Bitwa pod Śnicką

Bitwa pod Śnicką

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	styczeń 1920
Miejsce	pod Śnicką
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Wynik	zwycięstwa Polaków
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Siły
22 pułk piechoty 416 pułk strzelców
brak współrzędnych

Bitwa pod Śnicką – walki pododdziałów 22 pułku piechoty ppłk. Władysława Grabowskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Zimą 1919/1920 na froncie polsko-sowieckim odnotowywano tylko działania lokalne. Linia frontu była rozciągnięta od środkowej Dźwiny, wzdłuż Berezyny, Uborci, Słuczy, po Dniestr^[2]. Zastój w działaniach wojennych obie strony wykorzystywały na przygotowanie się do decydujących rozstrzygnięć militarnych planowanych na wiosnę i lato 1920^[3].

9 Dywizja Piechoty zajmowała stanowiska na prawym brzegu Uborci. Jej 22 pułk piechoty obsadzał 75 kilometrowy odcinek frontu na linii Kruszniki – Buda – Sokołodniki – Machnowicze – Śnickie Pole – Stodolicze – Kartenicze – Bobrowe. W jego ugrupowaniu działał 4 Wołyński dywizjon strzelców konnych mjr. Feliksa Jaworskiego. Pododdziały ogólnowojskowe wspierała 4 bateria 7 pułku artylerii polowej i 1 bateria 9 pułku artylerii polowej. Na północy sąsiadem pułku był 34 pułk piechoty, a na południu patrolami kawalerii utrzymywano łączność z lewoskrzydłowymi oddziałami Frontu Wołyńskiego^[4].

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
9 Dywizja Piechoty	płk Władysław Sikorski
⇒ 22 pułk piechoty	ppłk Władysław Grabowski	9 Dywizja Piechoty
→ 1/22 pułku piechoty	ppor. Mieczysław Janowski
pluton 1/22 pułku piechoty	sierż. Aleksander Daniluk
Armia Czerwona
47 Dywizja Strzelców	I.I. Smolin
⇒ 139 Brygada Strzelców
→ 416 pułk strzelców

W końcu grudnia 1919 22 pułk piechoty ppłk. Wladysława Grabowskiego, wzmocniony 4 baterią 7 pułku artylerii polowej i 1 baterią 9 pap, rozbudował swój siedemdziesięciokilometrowy odcinek obrony systemem pojedynczych punktów oporu. Za linią punktów oporu umieszczono odwody gotowe do udzielenia pomocy miejscowościom atakowanym przez nieprzyjaciela^[5]. 1 kompania ppor. Mieczysława Janowskiego, licząca około 150 żołnierzy i cztery ckm-y, obsadziła Śnicką^[6].

14 stycznia 1920 dwa bataliony sowieckiego 416 pułku strzelców wyszły z lasów na wschód od Śnickiej z zamiarem zaatakowania miejscowości^[7]. Zanim jednak rozwinęły się do ataku, uderzyła na nie kompania ppor. Janowskiego. Zaskoczony przeciwnik, przekonany że Polacy zgromadzili w Śnickiej znaczne siły, wycofał się, a Polacy zdobyli dwa porzucone ckm-y.

18 stycznia Sowieci uderzyli ponownie. Zaatakowały cztery bataliony wsparte dwoma działami polowymi. Zamierzano zniszczyć samotnie broniącą się kompanię, zanim Polacy zorganizują odsiecz^[8]. W kilkugodzinnym boju Sowieci nie potrafili jednak złamać oporu kompanii^[9]. W następnym dniu, około 14.00, sowiecka artyleria rozpoczęła ostrzał wsi oraz dróg prowadzących do Śnickiej. Po trzydziestominutowej nawale ogniowej strzelcy uderzyli od czoła i na prawe skrzydło polskiej kompanii. Atak załamał się w silnym, dobrze przygotowanym ogniu obrony. O 16.00 zaatakowało pięć sowieckich batalionów. Tym razem, mimo zaciętej obrony, szeroko rozrzucone tyraliery sowieckie stopniowo zbliżały się z trzech stron do polskich stanowisk^[10]. By nie dopuścić do walki wręcz, ppor. Janowski wysłał swój niewielki odwód pod dowództwem sierż. Daniluka przez bagna, z zadaniem obejścia przeciwnika od północnego wschodu i zaatakowania go od tyłu. Nagły i zmasowany ogień na tyłach zaskoczył Sowietów, którzy w zapadającym mroku nie rozpoznali siły atakującej grupy. Przekonani o nadchodzącej polskiej odsieczy, wycofali się do wsi Gnojne^[5][9].
Komunikat prasowy Sztabu Generalnego z 19 stycznia 1920 donosił^[11]:

Polacy obronili Śnicką. Walka samotnej kompanii stawiana była w całej 9 Dywizji Piechoty jako wzór godnej postawy żołnierza w boju z wielokrotnie liczniejszym przeciwnikiem^[12]. Kompania straciła trzech poległych i dziesięciu rannych, ale niemal wszyscy pozostali żołnierze odnieśli kontuzje^[13].

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Bronisław Kowalczewski: Zarys historii wojennej 22-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
• Stefan Pomarański: Pierwsza wojna polska (1918–1920). Zbiór wojennych komunikatów prasowych Sztabu Generalnego, uzupełniony komunikatami Naczelnej Komendy we Lwowie i Dowództwa Głównego Wojska Polskiego w Poznaniu. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1920.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.