Madonna kanonika van der Paele

Madonna kanonika van der Paele
Madonna met kanunnik Joris van der Paele
Autor	Jan van Eyck
Data powstania	1436
Medium	olej na desce
Wymiary	122,1 × 157,8 cm
	Miejsce przechowywania
Miejscowość	Brugia
Lokalizacja	Groeningemuseum
	Multimedia w Wikimedia Commons

Madonna kanonika van der Paele (niderl. Madonna met kanunnik Joris van der Paele) – obraz olejny niderlandzkiego malarza Jana van Eycka z 1436 roku. Obecnie znajduje się w Groeningemuseum w Brugii.

Opis

Dzieło przedstawia Maryję na tronie w otoczeniu św. Donacjana, patrona kościoła Sint Donaas w Brugii, dla którego zamówiono obraz (po lewej), i donatora, kanonika van der Paele, wraz ze św. Jerzym – jego patronem (z prawej). Scena rozgrywa się w prezbiterium kościoła (z tyłu widoczny jest ambit). Jest to jedna z pierwszych kompozycji typu Sacra Conversazione^[1].

Elementy dekorujące przedstawienie nie są przypadkowe. Należy dopatrywać się tu ukrytej symboliki. Mały posążek Ewy zdobiący tron, na którym siedzi Maria przypomina o tym, że została ona nazwana drugą Ewą (pierwsza sprowadziła na świat grzech, druga – zbawienie). Tron zdobią ponadto przedstawienia: Kain zabijający Abla – prefiguracja męki Chrystusa, oraz Samson pokonujący lwa – symbol wyswobodzenia ludzkości z mocy piekielnych przez Jezusa.

Badacz David G. Carter odkrył w pancerzu św. Jerzego odbicie człowieka, prawdopodobnie autora obrazu^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b Jan Białostocki, Człowiek i zwierciadło w malarstwie XV i XVI wieku w: Symbole i obrazy w świecie sztuki, PWN, Warszawa 1982, ISBN 83-01-02771-1, s. 89–90.

Bibliografia

Robert Genaille, Sztuka flamandzka i belgijska, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1976.

Linki zewnętrzne

Jan van Eyck „Madonna kanonika Jorisa van der Paele” na portalu NiezlaSztuka.net

[białostocki-1] Jan Białostocki, Człowiek i zwierciadło w malarstwie XV i XVI wieku w: Symbole i obrazy w świecie sztuki, PWN, Warszawa 1982, ISBN 83-01-02771-1, s. 89–90.

[1]