Tadeusz Mazowiecki

Tadeusz Mazowiecki - urodzony 18 kwietnia 1927 roku w Płocku. Mąż stanu, polityk, pierwszy premier III Rzeczypospolitej.

Z wykształcenia prawnik (studia na Uniwersytecie Warszawskim, zaraz po wojnie). Do 1955 roku związany z katolickim ruchem PAX, z którego został wykluczony jako przywódca tzw. paxowskiej frondy. Od 1958 r. założyciel i redaktor naczelny miesięcznika Więź. W latach 60. i 70. był posłem na Sejm PRL z ramienia katolickiej grupy Znak. Interpelował w sprawie wydarzeń marcowych 1968. Po wydarzeniach grudnia 1970 roku nalegał na powołanie komisji w celu ustalenia winnych rozlewu krwi. Pozbawiony możliwości kandydowania na urząd poselski, w 1976 roku związał się ściśle z ruchem opozycyjnym. W sierpniu 1980 stanął na czele Komisji Ekspertów, której zadaniem było wesprzeć strajkujących w Gdańsku robotników w rokowaniach z władzą. Od 1981 roku był redaktorem naczelnym tygodnika "Solidarność". W stanie wojennym został aresztowany w sopockim hotelu, po czym osadzono go w Strzeblinku, potem w Jaworzu, a na koniec w Darłówku. Wyszedł jako jeden z ostatnich, 23 grudnia 1982. W 1987 roku był przez rok za granicą, rozmawiając z politykami i przedstawicielami związków zawodowych. Od 1988 uczestniczył w rozmowach w Magdalence. Był jednym z głównych negocjatorów "okrągłego stołu", a od września 1989 sprawował urząd premiera Polski, choć z początku był krytyczny co do wchodzenia w polityczne układy z PZPR. Oskarżane był przez politycznych oponentów o chęć pojednania z działaczami dawnej PZPR i wybaczenia im win przeszłości, tzw. grubej kreski, choć w rozumieniu Mazowieckiego miała oznaczać ona brak odpowiedzialności jego rządu za szkody poczynione w gospodarce przez rządy komunistyczne. Od 1991 przewodniczył Unii Demokratycznej (późniejszej Unii Wolności, od 1995 - był jej honorowym przewodniczącym. Wraz z Janem Rokitą, Aleksandrem Hallem i Hanną Suchocką reprezentował w partii skrzydło chadeckie. Na jego usunięcie ze stanowiska wpływ miała krytyka lewicowej części UW (Władysław Frasyniuk, Barbara Labuda), zarzucającej Mazowieckiemu niezdecydowanie, opieszałość w podejmowaniu decyzji i zbytni konserwatyzm. W latach 1989-2001 Mazowiecki był posłem (najpierw z Poznania, później z Krakowa). W 1992 został specjalnym przedstawicielem KBWE w Bośni - zrezygnował z tej funkcji w 1995 na skutek beczynności wielkich mocarstw wobec tragedii narodów Bośni. Ogłosił raport w sprawie łamania praw człowieka przez wszystkie strony konfliktu. W 1997 przedstawił w Zgromadzeniu Narodowym kompromisową preambułę do Konstytucji RP (napisaną wcześniej przez twórców "Tygodnika Powszechnego", która umożliwiła jej przeprowadzenie przez Zgromadzenie Narodowe. W listopadzie 2002 odszedł z Unii Wolności, przeciwstawiając się porzuceniu przez Unię międzynarodówki chadeckiej oraz wejściu w koalicję wyborczą z SLD - a później samorządową z "Samoobroną" - w województwie warmińsko-mazurskim.