Atak gazowy w Halabdży
Atak gazowy w Halabdży - chemiczny atak na kurdyjskie miasto Halabdża w północnym Iraku, przeprowadzony 16 marca 1988 r. przez irackie wojska. Irackie siły powietrzne na rozkaz Ali Hassana al-Madżida, kuzyna Saddama Husajna zrzuciły na miasto bomby z bronią chemiczną. Mieszanina sarinu, tabunu i gazu musztardowego zabiła ok. 5 tysięcy osób [1], a kilka tysięcy innych okaleczyła na całe życie.
Przyczyny
Celem ataku był odwet na Kurdach za ich powstanie zbrojne w północnym Iraku i wg władz w Bagdadzie wspieranie Iranu w wojnie iracko-irańskiej[2]. Zaatakowanie Halabdży było tragicznym ukoronowaniem rozpoczętej przez Irak w 1987 akcji pacyfikacyjnej Kurdystanu w ramach operacji "Anfal".
Atak
Atak na miasto rozpoczął się wczesnym wieczorem 16 marca 1988. Po początkowym zrzuceniu na Halabdżę napalmu i bomb konwencjonalnych grupa około 20 samolotów MiG i Mirage irackich sił powietrznych zrzuciła bomby chemiczne. W akcji uczestniczyły także irackie śmigłowce, mające koordynować całą akcję. Pozostali przy życiu świadkowie tych wydarzeń mówili,że chwilę później ich oczom ukazała się wzburzona wędrująca nad miastem chmura dymu o białych i żółtych barwach. Twierdzili również, że przykuł ich uwagę roznoszący się w powietrzu zapach słodkich jabłek[3]. Zabójcza dla organizmów żywych (padały również zwierzęta) chemiczna chmura szybko objęła swym zasięgiem cały obszar miasta. Na skutek ataku mieszaniną środków chemicznych (sarin, tabun, iperyt, gaz VX) ludzie tracili wzrok, dostawali ślinotoku, wymiotów a także wysypki i drgawek na całym ciele. U tych którzy nie znaleźli odpowiedniego schronienia zgon następował błyskawicznie.
Podsumowanie
Atak gazowy w Halabdży stanowi jedną z najstraszliwszych zbrodni przeciwko ludności cywilnej od II wojny światowej. Mieszkańcy Halabdży którzy przeżyli masakrę do dzisiaj zmagają się z ciężkimi chorobami. Wielu z nich umiera na raka albo jest chorych psychicznie. Odpowiedzialny za wydanie rozkazu ataku gazowego na Kurdów w Halabdży Ali Hassan al-Madżid zyskał od tego wydarzenia niechlubne miano "Chemicznego Aliego".
- ↑ Saddam i zagłada Kurdów [1] - artykuł w Gazecie Wyborczej
- ↑ Konflikty Kolonialne i Postkolonialne w Afryce i Azji 1869-2006, s. 597,598.
- ↑ The Smell of Apples