Ałmaty

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 11 lip 2012, była oparta na tej wersji.

Ałma-Ata (kaz.: Алматы, Ałmaty) – największe miasto Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok. 700 m n.p.m. u podnóża Zailijskiego Ałatau (Tienszan), w pobliżu granicy z Kirgistanem, stolica do 1998.

Dane ogólne

Główny ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy Kazachstanu; Akademia Nauk, 12 wyższych uczelni, w tym uniwersytet. Miasto posiada międzynarodowy port lotniczy; kompleks sportowy Medeo, który jest najwyżej położonym lodowiskiem na świecie. Okolice miasta charakteryzują się dużą aktywnością sejsmiczną.

Historia

Na trasie starego jedwabnego szlaku w 1854 Rosjanie założyli twierdzę Wiernyj (Верный) z 470 żołnierzami i oficerami załogi, wokół której zaczęła wyrastać osada. W 1867 liczyła 10 tys. mieszkańców i uzyskała prawa miejskie. W 1921 zmieniono jego rosyjską nazwę na Ałma-Ata (Алма-Ата, co mozna tłumaczyć jako Ojciec jabłek), przy czym po kazachsku było to Ałmaty (Алматы). W 1993 władze Kazachstanu ustaliły, że dotychczasowa nazwa kazachska Алматы będzie stosowana także w języku rosyjskim (w Rosji ta zmiana nie została zaakceptowana i dotychczas po rosyjsku stosowana jest nazwa Алма-Ата, również Polsce wciąż obowiązuje nazwa Ałma-Ata). W 1929 miasto miało 45 tys. mieszkańców i przeniesiono do niego stolicę z Kyzyłordy. Miasto rozwinęło się szybko po doprowadzeniu linii kolei turkiestańsko-syberyjskiej. Zostało stolicą Kazachskiej SRR, a później niepodległego Kazachstanu. Za czasów radzieckich byli w nim przetrzymywani Polacy. W 1998 straciło status stolicy na rzecz Astany, która ulokowana jest znacznie bardziej w centrum Kazachstanu niż Ałma-Ata. Miasto ubiegało się o organizację zimowych igrzysk olimpijskich w 2014 roku, jednak kandydatura tego miasta odpadła w pierwszym etapie wyboru. W 2011 roku otwarto pierwszy odcinek metra. Miasto będzie organizatorem zimowej uniwersjady w roku 2017^[1].

Zabytki

sobór Wniebowstąpienia Pańskiego z 1907^[2]
opera z 1934 roku w stylu socrealistycznym

Transport

Od 1929 roku jeżdżą autobusy, od 1937 tramwaje, a od 1944 trolejbusy. Planuje się budowę trasy szybkiego tramwaju oraz wydzielonej trasy autobusowej (tramwaj szynowy). Od 1 grudnia 2011 zostało otwarte metro. Są dwa dworce kolejowe - Ałmaty-1 oraz Ałmaty-2. Dworzec Ałmaty-1 przeznaczony jest dla pociągów tranzytowych z Rosyjskiej Syberii, Ałmaty-2 - centralny. Funkcjonuje tu także międzynarodowy port lotniczy Ałmaty.

Znane osoby urodzone w Ałma-Acie

Rusłana Korszunowa - pochodząca z Kazachstanu modelka
Dmitrij Strelnikoff (ros. Дмитрий Александрович Стрельников) (ur. 1969) – rosyjski pisarz, biolog, podróżnik i dziennikarz.
Władimir Żyrinowski - rosyjski polityk