Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Elżbieta Penderecka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elżbieta Penderecka
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Elżbieta Solecka

Data i miejsce urodzenia

1947
Kraków

Zawód, zajęcie

działaczka kulturalna

Małżeństwo

Krzysztof Penderecki
(1965–2020; jego śmierć)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka Honorowa „Bene Merito” Krzyż Kawalerski I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Komandor Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej (2001–2011) Krzyż Oficerski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” Krzyż Kawalerski Orderu Białej Róży Finlandii Kawaler Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Krzyż z Gwiazdą Orderu Pro Merito Melitensi Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN

Elżbieta Ludwika Penderecka z domu Solecka (ur. 1947 w Krakowie) – polska działaczka kulturalna, inicjatorka festiwali muzycznych, członkini władz międzynarodowych fundacji muzycznych.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Elżbieta Solecka jest absolwentką X Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie[1]. Po maturze studiowała fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. 19 grudnia 1965 zawarła związek małżeński z Krzysztofem Pendereckim[2][3]. Z małżonkiem doczekała się dwójki dzieci: Łukasza (ur. 1966, absolwenta czterech kierunków studiów, praktykującego jako psychiatra) oraz Dominiki (ur. 1971, absolwentki filologii włoskiej)[4][5].

Działalność zawodowa i społeczna

[edytuj | edytuj kod]

Od połowy lat 60. prowadziła sekretariat Krzysztofa Pendereckiego. W 1990 założyła i do 1995 kierowała pierwszą prywatną agencją kulturalną Heritage Promotion of Music and Art. Od 1992 pomagała mężowi w organizacji Festiwalu im. Pablo Casalsa w San Juan w Portoryko (Krzysztof Penderecki był dyrektorem artystycznym tego festiwalu w latach 1992–2002). Elżbieta Penderecka zasiadała w radach nadzorczych kilku organizacji kulturalnych, była współzałożycielką Europejskiej Fundacji Mozartowskiej. Przyczyniła się do powstania orkiestry kameralnej Sinfonietta Cracovia, stanowiącej oficjalną orkiestrę Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. W 1997 zorganizowała wraz z Centrum Sztuki „Studio” koncert charytatywny na rzecz powodzian z udziałem Sinfonii Varsovii, Yehudiego Menuhina, Chóru Filharmonii Narodowej oraz solistów (w tym Ewy Pobłockiej). W tym samym roku zainicjowała cykl „Koncerty Wielkich Mistrzów – Elżbieta Penderecka zaprasza”, prezentując takich artystów jak Mstisław Rostropowicz, Jessye Norman czy Simon Estes. W latach 1996–2000 była przewodniczącą rady programowej Festiwalu Kraków 2000 – Europejskie Miasto Kultury, a w 1998 dyrektorem artystycznym Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego. W 1997 zorganizowała pierwszy Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, który przez pierwsze siedem lat odbywał się w Krakowie, a w 2004 został przeniesiony do Warszawy.

W 2003 objęła funkcję prezesa Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena. Została także dyrektorem generalnym festiwalu pianistycznego, zapoczątkowanego w 2004 w Warszawie i stanowiącego kontynuację festiwalu „Mistrzowie fortepianu – wielkie talenty”. W 2005 zainicjowała powstanie Orkiestry Akademii Beethovenowskiej, złożonej z najzdolniejszych studentów i absolwentów Akademii Muzycznej w Krakowie.

W 2005 weszła w skład komitetu honorowego poparcia Lecha Kaczyńskiego jako kandydata na urząd prezydenta RP. W 2010 i w 2015 zaangażowała się w kampanię Bronisława Komorowskiego, przystępując do jego komitetu poparcia[6][7].

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia
  • Tytuł honorowego obywatela Zabrza – 2022[18]
  • Paszport „Polityki” 2012 w kategorii kreator kultury (wraz z mężem Krzysztofem Pendereckim) – 2013[19]
  • Złoty Medal Kraków 2000 – 2003
  • Europejska Nagroda Kultury – 2002
  • Nagroda Tytana Tytanów na festiwalu Crackfilm za działania na rzecz promocji wizerunku Polski w świecie – 2002
  • Medal im. prof. Juliana Aleksandrowicza – 2000
  • Medal 40-lecia Programu Fulbrighta w Polsce – 1999
  • Honorowa Odznaka „Za zasługi dla województwa krakowskiego” – 1998[20]
  • Złota Statuetka Business Centre Club – 1998
  • Nagroda Pro Musica Viva za znaczący wkład i osiągnięcia w polskim i międzynarodowym życiu muzycznym – 1997

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Teresa Filas: X Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w latach 1953–1983. Zygmunt Ruta (red. nauk.). Kraków: Wydawnictwa Akcydensowe, 1984.
  2. Konrad Szczęsny: Byli razem ponad pół wieku… Oto niezwykła historia Krzysztofa i Elżbiety Pendereckich. viva.pl, 29 marca 2020. [dostęp 2020-03-29].
  3. Mateusz Borkowski: 50. rocznica prawykonania Pasji Krzysztofa Pendereckiego. Współczesna odpowiedź na Bacha. dziennikpolski24.pl, 31 marca 2016. [dostęp 2020-03-29].
  4. Penderecki poderwał żonę, gdy miała 16 lat. Ile miał on?. fakt.pl, 19 czerwca 2015. [dostęp 2020-03-29].
  5. Kompozytor, dyrygent, pedagog. Sylwetka Krzysztofa Pendereckiego. polskieradio.pl, 29 marca 2020. [dostęp 2020-04-03].
  6. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
  7. Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
  8. Odznaczenia państwowe z okazji 20-lecia Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena. prezydent.pl, 11 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-11].
  9. M.P. z 2024 r. poz. 58.
  10. Vuonna 2023 ulkomaalaisille annetut kunniamerkit – Utmärkelsetecken förlänade åt utlänningar 2023. ritarikunnat.fi, 12 maja 2023. [dostęp 2023-12-22]. (fiń.).
  11. M.P. z 2012 r. poz. 598.
  12. Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec dla Elżbiety Pendereckiej. wpolityce.pl, 12 listopada 2012. [dostęp 2014-07-20].
  13. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
  14. Uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych z okazji Dnia Służby Zagranicznej. msz.gov.pl, 17 listopada 2010. [dostęp 2012-09-07].
  15. Penderecka Elżbieta. beethoven.org.pl. [dostęp 2017-05-26].
  16. Apdovanotų asmenų duomenų bazė. lrp.lt. [dostęp 2020-10-21]. (lit.).
  17. M.P. z 1997 r. nr 14, poz. 124.
  18. Paweł Kurczonek: Zabrze. Nadano honorowe obywatelstwa. Wyróżnienie zdobyli prof. Bochenek, prof. Nitsch oraz Elżbieta Penderecka. dziennikzachodni.pl, 29 września 2022. [dostęp 2024-11-14].
  19. Paszporty 2012: kto laureatem?. polityka.pl, 15 stycznia 2013. [dostęp 2014-05-20].
  20. Niemcy. Order dla Elżbiety Pendereckiej. e-teatr.pl, 13 listopada 2012. [dostęp 2020-03-29].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]