Latający Jeleń

Ten artykuł dotyczy polskiego okrętu Latający Jeleń. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Jeleń”.

Latający Jeleń

Klasa	żaglowiec
Typ	galeon
Historia
I Rzeczpospolita
Wejście do służby	1626 lub 1627
Zatopiony	2 grudnia 1627
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	300 ton
Długość	24,4 m
Szerokość	6,8 m
Materiał kadłuba	drewno
Uzbrojenie
20 dział
Załoga	50 (marynarze) 80 (piechota morska)

Latający Jeleń – polski galeon zakupiony w Kopenhadze w 1626 lub 1627 od szypra Michała Martensona za kwotę 13 429 florenów polskich przez Komisję Okrętów Królewskich^[1]. W źródłach okręt ten występuje pod niemiecką nazwą „Fliegender Hirsch”, „Latający Jeleń” jest jej dosłownym spolszczeniem, ale spotyka się też tłumaczenie „Biegnący Jeleń” lub „Pędzący Jeleń”^[2].

„Latający Jeleń” wchodził w skład pierwszej eskadry okrętów polskich, która wzięła udział w zwycięskiej bitwie z eskadrą szwedzką pod Oliwą 28 listopada 1627^[3]. Dowodził nim wtedy kapitan Ellert Appelmann^[4]. W trakcie bitwy Polakom udało się dostać na pokład szwedzkiego galeonu „Tigern”, który jednocześnie został ostrzelany z pełnej burty przez „Latającego Jelenia”. Appelmann nie wiedział, że na pokładzie „Tigerna” znajdują się Polacy. Dodatkowo okręt wpadł na polską „Pannę Wodną” stojącą przy rufie „Tigerna” i swoim bukszprytem zaplątał się w jej olinowanie, jednak udało się je rozplątać. Następnie „Latający Jeleń” wykonał manewr oskrzydlający „Tigerna” i strzelał do niego ponownie, nie zdając sobie sprawy, że na pokładzie szwedzkiego okrętu znajdował się dowodzący polską eskadrą admirał Arend Dickmann, który zmarł trafiony kulą armatnią^[1]. Być może stało się tak w wyniku bratobójczego ognia, ale nie ma na to niezbitego dowodu^[5]. „Latający Jeleń” rzucił się w pogoń za uciekającymi okrętami szwedzkimi, ale szybko zawrócił nie odnosząc sukcesu^[1].

2 grudnia 1627 „Latający Jeleń” wysłany został na rejs patrolowy, podczas którego natknął się koło Olandii na przeważające siły szwedzkie i po stoczonej bitwie zatonął wraz z większością załogi i admirałem Hermanem Witte na pokładzie^[1].

• okręty polskie do XVII wieku