Święto Narodowe Trzeciego Maja: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 192.162.48.36 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tarabosh. |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Święto infobox |
jestem koksem{{Święto infobox |
||
|Nazwa = Święto Narodowe Trzeciego Maja |
|Nazwa = Święto Narodowe Trzeciego Maja |
||
|Grafika = Konstytucja 3 Maja.jpg |
|Grafika = Konstytucja 3 Maja.jpg |
||
Wersja z 07:43, 28 kwi 2016
jestem koksem
 "Uchwalenie Konstytucji 3 maja" – obraz Jana Matejki, 1891. Król Stanisław August (po lewej, w królewskiej szacie zdobionej gronostajami) wchodzi do kolegiaty św. Jana Chrzciciela, gdzie Konstytucja zostanie zaprzysiężona przez Sejm. Marszałkowie Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha niesieni na rękach przez posłów sejmowych. W tle Zamek Królewski, gdzie uchwalono Konstytucję. | |
| Dzień | |
|---|---|
| Państwa | |
| Typ święta | |
| Upamiętnia |
uchwalenie Konstytucji 3 maja przez Sejm Czteroletni (3 maja 1791) |
| Podobne święta | |
Święto Narodowe Trzeciego Maja – polskie święto obchodzone 3 maja, ustanowione w 1919[1] oraz ponownie w 1990[2], w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Dzień ten jest dniem wolnym od pracy.
Znaczenie daty
3 maja 1791 uchwalono pierwszą konstytucję w nowożytnej Europie, a drugą po amerykańskiej na świecie. Wyprzedziła trzecią na świecie konstytucję francuską. Konstytucja ta została uchwalona przez Sejm Wielki, który został zwołany w październiku 1788.
Ustanowienie święta
Uchwalenie Konstytucji 3 maja zostało uznane za święto już 5 maja 1791.
Począwszy od 2007 roku 3 maja jest również świętem narodowym Litwy[3].
Dzieje obchodów
W czasie obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia konstytucji 3 maja 1792 wokół Warszawy skoncentrowano wiele jednostek wojskowych, których zabrakło w krytycznym momencie rosyjskiego ataku w 1792[4]. Po odzyskaniu niepodległości w 1918, rocznica Konstytucji 3 maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946, kiedy w wielu miastach doszło do demonstracji studenckich. Od tego czasu władze komunistyczne zaprzestały i zabroniły publicznego świętowania, a próby manifestowania były często tłumione przez milicję[5]. Święto to zostało oficjalne zniesione ustawą z 18 stycznia 1951 o dniach wolnych od pracy. Dopiero w roku 1981 ponownie władze świętowały to historyczne wydarzenie – świadczą o tym gazety codzienne z tego czasu m.in. Trybuna Ludu, Głos Robotniczy, Życie Warszawy. Tym samym w roku 1981 pierwszy raz po wojnie – i zaznacza to „Głos Robotniczy” z wydania 1-3.05.1981 – świętowano rocznicę Uchwały Majowej.
Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócono ustawą z 6 kwietnia 1990 (weszła w życie 28 kwietnia). Pierwsze uroczyste obchody święta 3 maja w Warszawie na Placu Zamkowym w 1990 odbywały się w obecności prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego.
Galeria
-
Pierwsza od 1830 roku legalna manifestacja patriotyczna w Warszawie w 1916 roku.
-
Święto III maja na okładce śląskiego pisma „Kocynder” z roku 1922.
-
Kamień upamiętniający uchwalenie Konstytucji 3 maja w 1791 r., i ustanowienie Święta Narodowego 3 Maja osłonięty staraniem Kręgu Pamięci Narodowej w 1994 r., w Parku Traugutta w Warszawie
-
Pochód trzeciomajowy w Łodzi, 2010.
-
Łazienki Królewskie w Warszawie, 2007 (mężczyzna w mundurze żołnierza kawalerii z XVIII wieku).
-
Taniec Zespołu Pieśni i Tańca „Ziemia Bydgoska” podczas obchodów Święta Trzeciego Maja na Starym Rynku w Bydgoszczy, 2009
Zobacz też
- ↑ Ustawa z dnia 29 kwietnia 1919 r. o święcie narodowem trzeciego maja (Dz.Pr.P.P. 1919 nr 38 poz. 281).
- ↑ Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o przywróceniu Święta Narodowego Trzeciego Maja (Dz.U. z 1990 r. nr 28, poz. 160).
- ↑ Litewski historyk o Konstytucji 3 Maja na gazeta.pl (mar, PAP) [opublikowano: 2007-04-30].
- ↑ Jerzy Łojek, Geneza i obalenie Konstytucji 3 maja, Lublin 1991, s. 279.
- ↑ Zakazane święta PRL-u – Historia – polskieradio.pl.
Linki zewnętrzne
- Obchody święta 3 Maja 1939 roku w Warszawie w bazie Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej – fragment przedwojennej Polskiej Kroniki Filmowej PAT.
- Obchody święta 3 Maja 1939 roku w Katowicach w bazie Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej – fragment przedwojennej Polskiej Kroniki Filmowej PAT.
