Centrum Szkolenia Wojskowej Służby Wewnętrznej

Centrum Szkolenia Wojskowej Służby Wewnętrznej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	25 czerwca 1957
Rozformowanie	31 sierpnia 1990
Patron	Feliks Dzierżyński[1]
Tradycje
Nadanie sztandaru	18 stycznia 1959
Rodowód	Kursy Doskonalenia Oficerów WSW Ośrodek Szkolenia WSW Centralny Ośrodek Szkolenia WSW
Kontynuacja	Ośrodek Szkolenia ŻW
Dowódcy
Pierwszy	płk Władysław Halbersztadt
Ostatni	kmdr Wiesław Kaczmarczyk
Działania zbrojne
Operacja „Dunaj” (1968)
Organizacja
Numer	JW 3516
Dyslokacja	Mińsk Mazowiecki
Rodzaj wojsk	Wojskowa Służba Wewnętrzna
Podległość	Szefostwo WSW
Skład	etat Nr 035/61, 32/214
Odznaczenia

Centrum Szkolenia Wojskowej Służby Wewnętrznej im. Feliksa Dzierżyńskiego (CS WSW) – centrum szkolenia żołnierzy Wojskowej Służby Wewnętrznej.

W 1957 roku, w Mińsku Mazowieckim, w koszarach byłego 7 Pułku Ułanów Lubelskich, przy ulicy Warszawskiej 267 w miejsce zlikwidowanej Oficerskiej Szkoły Informacji, zostały zorganizowane Kursy Doskonalenia Oficerów Wojskowej Służby Wewnętrznej według etatu Nr 035/61. Na podstawie zarządzenia Nr 0031/F szefa WSW z 25 czerwca 1957 roku Kursy zostały przekształcone w Ośrodek Szkolenia Wojskowej Służby Wewnętrznej według etatu Nr 32/214^[2][3]. 26 czerwca 1957 roku na stanowisko komendanta Ośrodka został wyznaczony pułkownik Władysław Halbersztadt.

18 stycznia 1959 roku Ośrodek otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo miasta i powiatu mińskiego^[4].

28 września 1967 roku rozpoczął się pierwszy, jednoroczny, kurs Szkoły Chorążych WSW^[5][6].

26 lipca 1970 roku, w trakcie obchodów 25 rocznicy powstania, Ośrodek otrzymał imię Feliksa Dzierżyńskiego^[7]. W trakcie uroczystości główny inspektor szkolenia MON, generał dywizji Tadeusz Tuczapski, w obecności szefa WSW generała brygady Teodora Kufla i zastępcy szefa Głównego Zarządu Politycznego generała brygady Mieczysława Grudnia, dokonał odsłonięcia pomnika patrona^[8].

W 1974 roku została otwarta Szkoła Oficerów Rezerwy WSW^[9][2].

Na podstawie zarządzenia Nr 048/Org. szefa Sztabu Generalnego WP z 13 lipca 1978 roku ośrodek z dniem 1 września 1978 roku został przekształcony w Centralny Ośrodek Szkolenia WSW^[10][2].

W 1980 roku Ośrodkowi nadany został Order Sztandaru Pracy II klasy^[11].

28 lutego 1986 roku Centralny Ośrodek Szkolenia WSW został przeformowany w Centrum Szkolenia WSW^[2].

25 sierpnia 1990 roku odbyła się ostatnia promocja kadetów Szkoły Chorążych WSW. Promował generał brygady Jerzy Jarosz.

29 sierpnia 1990 roku odbyło się uroczyste rozformowanie jednostki połączone z przekazaniem obowiązków komendanta.

Z dniem 31 sierpnia 1990 roku Centrum Szkolenia WSW zostało rozformowane, a w jego miejsce z dniem 1 września 1990 roku rozpoczął funkcjonowanie Ośrodek Szkolenia Żandarmerii Wojskowej.

Komenda Centrum Szkolenia WSW

• komendant
• zastępca komendanta ds. liniowych
• zastępca komendanta ds. politycznych
• zastępca komendanta ds. szkolenia
• zastępca komendanta ds. technicznych
• kwatermistrz

Wydział Polityczny

• szef wydziału politycznego – zastępca komendanta centrum ds. politycznych
• sekretarz POP

Wydział Kadrowo – Administracyjny

Oddział Szkolenia

• szef Oddziału Szkolenia – zastępca komendanta centrum ds. szkolenia
• zastępca szefa Oddziału Szkolenia
• pomocnik szefa Oddziału ds. planowania
• Cykl Operacyjny (Kontrwywiadu)
• Cykl Prewencji
• Cykl Prawa i Kryminalistyki
• Cykl Przedmiotów Społeczno-Politycznych
• Sekcja Szkolenia Fizycznego
• Wydział Zaopatrzenia

Pododdziały szkolne

• Szkoła Chorążych WSW (od 1967)
  • komendant Szkoły Chorążych
  • zastępca komendanta Szkoły Chorążych ds. politycznych
  • szef Szkoły Chorążych
  • 1 pluton (I rocznik kadetów)
  • 2 pluton (II rocznik kadetów)
  • Podoficerska Szkoła Zawodowa WSW (pluton elewów podporządkowany komendantowi SCh WSW)

• Szkoła Podchorążych Rezerwy WSW^[12]

• Batalion Szkolny
  • dowódca batalionu
  • kompania szkolna podoficerów służby zasadniczej
  • kompania szkolna kierowców samochodowych
  • 1 kompania szkolna szeregowych służby porządkowej
  • 2 kompania szkolna szeregowych służby porządkowej

Kursy

• Studium Podyplomowe Oficerów WSW
• Kurs Doskonalący Oficerów Kontrwywiadu
• Kurs Przekwalifikowania Oficerów Kontrwywiadu WSW
• Kurs Przekwalifikowania Oficerów Dochodzeniowo-Śledczych i Prewencji WSW
• Kurs Przeszkolenia Oficerów i Podchorążych Rezerwy Kontrwywiadu WSW
• Kurs Przeszkolenia Oficerów i Podchorążych Rezerwy Dochodzeniowo-Śledczych
• Kurs Przeszkolenia Podchorążych SPR przewidzianych dla rezerw Kontrwywiadu
• Kurs Przeszkolenia Podoficerów Rezerwy na Chorążych Cenzury
• Kurs Doskonalący Chorążych Prewencji
• Kurs Techników Kryminalistyki
• Kurs Pracowników Techniki Operacyjnej Zarządu IV
• Kurs Starszych Zmian Pionu Oddziału Zewnętrznego

Pododdziały zabezpieczenia

• Izba Chorych
• Kompania Zabezpieczenia
• Kompania Remontowo-Budowlana
• Garnizonowy Węzeł Łączności
• Wojskowa Administracja Koszar

Komendanci

• płk Władysław Halbersztadt (26 VI 1957 – 5 V 1958)
• płk Edward Radzieńczak (od 6 V 1958)
• płk Władysław Chęć (p.o. od 4 XI 1960 i kmdt 23 VIII 1962 – 16 V 1967)
• płk Tadeusz Stanisław Kurowski (p.o. 1967 – 1968)
• płk Ludwik Kuropatwa (p.o. od 23 III 1968 i kmdt 6 XII 1968 – 20 VI 1983)
• płk dypl. Zbigniew Sawicki^[13]
• płk Andrzej Stefański
• kmdr Wiesław Kaczmarczyk (do 29 VIII 1990)

Zastępcy komendanta

• płk Tadeusz Stanisław Kurowski (ds. szkolenia 25 VIII 1961 – 28 III 1968)
• płk Andrzej Smok (ds. liniowych od 3 VIII 1987)
• ppłk Stanisław Osiecki (ds. liniowych)

Kierownicy cykli i wykładowcy

• płk Ryszard Włodarski – kierownik Cyklu Prawno-Dochodzeniowego (26 IX 1975 – 30 IX 1984)
• płk dypl. Henryk Piątkowski

Absolwenci

• gen. dyw. Henryk Dankowski
• gen. dyw. Bogusław Pacek
• gen. bryg. Wojciech Petkowicz
• kpt. rez. Józef Iwulski
• Sylwester Marciniak
• plut. pchor. rez. Zbigniew Jędrzejewski

• Szkolnictwo wojskowe ludowego Wojska Polskiego
• Szkoła Podchorążych Rezerwy
• Szkoła Oficerów Rezerwy

• Józef Bartosik, Eugeniusz Chelicki: Rola i zadania Wojskowej Służby Wewnętrznej. Materiały nr 1 do szkolenia politycznego szeregowców i podoficerów WSW. Warszawa: Zarząd Propagandy Głównego Zarządu Politycznego WP, 1964.
• Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.
• Wiesław Chrzanowski, Lucjan Dąbroś, Jan Suliński: Ewolucja i działalność szkół żandarmerii w Polsce w latach 1918-2015. Mińsk Mazowiecki: Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej, 2015. ISBN 978-83-63700-00-3. OCLC 932181936.
• Bogusław Pacek, Artur Rochnowski. Pion porządkowy i dochodzeniowy Wojskowej Służby Wewnętrznej. Organizacja i zadania. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (240), s. 145-160, 2012. ISSN 1640-6281. (pol.). 
• Jan Suliński: Przyczynki do historii policji wojskowej w latach 1957-1990. Mińsk Mazowiecki: Centrum Szkolenia Żandarmerii Wojskowej, 2013. ISBN 978-83-63700-03-4.
• Katalog funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, Biuro Lustracyjne Instytutu Pamięci Narodowej [1]
• Odszedł na wieczną wartę. Żandarmeria Wojskowa, 2017-04-06. [dostęp 2017-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-09)].