Andrzej Krzysztof Waśkiewicz
Andrzej Krzysztof Waśkiewicz (przed 1969 rokiem) | |
Data i miejsce urodzenia |
22 czerwca 1941 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 lipca 2012 |
Zawód, zajęcie |
poeta, krytyk literacki, edytor |
Małżeństwo | |
Odznaczenia | |
|
Andrzej Krzysztof Waśkiewicz (ur. 22 czerwca 1941 w Warszawie, zm. 11 lipca 2012 w Gdańsku) – polski poeta, krytyk literacki i edytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Błażeja (zm. 1944), powstańca warszawskiego, i Janiny (1916–1980) Waśkiewiczów. Po upadku powstania warszawskiego wraz z matką trafili do obozu przejściowego w Pruszkowie[2].
W 1960 ukończył Państwowe Technikum Rolnicze w Szprotawie (1960), Studium Bibliotekarskie w Jarocinie (1961), studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim (1970). Pracował w Zielonej Górze m.in. jako bibliotekarz w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej (1961–1963), dziennikarz „Gazety Chłopskiej” (1963–1966). Był też kierownikiem działu artystycznego dwutygodnika „Nadodrze” (1967–1979)[2]. Od 1979 mieszkał w Gdańsku, gdzie pracował jako redaktor w Redakcji Młodego Ruchu Artystycznego i Debiutów Młodzieżowej Agencji Wydawniczej (1979–1990), redaktor naczelny „Gdańskiego Rocznika Kulturalnego” (1984–1999), redaktor naczelny dwumiesięcznika „Autograf” (1988–1990), sekretarz redakcji „Magazynu Gdańskiego” (1995–2002). W 2004 przeszedł na emeryturę[2].
Jako poeta zadebiutował w 1961 wierszem na łamach tygodnika „Zarzewie”, jako krytyk w 1962 w czasopiśmie literacko-artystycznym „Współczesność”[3]. Jest autorem ponad trzydziestu książek, redaktorem i współredaktorem wielu czasopism kulturalnych, a także tomów prac zbiorowych, licznych antologii i wyborów wierszy poetów różnych pokoleń.
Ożenił się z Anną z Sobeckich, ojciec Krzysztofa (ur. 1965), Oleny (ur. 1974), Marcina (ur. 1976) i Adama (ur. 1976)[2].
Zmarł w Gdańsku, pochowany 16 lipca 2012 na cmentarzu Łostowickim (kwatera 4-13-37)[4][5].
Twórczość (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Wstępowanie (1963) - tom wierszy
- Strefa pamięci (1965) - tom wierszy
- Dziedzictwo (1965) - tom wierszy
- Dom z płaskim dachem (1966) - powieść
- Przestrzeń po człowieku (1967) - tom wierszy
- Próba uzasadnienia (1970) - tom wierszy
- Zapis z nieobecności (1970) - tom wierszy
- Tożsamość (1972) - tom wierszy
- Rygor i marzenie (1973) - esej
- Bezsenna jawa (1977) - tom wierszy
- Modele i formuła (1978) - esej
- Formy obecności nieobecnego pokolenia (1978) - esej
- Bezimienna nadzieja (1980) - tom wierszy
- W kręgu „Zwrotnicy” (1983) - esej
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (4 marca 2002)[7]
- Srebrny Krzyż Zasługi
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (30 czerwca 2009)[8][9]
- Złote Odznaczenie im. Janka Krasickiego (1978)
- Srebrne Odznaczenie im. Janka Krasickiego
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[6]
- Honorowa Odznaka SZSP (1982)
- Złota Odznaka SZSP (1978)
- Odznaka „Zasłużony dla Kultury Studenckiej” (1978)
- Odznaka „Zasłużony dla Studenckiego Ruchu Dziennikarskiego” (1975)
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda im. Tadeusza Nocznickiego za publicystykę w prasie ZSL (1965)[2]
- Lubuska Nagroda Kulturalna (1978)[10]
- Nagroda Artystyczna Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (1988, 1994)[2]
- Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” (1995)[11]
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji 45-lecia twórczości literackiej (2006)[12]
- Nagroda im. Jarosława Iwaszkiewicza za całokształt dorobku twórczego w dziedzinie poezji i krytyki literackiej (2007)
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 50-lecia Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2008)[12]
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu 50-lecia pracy twórczej oraz 70. urodzin (2011)[12]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 2015 Nagroda Literacka Związku Literatów Polskich nosi imię Andrzeja K. Waśkiewicza, i przyznawana jest przez Oddział ZLP w Zielonej Górze w uznaniu za wartościowe dzieło literackie, w tym również za dzieło dramaturgiczne, krytyczne, eseistyczne[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sobecka-Waśkiewicz Anna. gedanopedia.pl.
- ↑ a b c d e f g WAŚKIEWICZ ANDRZEJ KRZYSZTOF, poeta, prozaik – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-10-30] .
- ↑ a b Andrzej Krzysztof Waśkiewicz - Związek Literatów Polskich [online], zlpinfo.eu [dostęp 2024-10-30] .
- ↑ Przemysław Gulda: Andrzej Krzysztof Waśkiewicz nie żyje. Poeta i krytyk miał 71 lat. kultura.gazeta.pl. [dostęp 2012-07-11].
- ↑ Andrzej Waśkiewicz. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2017-11-28].
- ↑ a b c Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984.
- ↑ M.P. z 2002 r. nr 18, poz. 322 „za wybitne zasługi w twórczości literackiej, za osiągnięcia w działalności społecznej”.
- ↑ Paweł Garnecki. XXXVIII Warszawska Jesień Poezji. „Własnym Głosem”. 76/2009, s. 2, październik 2009. ISSN 1232-6559. [dostęp 2016-07-04].
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-10-30] (pol.).
- ↑ Andrzej Krzysztof Waśkiewicz [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-10-30] .
- ↑ Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-30] .
- ↑ a b c Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-10-30] (pol.).
- ↑ Związek Literatów Polskich, oddział w Zielonej Górze - Nagroda Literacka ZLP im. Waśkiewicza [online], www.zlp.zgora.pl [dostęp 2024-10-30] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Krzysztof Waśkiewicz. literatura.waw.pl. [dostęp 2012-07-11]. (arch.)
- Absolwenci Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni odznaczeniem im. Janka Krasickiego
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Pisarze związani z Gdańskiem
- Pochowani na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku
- Polscy krytycy literaccy
- Polscy poeci XX wieku
- Polscy poeci XXI wieku
- Urodzeni w 1941
- Więźniowie Dulagu 121 Pruszków
- Zmarli w 2012