James Baldwin

James Baldwin

Data i miejsce urodzenia	2 sierpnia 1924 Nowy Jork
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1987 Saint-Paul-de-Vence
Narodowość	amerykańska
Język	angielski
Dziedzina sztuki	literatura
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

James Baldwin (ur. 2 sierpnia 1924^[1]  w Nowym Jorku^[1] , zm. 1 grudnia 1987 w Saint-Paul-de-Vence) – amerykański^[1]  powieściopisarz i eseista. Jego powieści i manifesty zaliczane są do najważniejszych dzieł literatury afroamerykańskiej^[1] .

James Baldwin urodził się i wychowywał w Harlemie^[2]. Pochodził z wielodzietnej rodziny, był jednym z dziewięciorga dzieci pastora urodzonego w Nowym Orleanie^[2]. Wychował się pod okiem surowego ojczyma, który sprzeciwiał się jego literackim aspiracjom. Znalazł jednak wsparcie u swego nauczyciela. Pomógł mu także burmistrz Nowego Jorku, Fiorello La Guardia, a później inny czarnoskóry pisarz, idol Baldwina, Richard Wright. W młodości imał się różnych zajęć, był m.in. kaznodzieją^[1] . Do roku 1942 uczęszczał do DeWitt Clinton High School^[3].

Baldwin, podobnie jak wielu innych amerykańskich pisarzy tego okresu, przeniósł się na jakiś czas do Europy – w 1948 r. zamieszkał w Paryżu. Po powrocie do Ameryki zaangażował się w ruch praw obywatelskich i działania na rzecz równości rasowej. Aktywnie wspierał działalność Martina Luthera Kinga.

Tematyka utworów Baldwina często dotyczy problemów rasizmu i prześladowania homoseksualizmu, widzianych z perspektywy osobistych doświadczeń (sam był homoseksualistą^[3]).

• 1953 Głoś to na górze (Go Tell It on the Mountain, wyd. polskie 1966)
• 1955 Zapiski syna tego kraju (Notes of a Native Son, wyd. polskie 2019)
• 1956 Mój Giovanni (Giovanni's Room, wyd. polskie 1991)
• 1962 Nikt nie zna mego imienia (Nobody Knows My Name: More Notes of a Native Son)
• 1962 Inny kraj (Another Country, wyd. polskie 1968)
• 1963 Następnym razem pożar (The Fire Next Time, wyd. polskie 1965)
• 1965 Zaułek Amen (The Amen Corner)
• 1966 Na spotkanie człowieka (Going to Meet the Man)
• 1968 Powiedz mi, jak dawno odszedł pociąg (Tell Me How Long the Train's Been Gone, wyd. polskie 1971)
• 1974 Gdyby ulica Beale umiała mówić (If Beale Street Could Talk, wyd. polskie 1977)
• 1985 The Evidence of Things Not Seen
• 1986 The Price of the Ticket

• Elke Schwarck: Autoren in Wort und Bild. Gütersloh: Bertelsmann, Reinhardt Mohn. (niem.).
• Lee A.L.A. Daniels Lee A.L.A., James Baldwin, Eloquent Writer In Behalf of Civil Rights, Is Dead, nytimes.com, 2 grudnia 1987 [dostęp 2013-12-10]  (ang.).
• JarasRS: Namiętny styl z czarnego Harlemu – postać pisarza J.Baldwina. hip-hop.pl, 4 czerwca 2004. [dostęp 2013-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-19)].