Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Josif Bageri

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Josif Bageri
Ilustracja
Imię i nazwisko

Josif Jovan Bageri

Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1868
Nistrova

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1915
Prisztina

Narodowość

albańska

Język

albański

Dziedzina sztuki

poezja

Ważne dzieła

Kopësht Malsori

Josif Jovan Bageri mac. Јосиф Јован Багери (ur. 15 sierpnia 1868 we wsi Nistrova (dzis. Nistrowo we wschodniej Macedonii), zm. 15 czerwca 1915 w Prisztinie[1]) – albański poeta, dziennikarz i działacz narodowy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w albańskiej rodzinie prawosławnej, mieszkającej w wilajecie kosowskim. W młodości wyemigrował do Sofii, gdzie pracował jako szewc[2]. Tam też w 1887 związał się z albańskim ruchem narodowym[3]. W styczniu 1893 założył stowarzyszenie kulturalne Dëshira (Pragnienie), które działało na rzecz rozwoju języka albańskiego i szkół albańskich[1]. Zaangażowany w działalność narodową syn Bageriego, Kristo zginął w 1906 w Macedonii z rąk oddziału WMRO[1].

W 1908, na fali przemian w Imperium Osmańskim doszło do tworzenia szkół z językiem albańskim, taką szkołę Bageri założył w rodzinnej wsi[3]. W latach 1909–1911 Bageri wydawał w Sofii dwujęzyczne czasopismo Shqypeja e Shqypenis / Albanski orel, które podejmowało zagadnienia polityczne i edukacyjne[1]. W listopadzie 1910, wspólnie z Kostą Trebicką zorganizował w Sofii protest albańskiej diaspory przeciwko zbrodniom popełnianym przez Turków w Kosowie[4]. Po ogłoszeniu albańskiej Deklaracji Niepodległości, Bagerii przyjechał do Durrësu, gdzie wydawał tygodnik Ushtimi i Krujës (Echo Kruji)[2]. Pismo ukazywało się w latach 1913-1914 w języku albańskim i francuskim. Zmarł w Prisztinie, w czasie podróży do Sofii[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Dorobek twórczy Bageriego obejmuje tomiki poezji, utwory prozą, a także bogaty zbiór artykułów o tematyce politycznej[1]. W 1910 wydał w Sofii zbiór utworów poświęconych Albanii Kopësht Malsori (Ogród Górali)[1]. W 1995 w Tetowie ukazała się kolekcja utworów Bageriego (Reka, vendi im. Vjersha nga Josif Bageri)

Pamięć

[edytuj | edytuj kod]
Popiersie Josifa Bageriego w Debarze

W Macedonii działa stowarzyszenie noszące imię Bageriego, które zajmuje się promocją jego twórczości wśród Albańczyków mieszkających w tym kraju. Imię Bageriego noszą ulica w Peshkopii i w Debarze, jego popiersie znajdują się w Debarze i na jednym z mostów pamięci w Skopju.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 23–24. ISBN 978-1-78076-431-3.
  2. a b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 151. (alb.).
  3. a b Josif Bageri (1868-1915) = 2021-09-06 [online], radiokosovaelire.com, 2018 (alb.).
  4. Enis Halimi. AKTET POLITIKE TË RILINDJES KOMBËTARE DHE SHPALLJA E PAVARËSISË (1908–1912)". „Gjurmime Albanologjike - Seria e shkencave historike”. 41-42, s. 134, 2011. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 23–24. ISBN 978-1-78076-431-3.