Adam Obtułowicz

Adam Obtułowicz

„Leon”, „Jan Podgórski”

podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1897 Dukla
Data i miejsce śmierci	1941 Grodno
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie Związek Walki Zbrojnej
Jednostki	Okręg Nowogródek ZWZ
Stanowiska	komendant okręgu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Adam Obtułowicz, ps. „Leon”, „Jan Podgórski” (ur. 5 lipca 1897^[a] w Dukli, zm. wiosną 1941 w Grodnie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Adam Obtułowicz urodził się 5 lipca 1897 w Dukli, w rodzinie Adama i Karoliny z domu Blech^[5]. Uczęszczał do szkoły realnej w Dukli, potem uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Krakowie.

Od 10 sierpnia 1914 służył w Legionach Polskich - w 2 kompanii I baonu, potem w II batalionie 1 pułku piechoty. Walczył m.in. w rejonie Tarnowa, potem pod Łowczówkiem na linii rzeki Białej, nad Nidą. 24 maja 1915 w walkach pod Przepiórowem został ranny. Po powrocie z rekonwalescencji walczył na Lubelszczyźnie, potem w kampanii wołyńskiej, od 16 września 1916 na linii Stochodu i Styru. Po kryzysie przysięgowym został internowany, a we wrześniu 1917 wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii. Walczył w szeregach Pułku Piechoty Nr 100 na froncie włoskim.

15 listopada 1918 wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego - 5 pułku piechoty Legionów w Radymnie. Na początku 1919, w stopniu podchorążego piechoty, został przeniesiony do baonu zapasowego 1 pułku piechoty Legionów w Zambrowie, gdzie ukończył kurs oficerski. Awansowany do stopnia podporucznika piechoty, ze starszeństwem od 1 marca 1919. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 był oficerem zawodowym w 1 pp Leg. w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[6]. W 1924 służył w Centralnej Szkole Podoficerów Piechoty Nr 1 w Chełmnie^[7]. W marcu 1925 został przydzielony z Kursu doszkolenia młodszych oficerów piechoty do macierzystego 1 pp Leg.^[8] 18 lutego 1928 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 195. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[9]. Pełnił wówczas służbę w Ekspozyturze Nr 1 Oddziału II Sztabu Generalnego w Wilnie^[10]. 5 listopada 1928 otrzymał przeniesienie do Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Łobzowie na stanowisko zastępcy dowódcy^[11]. Z dniem 4 kwietnia 1929 został przydzielony na XIII dwumiesięczny kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu^[12]. W marcu 1931 został przeniesiony z baonu pchor. rez. nr 5 do batalionu manewrowego w Rembertowie na stanowisko zastępcy dowódcy^[13]. W marcu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko oficera sztabu pułku KOP „Wilejka”^[14][15]. W kwietniu 1935 objął dowództwo batalionu KOP „Budsław”. W grudniu 1936 wrócił do macierzystego 1 pp Leg. na stanowisko dowódcy batalionu. Później został przesunięty na stanowisko II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza)^[16]. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[2][3].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 oficer Ośrodka Zapasowego 1 Dywizji Piechoty w Sokółce, potem w Wilnie. od grudnia 1939 do marca 1940 był szefem sztabu Dowództwa Wojewódzkiego Służby Zwycięstwu Polski w Wilnie. Od kwietnia 1940 komendant Okręgu Nowogródek Związku Walki Zbrojnej. W październiku 1940 został aresztowany przez NKWD w Białymstoku. Więziony w Moskwie. Zbiegł (lub został zwolniony za cenę pozornej współpracy). Zginął w czasie próby ponownego aresztowania^[17].

Był żonaty. Miał córkę Jolantę (ur. 7 września 1932)^[18].

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4790 – 1921^[19][5]
• Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[20][21]
• Krzyż Walecznych czterokrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”^[22][23]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[24]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[24]
• Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami^[25]
• Odznaka „Za wierną służbę”

• Obtułowicz Adam. [w:] Kwestjonarjusz kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4754 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-14].
• Obtułowicz Adam. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.104-10748 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-12].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.

• Adam Obtułowicz, Serwis Polska Podziemna http://www.dws-xip.pl/PW/bio/o2c.html.
• Żołnierze Niepodległości : Obtułowicz Adam Jan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-12-14].