Gra edukacyjna

Gra edukacyjna – gra, której zasady opracowano w taki sposób, że jej elementy służą poprawie umiejętności lub poszerzeniu zasobów wiedzy graczy.

Poza walorami czysto rozrywkowymi, gra taka stymuluje rozwój graczy w określonych kierunkach i obszarach. Gry edukacyjne są popularnym narzędziem dydaktycznym, cenionym za skuteczność, osiąganą dzięki zwiększeniu atrakcyjności procesu dydaktycznego. Mimo że ich podstawowym celem jest edukacja, stanowią formę rozrywki, co niesie dodatkową wartość poznawczą – aktywizacja układu limbicznego, związanego między innymi wywoływaniem pozytywnych emocji (odczuwaniem przyjemności), pobudza mózg do pracy i rozwoju. Jest to naturalny dla człowieka mechanizm przetrwania i przystosowania: przyjemność uczy nas odróżniać to, co dla nas dobre i korzystne (stymuluje procesy uczenia się)^[1].

Niemal każda gra zawiera elementy edukacyjne, jednak w grach edukacyjnych nauka i trening należą do głównych celów, a nie są tylko wartościami dodanymi. Gry edukacyjne tym różnią się od innych, że zostały opracowane przede wszystkim w celu nauczania i stymulowania rozwoju, a rozrywka jest tu formą przekazu wiedzy i narzędziem do poprawy umiejętności.

Przykładem jak ważny jest cel aby przyciągnąć uwagę odbiorcy jest tekst Katarzyny Gospodarek Zastosowanie gier komputerowych w procesie poszerzania umiejętności programistycznych wśród dzieci i młodzieży, w którym ukazuje, jak ludzie tworzący gry postępują podczas powstawania swoich dzieł:

Często  wykorzystywaną  praktyką jest  także  stosowanie pewnej dozy manipulacji, np. elementów powodujących skupianie się uczniów przede wszystkim  na  osiągnięciu określonego celu. Może  ona polegać  np.   na odpowiednim  uwypuklaniu  zalet związanych  z  danym celem  oraz  jednoczesnym maskowaniu nakładu pracy koniecznego do jego osiągnięcia^[2].

1. Gry treningowe: gry, w których cel edukacyjny realizowany jest poprzez skłonienie graczy do wykonywania określonych czynności, a przez to trenowanie związanych z nimi umiejętności. Do takich gier można zaliczyć między innymi:

• gry umysłowe – stymulują mózg poprawiając kondycję umysłową, np. pamięć, koncentrację, spostrzegawczość, kojarzenie, kreatywność, wyobraźnię. Do gier umysłowych zaliczamy głównie gry logiczne i matematyczne. Gry umysłowe zarówno umożliwiają rozwój uczącym się umiejętności dzieciom, jak i pozwalają długo zachować dobrą kondycję umysłową osobom pracującym i starszym. Do najpopularniejszych należą między innymi szachy, warcaby i Scrabble,

• zabawy sportowe – służą poprawie kondycji, refleksu i umiejętności fizycznych, a nie są tradycyjnymi dyscyplinami sportowymi, np. gra w dwa ognie, skakanka lub berek.

2. Gry informacyjne: gry, w których cel edukacyjny realizowany jest poprzez postawienie graczom wymogu posiadania określonych informacji, wiedzy. W przypadku ich braku gracz ma zwykle możliwość uzyskać takie informacje w trakcie gry (np. poznać prawidłową odpowiedź na pytanie, jeśli jej nie znał) i przez to zwiększyć swoją wiedzę.

Gry edukacyjne wprowadzają naukę jako swoją główną mechanikę, konieczną do ukończenia danej gry. Przykładem takiej gry jest 7 Billion Humans, która polega na tworzeniu algorytmów. Celem gry jest tak zaprogramować małych ludzi aby wykonały swoje zadanie w jak najmniejszą ilość ruchów i najkrótszym czasie. Przy pomocy takich gier człowiek uczy się myśleć w taki sposób aby poradzić sobie z algorytmami a to prowadzi do zrozumienia jak działa programowanie^{[potrzebny przypis]}.

Istnieje wiele gier, które pozwalają na kreatywność dzięki czemu można stworzyć wszystko co się wymyśli. Sandboxy umożliwiające dostęp do całego świata wykreowanego przez twórców. Bardzo dobrym przykładem gry w której możemy tworzyć własny świat jest Minecraft – gra składająca się z klocków, które możemy układać w dowolny sposób. Microsoft kupując prawa do tej gry wprowadził wersję edukacyjną o nazwie Minecraft  Education Edition, która wprowadza wersję gry poświęconą nauce^{[potrzebny przypis]}.

• Robert ER.E. Franken Robert ER.E., Psychologia Motywacji, MirosławM. Przylipiak (tłum.), Gdańsk: Gadńskie Wyd. Psychologiczne, 2005, ISBN 83-89574-61-6, ISBN 0-53455-530-6, OCLC 838649673 . Brak numerów stron w książce
• Gospodarek K., Zastosowanie gier komputerowych w procesie poszerzania umiejętności programistycznych wśród dzieci i młodzieży [repozytorium], 2019, Pobrane z: http://repozytorium.ur.edu.pl/handle/item/4973
• Gary F.G.F. Marcus Gary F.G.F., Prowizorka w mózgu, AgnieszkaA. Nowak-Młynikowska (tłum.), Sopot: Smak Słowa, 2009, ISBN 978-83-928234-0-7, OCLC 750523276 . Brak numerów stron w książce