John Tyndall

John Tyndall
Data urodzenia	2 sierpnia 1820
Data śmierci	4 grudnia 1893
Zawód, zajęcie	filozof przyrody; alpinista
	Multimedia w Wikimedia Commons

John Tyndall (ur. 2 sierpnia 1820 w Leighlin Bridge, zm. 4 grudnia 1893 w Hindhead^[1]) – irlandzki naukowiec i alpinista; fizyk, badacz i odkrywca zjawisk z zakresu m.in. magnetyzmu, glacjologii, chemii fizycznej i bakteriologii. Członek Royal Society i laureat Medalu Rumforda (1864).

Alpinizm

Tyndall to pierwszy zdobywca m.in. Weisshornu. Jego nazwiskiem został nazwany przedwierzchołek Matterhornu od strony włoskiej: Pic Tyndall, do którego dotarł rok przed zdobyciem szczytu przez Edwarda Whympera.

Zobacz też

Przypisy

↑ Tyndall John, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-14] .

Linki zewnętrzne

Prace Tyndalla (ang.) dostępne na stronach Projektu Gutenberg
Biogram i lista prac Tyndalla w serwisie victorianweb.org (ang.)
Prace Johna Tyndalla w bibliotece Polona

[epwn-1] Tyndall John, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-14] .

[1]

lata 20.	1826: J. Ivory, J. Dalton 1827: F.G.W. Struve, H. Davy 1828: J.F. Encke, W.H. Wollaston 1829: Ch. Bell, E. Mitscherlich
lata 30.	1830: A.J. Balard, D. Brewster 1831–1832: nie przyznano 1833: A.P. de Candolle, J. Herschel 1834: Ch. Lyell, J.W. Lubbock 1835: M. Faraday, W.R. Hamilton 1836: G. Newport, J. Herschel 1837: W. Whewell 1838: W.F. Talbot, Th. Graham 1839: J. Ivory, M. Barry
lata 40.	1840: Ch. Wheatstone, J. Herschel 1841: E. Hodgkinson, R. Kane 1842: J.F. Daniell, W. Bowman 1843: Ch. Wheatstone, J.D. Forbes 1844: G. Boole, Th. Andrews 1845: G.B. Airy, Th.S. Beck 1846: M. Faraday, R. Owen 1847: G. Fownes, W.R. Grove 1848: Ch.J. Hargreave, Th. Galloway 1849: E. Sabine, G. Mantell
lata 50.	1850: B. Brodie, Th. Graham 1851: W. Parsons, G. Newport 1852: J.P. Joule, Th.H. Huxley 1853: Ch. Darwin, J. Tyndall 1854: A.W. von Hofmann, J.D. Hooker 1855: J.O. Westwood, J.R. Hind 1856: J. Richardson, W. Thomson (Lord Kelvin) 1857: E. Frankland, J. Lindley 1858: A. Hancock, W. Lassell 1859: A. Cayley, G. Bentham
lata 60.	1860: A.V. Waller, W. Fairbairn 1861: J.J. Sylvester, W.B. Carpenter 1862: A.W. Williamson, J.T.R. Robinson 1863: J.P. Gassiot, M.J. Berkeley 1864: J.A.L. Clarke, W. De La Rue 1865: A. Smith, J. Prestwich 1866: W. Huggins, W.K. Parker 1867: J.B. Lawes, J.H. Gilbert, W.E. Logan 1868: A.R. Wallace, G. Salmon 1869: A. Matthiessen, Th. Maclear
lata 70.	1870: Th. Davidson, W.H. Miller 1871: G. Busk, J. Stenhouse 1872: H.J. Carter, Th. Anderson 1873: G.J. Allman, H.E. Roscoe 1874: H.C. Sorby, W.C. Williamson 1875: Th. Oldham, W. Crookes 1876: Ch.W. Thomson, W. Froude 1877: F.A. Abel, O. Heer 1878: A.C.L.G Günther, J.A. Broun 1879: A.C. Ramsay, W.H. Perkin
lata 80.	1880: A. Noble, J. Lister 1881: J.H. Jellett, F.M. Balfour 1882: J.W. Strutt (Lord Rayleigh), W.H. Flower 1883: Th.A. Hirst, J.S. Burdon-Sanderson 1884: G. Darwin, D. Oliver 1885: D.E. Hughes, R. Lankester 1886: P.G. Tait, F. Galton 1887: A.R. Clarke, H.N. Moseley 1888: O. Reynolds, F. von Mueller 1889: Th.E. Thorpe, W.H. Gaskell
lata 90.	1890: J. Hopkinson, D. Ferrier 1891: A.W. Rucker, Ch. Lapworth 1892: Ch. Pritchard, J.N. Langley 1893: H.M. Ward, A. Schuster 1894: J.J. Thomson, V. Horsley 1895: J. Murray, J.A. Ewing 1896: A. Geikie, Ch.V. Boys 1897: R. Strachey, A. Forsyth 1898: J. Kerr, W. Gardiner 1899: W.C. McIntosh, G.F. Fitzgerald
rok 1900	A. Newton, P.A. MacMahon

XVIII wiek	1800: Hrabia Rumford
XIX wiek	1804: John Leslie 1806: William Murdoch 1810: Étienne Louis Malus 1814: William Charles Wells 1816: Humphry Davy 1818: David Brewster 1824: Augustin Jean Fresnel 1832: John Frederic Daniell 1834: Macedonio Melloni 1838: James David Forbes 1840: Jean-Baptiste Biot 1842: William Fox Talbot 1846: Michael Faraday 1848: Henri Victor Regnault 1850: François Arago 1852: George Gabriel Stokes 1854: Neil Arnott 1856: Louis Pasteur 1858: Jules Jamin 1860: James Clerk Maxwell 1862: Gustav Kirchhoff 1864: John Tyndall 1866: Armand Fizeau 1868: Balfour Stewart 1870: Alfred Des Cloizeaux 1872: Anders Jonas Ångström 1874: Norman Lockyer 1876: Pierre Janssen 1878: Marie Alfred Cornu 1880: William Huggins 1882: William de Wiveleslie Abney 1884: Tobias Robertus Thalén 1886: Samuel Pierpont Langley 1888: Pietro Tacchini 1890: Heinrich Hertz 1892: Nils Christofer Dunér 1894: James Dewar 1896: Philipp Lenard, Wilhelm Röntgen 1898: Oliver Lodge 1900: Henri Becquerel
XX wiek	1902: Charles Parsons 1904: Ernest Rutherford 1906: Hugh Longbourne Callendar 1908: Hendrik Lorentz 1910: Heinrich Rubens 1912: Heike Kamerlingh Onnes 1914: Lord Rayleigh 1916: William Henry Bragg 1918: Charles Fabry, Alfred Pérot 1920: Lord Rayleigh 1922: Pieter Zeeman 1924: Charles Vernon Boys 1926: Arthur Schuster 1928: Friedrich Paschen 1930: Peter Debye 1932: Fritz Haber 1934: Wander Johannes de Haas 1936: Ernest John Coker 1938: Robert W. Wood 1940: Manne Siegbahn 1942: Gordon Dobson 1944: Harry Ralph Ricardo 1946: Alfred Egerton 1948: Franz Eugen Simon 1950: Frank Whittle 1952: Frits Zernike 1954: Cecil Reginald Burch 1956: Frank Philip Bowden 1958: Thomas Ralph Merton 1960: Alfred Gordon Gaydon 1962: Dudley Maurice Newitt 1964: Hendrik Christoffel van de Hulst 1966: William Penney 1968: Dennis Gabor 1970: Christopher Hinton 1972: Basil John Mason 1974: Alan Cottrell 1976: Ilya Prigogine 1978: George Porter 1980: William Frank Vinen 1982: Charles Gorrie Wynne 1984: Harold Horace Hopkins 1986: Denis Rooke 1988: Felix Weinberg 1990: Walter Spear 1992: Harold Temperley 1994: Andrew Keller 1996: Grenville Turner 1998: Richard Friend 2000: Wilson Sibbett
XXI wiek	2002: David King 2004: Richard Dixon 2006: Jean-Pierre Hansen 2008: Edward Hinds 2010: Gilbert Lonzarich 2012: Roy Taylor 2014: Jeremy Bauberg 2016: Ortwin Hess 2018: Ian Walmsley 2019: Miles Padgett 2020: Patrick Gill 2021: Carlos Frenk 2022: Raymond Pierrehumbert