Pierścień Nibelunga
Pierścień Nibelunga (niem. Der Ring des Nibelungen) – czteroczęściowy dramat muzyczny autorstwa Ryszarda Wagnera. Utwór zainspirowany został przez średniowieczny epos niemiecki Pieśń o Nibelungach.
Składają się nań następujące utwory:
- Złoto Renu (niem. Das Rheingold)
- Walkiria (niem. Die Walküre)
- Zygfryd (niem. Siegfried)
- Zmierzch bogów (niem. Götterdämmerung)
Tetralogia, dzieło życia Wagnera, powstawała pomiędzy 1848 a 1874 rokiem. Premiera całości Pierścienia Nibelunga miała miejsce w dniach 13–17 sierpnia 1876 roku w specjalnie na potrzeby twórczości Wagnera wzniesionym teatrze operowym w Bayreuth.
Kompozycja tekstu
Treść
W dużym skrócie: akcja rozgrywa się wokół magicznego pierścienia, wykutego ze Złota Renu, który może przynieść właścicielowi władzę nad światem. Nad pierścieniem ciąży jednak klątwa karła Alberyka (Alberich), któremu odebrano pierścień w „Złocie Renu”. Pierścień trafia do rąk złych i dobrych bohaterów (jakkolwiek w tetralogii mało kto jest całkiem zły albo całkiem dobry, wyłączając może protagonistę Zygfryda i antagonistę Hagena); w końcu Brunhilda, zanim rzuci się na stos pogrzebowy Zygfryda, oddaje pierścień córkom Renu i historia zatacza koło, aczkolwiek nadszedł zmierzch bogów i już nic nie będzie takie samo.
Inspiracje
Źródła Pierścienia Nibelunga leżą w mitologii nordyckiej i średniowiecznych sagach: eddach oraz w Pieśni o Nibelungach.
Kompozycja muzyki
Technika motywów przewodnich
W Pierścieniu Nibelunga Wagner posługuje się swoim systemem motywów przewodnich (Leitmotiv). Są motywy danych osób (np. Zygmunta albo Fryki), ale też ważnych przedmiotów (jak miecz Notung czy sam pierścień), uczuć i ogólnych pojęć (miłość Zygfryda, wierność, braterstwo krwi) itd. Motywy splatają się ze sobą i pojawiają w różnych miejscach tetralogii (np. motyw klątwy Alberyka ze "Złota Renu" możemy usłyszeć, gdy jego syn Hagen wita Zygfryda w "Zmierzchu bogów"). Jednym z ciekawszych motywów jest motyw zbawienia (zwany także przez Wagnera "gloryfikacją Brunhildy"), który słyszymy tylko dwa razy: w III akcie "Walkirii", kiedy Brunhilda mówi Zyglindzie, że urodzi syna Zygmunta – wielkiego bohatera i w finale "Zmierzchu bogów" (wtedy motyw powtarza się kilka razy).