Oswald Mosley
Data urodzenia |
16 listopada 1896 |
---|---|
Data śmierci |
3 grudnia 1980 |
Minister bez teki | |
Okres |
od 1929 |
Przynależność polityczna | |
Przywódca Brytyjskiej Unii Faszystów | |
Okres |
od 1932 |
Poprzednik |
partia utworzona |
Następca |
partia zdelegalizowana |
Oswald Ernald Mosley (ur. 16 listopada 1896, zm. 3 grudnia 1980) – brytyjski polityk i szlachcic z tytułem szóstego baroneta, lider faszystów brytyjskich w latach 30. i 40. XX w.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodzenie
[edytuj | edytuj kod]Wywodził się z rodu o korzeniach anglo-irlandzkich, a posiadłości jego rodziny znajdowały się w Staffordshire. Wychowywany, po rozwodzie rodziców, przez rodzinę swojej matki, głównie przez dziadka. Kształcił się w Winchester College oraz w Royal Military Academy w Sandhurst.
Działalność polityczna w okresie międzywojennym
[edytuj | edytuj kod]Początkowo był działaczem Partii Konserwatywnej. Już w 1918 został wybrany deputowanym do Izby Gmin, którym pozostawał do 1931. W 1924 roku zmienił barwy partyjne stając się członkiem Partii Pracy[1], z której ponownie został wybrany do parlamentu w 1926 roku, tym razem z okręgu Smethwick. W 1929 roku dostał nominację na ministra bez teki w gabinecie brytyjskim zdominowanym przez laburzystów. Odpowiedzialny był za rozwiązywanie problemów bezrobotnych. Jednak w wyniku konfliktów wewnątrzpartyjnych podał się do dymisji w 1930 roku i założył nową, z czasem coraz bardziej radykalną Nową Partię, która jednak nie odniosła większych sukcesów wyborczych.
Po porażkach wyborczych Mosley utworzył w 1932 roku Brytyjską Unię Faszystowską[1], będącą wyrazem jego coraz większego zainteresowania faszyzmem i osobą Benito Mussoliniego. Na partię tę wydał znaczną część swojego majątku. Powołała ona do życia swoje bojówki Czarne Koszule, które często aranżowały starcia z komunistami i ludnością żydowską, głównie w Londynie.
Lata wojny i okres powojenny
[edytuj | edytuj kod]23 maja 1940 roku Mosley został, jak większość przywódców faszystowskich w Wielkiej Brytanii, aresztowany, internowany i osadzony w areszcie domowym w swoim majątku rodzinnym. Po wojnie zajął się ponownie działalnością polityczną. Tym razem w założonej przez siebie Unii Postępu, która to sprzeciwiała się integracji Wielkiej Brytanii ze Wspólnotami Europejskimi.
W 1951 w wyniku marginalizacji jego działalności politycznej, wyjechał do Irlandii, następnie zaś przeniósł się do Paryża. Powracał do Wielkiej Brytanii, dwukrotnie w 1959 i 1966 roku, bezskutecznie startując w wyborach do parlamentu. W 1968 ukończył pisanie swojej autobiografii. W 1977 był jednym z kandydatów na stanowisko lorda rektora Uniwersytetu Glasgow, ale przegrał wybory[2].
Rodzina i życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1920 roku ożenił się z Lady Cynthią Curzon (znaną jako Cimmie), której ojcem był wicekról Indii George Curzon. W 1933 roku jego żona zmarła z powodu infekcji. W 1936 roku ożenił się w Niemczech z Dianą Mitford w domu Josepha Goebbelsa, a jednym z gości był Adolf Hitler. Mosley miał troje dzieci z pierwszą, a dwoje z drugą żoną. Poza tym znany był z licznych romansów, w tym z siostrą swojej pierwszej żony, a także z jej macochą.
Jeden z jego synów, Max Mosley był szefem Fédération Internationale de l’Automobile, stowarzyszenia organizującego m.in. wyścigi Formuły 1, World Touring Car Championship, rajdy Rajdowych Mistrzostw Świata.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000081474988
- VIAF: 67260812
- LCCN: n50036747
- GND: 118737155
- LIBRIS: zw9cf67h362n9c1
- BnF: 120317038
- SUDOC: 028491807
- NLA: 35365320
- NKC: skuk0000930
- BNE: XX1339329
- NTA: 069282609
- BIBSYS: 90171888
- Open Library: OL4499241A, OL125807A
- PLWABN: 9810659573205606
- NUKAT: n2007145407
- OBIN: 31477
- J9U: 987007265642405171
- CANTIC: a1899684x
- LNB: 000307886
- BNC: 000515812
- LIH: LNB:BMoa;=Bv
- Brytyjscy parlamentarzyści 1918–1922
- Brytyjscy parlamentarzyści 1922–1923
- Brytyjscy parlamentarzyści 1923–1924
- Brytyjscy parlamentarzyści 1924–1929
- Brytyjscy parlamentarzyści 1929–1931
- Urodzeni w 1896
- Zmarli w 1980
- Politycy Partii Konserwatywnej (Wielka Brytania)
- Internowani w Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej
- Baroneci
- Politycy Partii Pracy (Wielka Brytania)
- Ludzie urodzeni w Londynie
- Absolwenci Royal Military Academy w Sandhurst
- Politycy Brytyjskiej Unii Faszystów
- Brytyjscy ministrowie
- Brytyjczycy pochodzenia irlandzkiego