Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Braemar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Braemar
Ilustracja
Braemar
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Council area

Aberdeenshire

Nr kierunkowy

013397

Kod pocztowy

AB35

Położenie na mapie Aberdeenshire
Mapa konturowa Aberdeenshire, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Braemar”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Braemar”
Położenie na mapie Szkocji
Mapa konturowa Szkocji, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Braemar”
Ziemia57°00′20″N 3°23′50″W/57,005556 -3,397222
Strona internetowa

Braemar (gael. Bràigh Mhàrr) – wieś w północnej Szkocji (Wielka Brytania), w hrabstwie Aberdeenshire, położone w regionie Highlands, w pobliżu rzeki Dee, w dolinie Royal Deeside, około 80 km na wschód od miasta Aberdeen.

Braemar znane jest z odbywających się w nim co roku we wrześniu, począwszy od 1832 roku, zawodów Highland games[1].

W pobliżu miejscowości znajduje się zamek Braemar, udostępniony do zwiedzania.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wioska znajduje się nad rzeką Clunie Water, strategicznie ważnym skrzyżowaniem na Elsick Mounth, starożytnym szlaku używanym przez Piktów i Rzymian.[2] Znajduje się w górnym krańcu historycznego hrabstwa Mar, dosłownie Braes o 'Mar. Szkocka nazwa gaelicka Bràigh Mhàrr lub wyżyna Mar była pierwotnie stosowana do ogólnego obszaru.

Przed XI wiekiem na każdym brzegu Clunie, Auchendryne na zachodzie i Castleton na wschodzie lub Bail Chasteil znajdowały się oddzielne wioski. Nazwy są wyraźnie zaznaczone na aktualnych mapach Ordnance Survey, poniżej „Braemar”. „Castleton” odnosi się do zamku Kindrochit, położonego w obrębie nowoczesnej wioski, a nie zamku Braemar na południu, podczas gdy Kindrochit oznacza „koniec mostu”.

Według legendy Malcolm III przybył w te okolice około 1059 roku i zbudował drewniany most łączący wschodni i zachodni brzeg. „Kindrochit” oznacza koniec mostu i zakłada się, że zamek został zbudowany w celu ochrony przeprawy. Uważa się, że ruiny pochodzą głównie z XIV wieku, zastępując domniemaną drewnianą konstrukcję pierwotnego zamku.

Po wstąpieniu Jerzego I na tron w 1714 roku, 6 września 1715 roku hrabia Mar rozpoczął w Braemar powstanie jakobickie.[3]

W 1795 roku na wzniesieniu na zachód od Auchendryne zbudowano rzymskokatolicką kaplicę, która służyła jako szkoła. Nadano jej nazwę Chapel Brae,

Do XX wieku Braemar był w dużej mierze własnością jednej z sąsiednich rezydencji Mar, z Auchendryne i Invercauld po jednej stronie i Castleton po drugiej. Rzekomo rywalizacja między osiedlami była czynnikiem decydującym o tym, że każdy z nich miał własny pub, Fife Arms Hotel w Auchendryne i Invercauld Arms Hotel w Castleton, zbudowany nad kopcem, gdzie hrabia Mar podniósł jakobicki standard w 1715 roku.

Katolicyzm był tradycyjnie silny w regionie Braemar, a kości Świętego Andrzeja przez pewien czas spoczywały w Braemar. Kościół katolicki w Braemar jest poświęcony świętemu Andrzejowi i został zbudowany w 1839 roku.

Johann von Lamont (1805–1879), szkocko-niemiecki astronom i astrofizyk, który był pionierem w badaniach pola magnetycznego Ziemi, urodził się w pobliskim Corriemulzie.

Języki

[edytuj | edytuj kod]

W spisie powszechnym z 1891 r. 59,2% populacji Braemar mówiło „zwyczajowo” językiem gaelickim, a odsetek osób, które rzeczywiście potrafiły mówić tym językiem (mimo że nie mieli do tego zbyt wielu okazji) byłby nieco wyższy. W małym miasteczku Inverey (Inbhir Èidh) 86,3% mieszkańców mówiło po gaelicku, a większość osób nie mówiących pochodziła z Lower Deeside. Gaelicki używany w Aberdeenshire Highlands miał większość wspólnych cech z gaelickim ze Strathspey i East Perthshire. Ostatnia osoba dla której lokalny dialekt gaelicki był rodzimym językiem zmarła w 1984 roku, choć nadal istnieją rodzimi użytkownicy podobnego dialektu Strathspey. W spisie powszechnym z 2001 r. na ogólną populację 839 mieszkańców parafii cywilnej Crathie i Braemar tylko 5 (0,6%) twierdziło, że mówi po gaelicku.[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. The Braemar Gathering. [dostęp 2010-04-21]. (ang.).
  2. Elsick Mounth [online], The Megalithic Portal [dostęp 2020-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-10].
  3. Erskine, John, styled twenty-second or sixth earl of Mar and Jacobite duke of Mar (bap. 1675, d. 1732), Jacobite army officer, politician, and architect, Oxford Dictionary of National Biography, DOI10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-8868;jsessionid=3f2930631bf26ca97a43443cc256a188 [dostęp 2020-09-16] (ang.).
  4. Language_Gaelic.htm [online], web.archive.org, 15 kwietnia 2012 [dostęp 2020-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-15].