Galaktyka Sombrero
 Messier 104 – Galaktyka Sombrero (HST) | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
11 maja 1781 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ |
SA(s)a |
| Rektascensja |
12h 39m 59,4s |
| Deklinacja |
−11° 37′ 23″ |
| Odległość |
29,35 mln ly |
| Przesunięcie ku czerwieni |
0,003642[1] |
| Jasność obserwowana |
+8,7m |
| Rozmiary kątowe |
8,7′ × 3,5′ |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Wymiary |
38 tys. ly |
| Alternatywne oznaczenia | |
| M104, NGC 4594, PGC 42407, UGCA 293, MCG-02-32-020 | |
 Położenie M104 w gwiazdozbiorze Panny | |
Galaktyka Sombrero (również Messier 104, M104, NGC 4594) – galaktyka spiralna typu Sa, położona w południowej części gwiazdozbioru Panny, tuż przy granicy z konstelacją Kruka[2] o jasności 8,7m i nazwie pochodzącej od jej wyglądu (przypomina kapelusz sombrero).
Odkrył ją Pierre Méchain 11 maja 1781 roku. Nie znalazła się w oryginalnej drukowanej wersji katalogu Messiera, jednak Charles Messier dopisał ją odręcznie do swej prywatnej kopii katalogu. Niezależnie galaktykę odkrył William Herschel 9 maja 1784 roku, a John Dreyer skatalogował jego obserwację w swym katalogu jako NGC 4594. Dopiero w 1917 roku Camille Flammarion odkrył, że obiekt NGC 4594 był obserwowany wcześniej przez Méchaina i znany był Messierowi, dlatego w 1921 roku dodał tę galaktykę do katalogu Messiera jako M104[3].
Galaktyka Sombrero ma wielkie jasne jądro, mało rozwinięte ramiona spiralne i jest częściowo przesłonięta pasem (torusem) nieświecącej materii, składającym się głównie z pyłu i zimnego gazu wodorowego. Jej pierścień ma średnicę 60 tys. lat świetlnych[4]. Jest to galaktyka z aktywnym jądrem typu LINER[1].
Do jej obserwacji konieczny jest amatorski teleskop[2].
Galaktyka ta zawiera wiele gromad kulistych, które tworzą wokół niej sferyczne halo. Sombrero znajduje się w odległości około 30 milionów lat świetlnych. Nie jest pewne, czy należy do jakiejś grupy lub gromady galaktyk.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Galaktyka Sombrero w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Jan Desselberger. Niebo nad Polską. „Urania - Postępy Astronomii”. 1 (775), s. 66, styczeń-luty 2015. Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.).
- ↑ Courtney Seligman: NGC 4594. Celestial Atlas. [dostęp 2015-07-28]. (ang.).
- ↑ Michał Różyczka. Głowa do góry. „Wiedza i Życie”. 1 (829), s. 70, 2004-01. Agora S.A.. ISSN 0137-8929. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Messier 104 w SEDS.org (ang.)
- Galaktyka Sombrero w bazie SIMBAD (ang.)
- Galaktyka Sombrero w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)