Katastrofa

Ten artykuł dotyczy rodzaju wydarzenia. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu.

Katastrofa (stgr. καταστροφή katastrophḗ „przewrót”)^[1] – nagłe i nieoczekiwane wydarzenie niosące ze sobą negatywne skutki: straty materialne oraz ciężkie urazy lub śmierć ludzi^[2].

Rozróżnia się katastrofy antropogeniczne, wywołane przez ludzi i nieantropogeniczne (katastrofy naturalne)^[2].

Najczęstsze przyczyny katastrof związanych z działalnością człowieka:

• katastrofy komunikacyjne
  • kolejowe
  • drogowe
  • lotnicze
  • związane z transportem wodnym
• awarie techniczne
• katastrofy chemiczne
• pożary
• katastrofy budowlane

Osobno klasyfikowane są zdarzenia nadzwyczajne: akty terroru, działania wojenne i klęski humanitarne^[3].

Katastrofy naturalne nazywa się raczej klęskami żywiołowymi lub kataklizmami.

Polskie prawo karne penalizuje sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, jak i sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy (art. 173–175 kodeksu karnego)^[4]. Przez katastrofę rozumie się zdarzenie zagrażające życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach – przy tym według dominującego poglądu, pojęcie „wielu osób” oznacza co najmniej 10 osób, chociaż wyrażane są też poglądy, że dotyczy to od 6 osób wzwyż^[5].

Definicja katastrofy kolejowej była ujęta w ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym^[6]. Ustępy 3–6 artykułu 17 (rozdział 4) tejże ustawy brzmiała:

3. Przez wypadek kolejowy rozumie się zdarzenie polegające na zderzeniu, najechaniu, wykolejeniu lub starciu pojazdów kolejowych.

4. Katastrofą kolejową jest wypadek kolejowy, na skutek którego wystąpiły ofiary w ludziach lub znaczne straty materialne.

5. Postępowania wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrof prowadzi Prezes UTK.

6. Za znaczne straty materialne, o których mowa w ust. 4, uważa się szkody spowodowane wypadkiem, których wartość przekracza równowartość w złotych 50 000 euro, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu powstania szkody.

Ustępy te zostały uchylone przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2006 r. nr 144, poz. 1046), która weszła w życie z dniem 11 września 2006 r. i obecnie nie obowiązują.

• Katastrofy górnicze w Polsce
• Największe katastrofy samolotów pasażerskich
• Największe wypadki kolejowe
• Polskie wypadki morskie jachtów żaglowych
• Pożary w Polsce
• Wypadki kolejowe w Polsce

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Wiadomości w Wikinews

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• katastrofa budowlana
• katastrofa kosmiczna
• katastrofa przemysłowa
• katastrofa ekologiczna