Kotuńka

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kotuńka

Kotuńka – wybitna skała znajdująca się na środku nurtu Dunajca tuż przed wjazdem do Szczawnicy. Zbudowana z czorsztyńskiego wapienia skała jest dobrze widoczna z drogi i stanowi charakterystyczny element krajobrazu tej okolicy. Tuż powyżej niej wpada do Dunajca Grajcarek. Ponad Grajcarkiem znajduje się most, za którym zaczyna się Droga Pienińska prowadząca do przejścia granicznego^[1].

Wokół Kotuńki nurt Dunajca jest wyjątkowo rwący i tworzą się zawirowania odbitej od niego wody. Wykorzystywane to jest przez kajakarzy górskich, którzy często tutaj trenują (po lewej stronie Kotuńki zawieszane są bramki). Jak z wieloma skałami pienińskimi, tak i z Kotuńką związana jest legenda. Według niej diabeł niósł ogromny głaz, który zamierzał zrzucić na Zamek Pieniński na Zamkowej Górze, w którym przed Tatarami ukrywała się święta Kinga. Jednak zamiar ten udaremnił mu kogut, który zapiał i cała moc diabelska opuściła go. Opuszczony przez diabła kamień wpadł do rzeki, nie czyniąc nikomu szkody. Jest to motyw często eksploatowany w licznych legendach^[2].

Kotuńka ma wysokość 9,5 m, a jej wierzchołek jest na wysokości 438 m n.p.m. W latach 1875–1912 stała na niej rzeźba górala witającego gości przybywających do Szczawnicy, w 1997 roku ustawiono podobną rzeźbę (która czasami jest demontowana). Pochodzenie nazwy skały nie jest jasne. Jadwiga Łuszczewska w 1869 roku pisała, że: zwana jest Kotunią, bo psotliwym ruchem wyglądając z wody, niby kot chytrze się czai...^[3]