Alan Alda

Alan Alda

Imię i nazwisko	Alphonso Joseph D'Abruzzo
Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1936 Nowy Jork
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Alan Alda właśc. Alphonso Joseph D'Abruzzo (ur. 28 stycznia 1936 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta.

Sławę przyniosła mu główna rola w serialu M*A*S*H, gdzie wcielił się w postać Hawkeye Pierce’a. Dwadzieścia dwa razy nominowano go do nagrody Emmy, którą zdobył sześciokrotnie. Był też pierwszą osobą, która dostała Emmy za aktorstwo, scenariusz i reżyserię. Wielokrotnie nominowany do nagrody Złoty Glob, którą otrzymał również sześciokrotnie. W 2005 został nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Aviator (2004).

Alda jest synem modelki Joan Brown i aktora Roberta Aldy – (właśc. Alphonso Giuseppe Giovanni Roberto D'Abruzzo). To właśnie Robert, uznając że włoskie nazwisko D'Abruzzo tylko utrudni mu karierę, stworzył z pierwszych liter swojego imienia i nazwiska pseudonim Alda, na które jego syn Alan przystał bardzo niechętnie.

Jako dziecko chorował na chorobę Heinego-Medina, w efekcie czego przez dwa lata był sparaliżowany. Studiował w USA i Europie, gdzie grywał razem z ojcem. Podczas wojny w Korei służył przez pół roku jako oficer artylerii. Jest żonaty z Arlene Weiss. Ma trzy córki. Jego przyrodni brat Antony Alda również był aktorem.

• 1955: Secret File, U.S.A.
• 1971: Story Theatre
• 1983: M*A*S*H jako Kapitan Benjamin Franklin "Sokole Oko" Pierce
• 1999: Prezydencki poker (The West Wing) jako Arnold Vinick
• 2010: Słowo na R (The Big C) jako Dr Atticus Sherman
• 2016: Horace and Pete jako Wuja Pete
• 2018: " The Black List" jako Alan Fitch
• 2019: Ray Donovan jako Dr Arthur Amiot

• 2005 Never Have Your Dog Stuffed: and Other Things I've Learned (wyd. polskie: Alan Alda. Autobiografia, wydawnictwo Muza SA, 2006, tłum. Barbara Orłowska)
• 2007 Things I Overheard While Talking to Myself

• Złoty Glob
  • Najlepszy aktor serialowy (komedia - musical): 1975 – M*A*S*H, 1976 – M*A*S*H
  • 1980 – M*A*S*H, 1981 – M*A*S*H
  • 1982 – M*A*S*H, 1983 – M*A*S*H
• Nagroda Emmy
  • Najlepszy aktor drugoplanowy w serialu dramatycznym: 2006 – Prezydencki poker
  • Najlepszy aktor serialu komediowego: 1982 – M*A*S*H
  • 1974 – M*A*S*H
  • Aktor roku - kategoria serial: 1974 – M*A*S*H
  • Najlepszy reżyser serialu komediowego: 1977 – M*A*S*H
  • Najlepszy scenariusz serialu komediowego: 1979 – M*A*S*H

• Alan Alda w bazie IMDb (ang.)
• Alan Alda w bazie Filmweb