Wikipedysta:Tarczownik/Historia Polski za czasów rządów dynastii Piastów

Historia Polski za czasów rządów dynastii Piastów

Początki organizacji, która doprowadziła do powstania państwa polskiego, można wiązać z grodem w Gieczu, wzniesionym około 865–869, który mógł być gniazdem rodowym Piastów. Giecz był jednym z najstarszych centrów gospodarczo-politycznych na ziemi gnieźnieńskiej. Osadnictwo na tym obszarze było rozproszone, a istnienie odrębnej grupy etnopolitycznej jest niepewne. Nazwa „Polanie” pojawia się w źródłach dopiero około 1000 roku, w kontekście realizacji programu państwowego Bolesława Chrobrego. Tworzenie państwa polskiego było prywatną inicjatywą Piastów, a nie plemienia. W latach 20. i 30. X wieku Piastowie rozpoczęli ekspansję, podporządkowując sobie sąsiednie organizacje wodzowskie. Na ten okres przypada budowa nowych grodów w centrum Wielkopolski, w tym w Gnieźnie, Gieczu, Lądzie i Poznaniu. Rozwój państwa sprzyjał brak silnych sąsiadów i naturalne bariery geograficzne. Brak pisemnych źródeł utrudnia opisanie początków państwa. XII-wieczna kronika Galla Anonima wspomina o Siemowicie, Lestku i Siemomyśle jako przodkach Mieszka I. Relacja Galla jest jednak lakoniczna i była wielokrotnie kwestionowana. Obecnie wielu historyków przyjmuje, że wymienieni władcy istnieli. Za panowania Lestka rozpoczęła się budowa nowych, potężnych grodów, co mogło być reakcją na upadek Państwa Wielkomorawskiego. Pod rządami Siemomyśla państwo Piastów rozciągało się na Kujawy, ziemię sieradzko-łęczycką oraz być może Mazowsze i Pomorze Gdańskie. Następcą Siemomyśla był Mieszko I, pierwszy historyczny władca Polski.

Mieszko I objął władzę prawdopodobnie w końcu lat 50. X wieku. Jego rządy rozpoczęły się walkami z sąsiednimi plemionami, a w latach 60. X wieku opanował Pomorze Wschodnie i Środkowe. Około 970 roku zdobył ziemie nadnoteckie i założył gród w Santoku. Następnie skupił się na obszarach nadodrzańskich, gdzie podporządkował sobie część plemion połabskich, co doprowadziło do konfliktu z Wieletami. W walkach tych, około 963 roku, zginął nieznany z imienia brat Mieszka. Porażki te zbiegły się z pierwszymi kontaktami Mieszka z Niemcami i Czechami, dwoma silnymi chrześcijańskimi sąsiadami. W obliczu trudności, Mieszko zaczął płacić trybut królowi niemieckiemu z ziem do rzeki Warty, prawdopodobnie z terytorium Lubuszan. W 965 roku poślubił czeską księżniczkę Dobrawę, a rok później przyjął chrzest, co było początkiem chrystianizacji Polski.

Chrystianizacja przybliżyła Polskę do cywilizacji zachodniej, rozwijając kulturę łacińską i piśmiennictwo. Pierwszy polski biskup, Jordan, został ordynowany w 968 roku i podlegał bezpośrednio Stolicy Apostolskiej. Mieszko kontynuował walki na Pomorzu, odnosząc zwycięstwo nad Wolinianami w 967 roku, co umożliwiło mu kontrolę nad ujściem Odry. W 972 roku zwyciężył margrabiego Hodona w bitwie pod Cedynią, po czym został wezwany na zjazd w Kwedlinburgu. Po śmierci Ottona I, Mieszko dołączył do opozycji przeciw Ottonowi II, wspierając Henryka Kłótnika, co skończyło się niepowodzeniem. W 979 roku Mieszko poślubił Odę, córkę margrabiego Dytryka, co osłabiło więzi z Czechami. Pod koniec swojego panowania, Mieszko zdobył prawdopodobnie Śląsk i Małopolskę, a także nawiązał współpracę ze Szwedami przeciwko Duńczykom. Zmarł w 992 roku, dzieląc swoje państwo między synów, co potwierdza dokument „Dagome Iudex”. Dokument ten oddawał Polskę w opiekę Stolicy Apostolskiej i mógł zabezpieczać prawa synów Mieszka z drugiego małżeństwa.