Język tsotsil
| Klasyfikacja genetyczna | |||
|---|---|---|---|
|
{{{klasyfikacja}}} | |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-1 | 639-3: tzc | ||
| ISO 639-2 | 639-3:tze | ||
| ISO 639-3 | 639-3:tzh | ||
| IETF | tzo | ||
| Glottolog | tzot1259 | ||
| Ethnologue | tzo | ||
| WALS | tzo | ||
| SIL | {{{sil}}} | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Tzotzil, tsotsil (wymowa: cocil) - język należący do grupy języków tzeltalskich [1]z rodziny języków majańskich, używany przez około 350 tys. osób (wg ostatniego spisu powszechnego z roku 2005) w meksykańskim stanie Chiapas, zwłaszcza w okolicach miasta San Cristóbal de las Casas. Od czasu podboju hiszpańskiego zapisywany jest pismem łacińskim, wcześniej używano skomplikowanego systemu glifów, wspólnego dla języka tzotzil i tzeltal, poświadczonego m. in. przez inskrypcje na kamieniach w Palenque i Toniná.
Główne dialekty
Język tzotzil posiada kilka odmian dialektalnych, uważanych przez Ethnologue za odrębne języki. Najwazniejsze z nich to:
- Tzotzil z Chamula - tzc [2]
- Tzotzil z Zinacantán - tzz [3]
- Tzotzil z San Andrés Larráinzar - tzs [4]
- Tzotzil z Huixtán - tzu [5]
- Tzotzil z Ch'enalho' - tze [6]
- Tzotzil z Venustiano Carranza - tzo [7]
System fonetyczny i ortografia
Samogłoski
| Przednie | Centralne | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Wysokie | i [i] | u [u] | |
| Średnie | e [e̞] | o [o̞] | |
| Niskie | a [ä] |
Spółgłoski
| Dwuwargowe | Dziąsłowe | Podniebienne | Tylnojęzykowe | Języczkowe | Gardłowe | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| normalne | implozyjne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ||
| Zwarte | p [p] | b' [ɓ] | t [t] | t' [t'] | k [k] | k' [k'] | ' [ʔ] | |||||
| Zwarto-szczelinowe | tz [ʦ] | tz' [ʦ’] | ch [ʧʰ] | ch' [ʧ’] | ||||||||
| Szczelinowe | s [s] | x [ʃ] | j [x] | h [h] | ||||||||
| Nosowe | m [m] | n [n] | ||||||||||
| Płynne | l [l] r [r] | |||||||||||
| Półsamogłoski | y [j] | |||||||||||
W roku 1999 w ramach reformy ortograficznej języka tzotzil, przeprowadzonej przez C.E.L.A.L.I. (Centro de Lengua, Arte y Literatura Indígena), wprowadzono preferowany zapis "ts" zamiast dotychczasowego "tz", co pozwala na bardziej spójny zapis dźwięków tego języka, usuwając literę "z". Oznacza to, że również nazwa języka powinna być zapisywana od tej pory jako "tsotsil".
- ↑ Majewicz: Alfred F., Języki świata i ich klasyfikacja str. 147
- ↑ Ethnologue report for language code: tzc
- ↑ Ethnologue report for language code: tzz
- ↑ Ethnologue report for language code: tzs
- ↑ Ethnologue report for language code: tzu
- ↑ Ethnologue report for language code: tze
- ↑ Ethnologue report for language code: tzo
Bibliografia
- Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikacja, PWN, Warszawa, 1989, ISBN 83-01-08163-5