jęczmień

wymowa:

IPA: [ˈjɛ̃n͇t͡ʃmʲjɛ̇̃ɲ], AS: [i ̯ẽṇčmʹi ̯ė̃ń], zjawiska fonetyczne: zmięk.• udziąs.• podw. art.• nazal.• asynch. ę • i → j  ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) bot. roln. Hordeum L.^[1], roślina zbożowa z rodziny wiechlinowatych; zob. też jęczmień w Wikipedii

(1.2) spoż. ziarno z nasion jęczmienia (1.1)

(1.3) pot. grudka na powiece, powstała wskutek infekcji; zob. też jęczmień (choroba) w Wikipedii

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	jęczmień	jęczmienie
dopełniacz	jęczmienia	jęczmieni
celownik	jęczmieniowi	jęczmieniom
biernik	jęczmień	jęczmienie
narzędnik	jęczmieniem	jęczmieniami
miejscownik	jęczmieniu	jęczmieniach
wołacz	jęczmieniu	jęczmienie

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) jęczmień jary / ozimy • siać / kosić / zbierać / uprawiać jęczmień • kłosy jęczmienia

(1.2) jęczmień browarny • jęczmień hanacki / morawski • jęczmień połabski

synonimy:

(1.3) jęczmyk

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) roślina, zboże

(1.3) zapalenie

hiponimy:

(1.1) jęczmień dwurzędowy, jęczmień grzywiasty, jęczmień płonny, jęczmień zwyczajny, jęczmień żytni

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. jęczmyk m, jęczmienisko n, jęczmieniowe nmos

przym. jęczmienny

związki frazeologiczne:

deszcz na świętego Wita, źle na jęczmień, źle na żyta • jak się za siewnikiem kurzy, to jęczmień rośnie aż się burzy • święty Stanisław len sieje, Zofia konopie, a Urban jęczmień i owies każe kończyć chłopie • kto sieje jęczmień na Urbana, będzie pił piwo z dzbana

etymologia:

prasł. *ęčьmy; forma jęczmień pochodzi od tematu przypadków zależnych, por. D. prasł. *ęčьmene, B. prasł. *ęčьmenь^[2]

uwagi:

(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) barley, hordeum; (1.3) stye
• arabski: (1.1) شعير m (šaʿīr)
• baskijski: (1.1) garagar; (1.2) garagar; (1.3) begitxindor
• białoruski: (1.1) ячмень m
• bułgarski: (1.1) ечемик m; (1.2) ечемик m; (1.3) ечемик m
• cerkiewnosłowiański: (1.1) ꙗчмень m; (1.2) ꙗчмень m
• duński: (1.1) byg w; (1.2) byg w, bygkorn n, bygkerne w; (1.3) bygkorn n
• esperanto: (1.1) hordeo; (1.3) hordeolo
• fiński: (1.1) ohra
• gudźarati: (1.1) જવ m (java)
• hiszpański: (1.1) cebada ż; (1.2) cebada ż; (1.3) orzuelo m
• japoński: (1.1) 大麦 (おおむぎ, ōmugi); (1.3) 麦粒腫 (ばくりゅうしゅ, bakuryūshu), 物貰い (ものもらい, monomorai)
• kaszubski: (1.1) jãczmin m, jiczmin m, jãczmë, jiczmë
• kataloński: (1.1) ordi m; (1.2) ordi m; (1.3) mussol m
• koreański: (1.1) 보리 (pori)
• łaciński: (1.1) hordeum n, ordeum n; (1.2) hordeum n, ordeum n; (1.3) hordeolus m
• niemiecki: (1.1) Gerste ż; (1.2) Gerste ż, Gerstenkorn n; (1.3) Gerstenkorn n, Hordeolum n
• nowogrecki: (1.1) κριθάρι n (krithári); (1.2) κριθάρι n (krithári); (1.3) κριθαράκι n (krithári)
• rosyjski: (1.1) ячмень m; (1.2) ячмень m; (1.3) ячмень m
• sanskryt: (1.1) दिव्य m (divya)
• słowacki: (1.1) jačmeň m; (1.2) jačmeň m; (1.3) jačmeň m
• ukraiński: (1.1) ячмінь m; (1.2) ячмінь m; (1.3) ячмінь m
• wilamowski: (1.1) gaśt ż, gāšt ż, gaośt ż; (1.2) gaśt ż, gāšt ż, gaośt ż; (1.3) wijenykla n, wienikiel n
• włoski: (1.1) orzo m

źródła: