Impregnacja

Impregnacja – nasycanie materiałów (drewna, płótna, papieru, betonu, tynku, skóry itp.) roztworami żywic, rozpuszczonego wosku i innymi substancjami chemicznymi. Proces ma wzmocnić i zabezpieczyć podłoże lub materiał przed szkodliwym działaniem wilgoci, pleśni, owadów, ognia itp. Impregnacja stosowana jest w pracach konserwatorskich (obrazy, malowidła ścienne, elementy architektoniczne itp.), przy budowaniu nowych obiektów (zabezpieczanie stosowanego drewna, uszczelnianie posadzek, zmniejszenie lub wyeliminowanie zjawiska pylenia betonu itp.), w przemyśle włókienniczym - impregnacja tkanin w celu eliminacji gniecenia się ich, nadanie nieprzemakalności; impregnacja papieru (tkaniny) jest wykorzystywana jako jeden z etapów uzyskania laminatu, późniejszej płytki obwodów drukowanych pokrytej miedzią itd.

Środek chemiczny służący do nasycania tkanin, papieru, drewna, materiałów budowlanych itp. w celu nadania im odpowiednich cech i właściwości (takich jak: niezwilżalność, niepalność, odporność na chemikalia, odporność na kurczliwość i gniotliwość, nieprzepuszczalność powietrza lub gazów).

Impregnat sporządza się w postaci roztworów w rozpuszczalnikach organicznych lub emulsji wodnych, z których po naniesieniu na powierzchnię impregnowaną rozpuszczalniki odparowuje się.

Istnieją także naturalne impregnaty na bazie oleju lnianego. Naturalny olej lniany (bez rozpuszczalników) oraz stworzone na bazie oleju lnianego z domieszkami żywic lub smół drzewnych. Te ostatnie zawierają rozpuszczalnik -najczęściej terpentynę.

Impregnaty materiałów budowlanych można podzielić wg różnych kryteriów.

Ze względu na wielkość cząsteczki:

• Impregnaty polimerowe - żywice akrylowe, silikony, fluoropolimery
• Impregnaty oligomerowe - siloksany
• Impregnaty monomerowe - silany.

Ze względu na rodzaj czynnika aktywnego:

• Impregnaty krzemoorganiczne - silikonowe, siloksanowe, silanowe
• Impregnaty żywiczne - akrylowe
• Impregnaty naturalne - oleje, woski.

Ze względu na użyty rozpuszczalnik (nośnik czynnika aktywnego):

• Impregnaty rozpuszczalnikowe, gdzie nośnikiem najczęściej są lotne związki aromatyczne - ksylen, toluen
• Impregnaty wodne - emulsje, mikroemulsje
• Impregnaty naturalne - oleje^[1].

Odpowiednio dobrany impregnat jest w stanie nadać powierzchni określone właściwości, których normalnie nie posiada. Do głównych zalet impregnacji należą:

• Ograniczenie nasiąkliwości materiału budowlanego
• Wytworzenie powłoki hydrofobowej lub oleofobowej, ułatwiającej utrzymanie czystości na powierzchni
• Zabezpieczenie materiału przed szkodliwym działaniem wody
• Wytworzenie powłoki ognioochronnej
• Spowolnienie procesów erozji powierzchni
• Wzmocnienie mechaniczne powierzchni
• Ochrona powierzchni przed rozwojem mikroorganizmów oraz owadów
• Poprawa właściwości wizualnych powierzchni^[2]

Sposoby impregnacji drewna^{[potrzebny przypis]}:

• Malowanie - najpopularniejszy i zarazem najmniej skuteczny sposób impregnacji drewna. Polega on na pokryciu drewna warstwą impregnatu za pomocą pędzla.

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 2-3 lat^[a]

• Impregnacja zanurzeniowa - drewno jest zanurzane w impregnacie na określony czas. Powoduje to lepszą penetrację struktury drewna przez impregnat.

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 5-8 lat^[a]

• Próżniowo-ciśnieniowa - polega na wykorzystaniu zjawiska osmozy. Zmieniając warunki ciśnienia w otoczeniu drewna powodujemy, że impregnat sam wciska się w przestrzenie międzykomórkowe w całej podatnej na uszkodzenia objętości drewna^[3].

Skuteczność impregnacji drewna: ok. 15-20 lat^[a]

Impregnacja namiotu.

W namiotach harcerskich impregnuje się przede wszystkim dach, impregnacja ścian nie jest aż tak konieczna.

Namiot impregnuje się po rozstawieniu tak, jakby rozbito go do normalnego użytku; z różnicą taką, że używa się mniej segmentów pionowych konstrukcji (np masztu), dzięki czemu łatwiej jest sięgnąć jego górnych części bez konieczności korzystania z drabiny.

• hydrofobizacja