Ejakulacja u ssaków

	Informacje w projektach siostrzanych
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Ejakulacja (łac. eiaculatio ‘wytrysk’) – wytrysk nasienia (spermy) z jąder, prostaty i pęcherzyków nasiennych przez cewkę moczową na skutek stymulacji seksualnej. Ejakulacja jest zjawiskiem neurobiologicznym regulowanym ośrodkowo. Porcja nasienia wydzielana w trakcie ejakulacji to ejakulat. Mechanizm umożliwiający ejakulację to rytmiczne skurcze ciał jamistych, znajdujących się w prąciu, dzięki czemu sperma jest wyrzucana z narządu poza ustrój. Ejakulacja następuje w czasie kopulacji, masturbacji bądź polucji.

Ejakulacja u Homo sapiens

Odpowiedź seksualna u mężczyzn to cykl charakterystycznych zmian fizycznych, obejmujących 4 fazy: pożądanie, pobudzenie, orgazm (ejakulacja, wytrysk) i wygaszenie. Zmiany fizyczne związane z fazą pożądania obejmują wzrost długości i średnicy penisa oraz uniesienie jąder. Faza pobudzenia wiąże się z erekcją, przyspieszeniem akcji serca, oddechu, wzrostem ciśnienia krwi oraz napięcia mięśniowego. Z orgazmem i ejakulacją wiążą się skurcze jąder, najądrzy, nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych, stercza, cewki moczowej, prącia i zwieracza odbytu, a także szczyt wzrostu częstości akcji serca i oddechów, które wspólnie doprowadzają do wydzielenia i wyrzutu płynu nasiennego, czyli ejakulatu. W fazie wygaszenia zmiany fizyczne, obecne w pierwszych trzech fazach, ustępują i dochodzi do rozejścia się obrzmienia prącia.

Fizjologia procesu

Wytrysk (ejakulację) regulują wzajemnie połączone obszary czuciowe mózgu i ośrodki ruchowe, a kluczową rolę odgrywa podczas tego neuroprzekaźnik zwany serotoniną. Wytrysk u mężczyzny poprzedzony jest skurczem mięśni gładkich w wewnętrznych narządach płciowych. Skurcze te powodują wzrost ciśnienia i przemieszczanie się nasienia z najądrzy do nasieniowodów, a stamtąd do cewki moczowej. Wytrysk nasienia z cewki moczowej następuje w wyniku skurczów mięśnia opuszkowo-jamistego. Skurcze te trwają kilka sekund i powtarzają się w odstępach ok. 0,8 sekundy. Po kilku silnych skurczach intensywność ich zmniejsza się. Często towarzyszą im skurcze mięśni brzucha. Ejakulacji towarzyszy orgazm. Ejakulacja następuje w efekcie przekroczenia pewnego progu wrażliwości w centralnym układzie nerwowym w wyniku pobudzania stref erogennych lub męskich zewnętrznych narządów płciowych. Po przekroczeniu tego momentu ejakulacja nie może zostać powstrzymana nawet przy zaprzestaniu stymulacji^[1]. Od momentu rozpoczęcia wytrysku proces ten zachodzi samoistnie a dalsza stymulacja w czasie trwania ejakulacji nie powoduje żadnych różnic^[2].

Rola serotoniny w procesie

Wytrysk (ejakulacja) jest zjawiskiem neurobiologicznym. Proces wytrysku jest regulowany ośrodkowo poprzez wzajemnie połączone obszary czuciowe mózgu, ośrodki ruchowe i bierze w nim udział szereg neuroprzekaźników, w tym serotonina (5-hydroksytryptamina [5-HT]), dopamina, oksytocyna i inne. Dostępne dowody sugerują, że kluczową rolę w wytrysku odgrywa serotonina i określone podtypy receptora 5-HT: receptory 5-HT1B i 5-HT2C są z kolei zaangażowane w proces opóźniania wytrysku.

Zaburzenia ejakulacji

W warunkach fizjologicznych wytrysk nasienia występuje średnio po 156,5 sekundach (+/− 80,7 sekund) od rozpoczęcia stymulacji prącia^[3]. Męska dysfunkcja seksualna zwykle występuje w jednej z pierwszych trzech faz cyklu odpowiedzi seksualnej, czyli jest to albo dysfunkcja pożądania seksualnego (np. hipoaktywne pożądanie seksualne), pobudzenia (np. dysfunkcja erekcji [ED]), albo dysfunkcja orgazmu/wytrysku (tzn. przedwczesny wytrysk, opóźniony wytrysk i brak wytrysku).

Zobacz też

Przypisy

↑ Male Sexual Function/Dysfunction. US Corporate Wellness. [dostęp 2021-12-05]. (ang.).
↑ Fertilitypedia – Ejaculation. fertilitypedia.org. [dostęp 2021-12-05]. (ang.).
↑ Kameya Y., Deguchi A., Yokota Y. Analysis of measured values of ejaculation time in healthy males. „Journal of sex & marital therapy”. 1 (23), s. 25–28, 1997. PMID: 9094033.

Bibliografia

Villee C.A., Solomon E.P., Berg L.R., Martin D.W., (2000), Biologia, Wydawnictwo: MULTICO, ISBN 83-7073-090-6.
Ruth K. Westheimer, Encyklopedia seksu (1997), tłum. Z.Grudzińska, Wydawnictwo: Al fine, ISBN 83-86829-91-5.
Eyler AE, Biggs WS. Medical human sexuality in family medicine practice. In: Rakel RE, eds. Textbook of Family Medicine. 7th ED Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[Male_Sexual_Function_Dysfunction-1] Male Sexual Function/Dysfunction. US Corporate Wellness. [dostęp 2021-12-05]. (ang.).

[Fertilitypedia_Ejaculation-2] Fertilitypedia – Ejaculation. fertilitypedia.org. [dostęp 2021-12-05]. (ang.).

[pmid9094033-s25-8-3] Kameya Y., Deguchi A., Yokota Y. Analysis of measured values of ejaculation time in healthy males. „Journal of sex & marital therapy”. 1 (23), s. 25–28, 1997. PMID: 9094033.

[1]

[2]

[3]