TR2024006629A2 - Treyler için güvenli sürüş sistemi - Google Patents

Abstract

Buluş özellikle, hareketli arakatlı Twindeck türü treyler araçlarda arakat sisteminin kilitlenip kilitlenmediğini tespit eden, kilitlenmediği durumda güvenli sürüş fonksiyonunu devreye sokarak kullanıcıya uyarı veren bir güvenli sürüş sistemi ile ilgilidir.

Description

TARIFNAME Treyler için güvenli sürüs sistemi TEKNIK ALAN Bulus, genel olarak treyler araçlar için güvenli sürüs sistemi ile ilgilidir. Bulus özellikle, hareketli arakatli Twindeck türü treyler araçlarda arakat sisteminin kilitlenip kilitlenmedigini tespit eden, kilitlenmedigi durumda güvenli sürüs fonksiyonunu devreye sokarak kullaniciya uyari veren bir güvenli sürüs sistemi ile TEKNIGIN BILINEN DURUMU Treylerler, yük tasima amaçli kullanilan karayolu tasit araçlari olup, kara yollari yönetmeligine göre yari römorklar 01, 02, 03, 04 olarak siniflandirilmaktadir. Motorlu bir tasit tarafindan çekilen ve tasiyacagi yükün özelliklerine göre tasarlanip imal edilen en az bir dingili bulunmaktadir. Çekildigi tasita çeki oku, döner tabla, kanca, kingpim gibi adlarla tanimlanan bir baglanti aygiti araciligi ile baglanir. Mevcut teknikte Treyler araçlarinda, yükleme veya bosaltma durumlarinda otomatik frenleme yaparak aracin hareket etmesine engel olan "Güvenli sürüs" fonksiyonu bulunur. Bu fonksiyon belirlenen hiz limiti asilinca örnegin 10 kisa ikaz freni ile sürücüyü uyarir. Araç hareketine devam ederse ikinci bir belirlenen hiz degeri asildiginda tam frenleme yaparak sürüse engel olur. Ardindan 20 saniye sonra frenler çözülür ve fonksiyon devre disi kalir. Kontak kapatilip açildiktan sonra fonksiyon tekrar aktif hale gelir. Mevcut diger bir teknikte hareketli katli Van Eck Twindeck araçlarinda arakat üst ve alt noktalarda kilitleme noktalarina sahiptir. Kat bu noktalara geldiginde pnömatik pistonlarla kilitleme gerçeklestirilir. Bu sayede kat üzerindeki yükün stabilitesi saglanmis olur. Hareketli kat hidrolik silindirlerin üzerinde durmaktadir. Eger arakat tam olarak kilitleme noktalarina oturmazsa arada kalir ve aracin hareketiyle asagiya dogru üzerindeki yüke bagli olarak kayabilir. Arakat üzerinde yüksek tonajli yük olmasi ve kilitleme noktalarina tam olarak oturamamis olmasi araç yapisina zarar verebilir. Arakatin asagiya dogru kaymasiyla hidrolik sistemde, yan panellerde ve araç üzerinde tasinan yükte hasarlar olusabilir. Bu durumda aracin hareketini engellemek için Güvenli Sürüs fonksiyonu kullanarak sürücüye uyari verilecektir. Araç harekete basladiginda eger hareketli arakat kilitleme noktalarina tam olarak oturmamissa, sistem üzerinden bir elektriksel sinyal verilir ve Güvenli Sürüs fonksiyonu aktif edilir. Böylece, araç yoluna devam ettikçe frenler devreye girer. 10 kez uyari frenlemesi yapilir. Hareketine devam ederse tam frenleme yapar ve harekete engel olur. 20 saniye sonra frenler çözülür ve araç ancak hareket edebilir. Kontak kapanip tekrar açildiktan sonra fonksiyon tekrar aktif hale gelir. numarali basvuruya rastlanilmistir. Söz konusu basvuruda, bir çekici tasit tarafindan çekilerek hareket ettirilen ve zemine paralel eksende uzatilabilen treyler ve/veya römorklarda, uzatma isleminin kontrol edilmesini saglayan uzama kilidinin kapali veya açik olma durumunun algilanmasini ve durum hakkinda kullaniciya bilgi verilerek uyarilmasini saglayan bir kilit uyari sistemi açiklanmaktadir. Burada, römorklardaki baglanti aygitlarinda uzama kilidinin kapali olup olmadigi tespit edilmekte ve buna bagli olarak sürücülere uyari verilmektedir. Ancak detayli olarak incelendiginde hareketli arakatli treyler araçlarda arakat kilitleme noktalarina oturmadan arada birakildiginda aracin hareketine engelleyen bir sisteme rastlanmamistir. Tam kilitlenmeyen arakatin yüke bagli olarak zamanla asagi dogru kaymasi hem araç üzerinde tasinan yüke hem de araca zarar verebilir. Arakat sisteminin kilitlenmedigi durumlarda maddi hasarlar ortaya çikabilmektedir. Mevcut teknikteki çözümlerde arakat kilitli oldugunda araç içerisinde bulunan bir yesil isikla uyari bilgilendirmesi yapilmaktadir. Ancak bu isik soför tarafindan degil sadece yükleme personeli tarafindan görülebilecek bir konumdadir. Sadece bilgilendirme amaciyla kullanilmaktadir ve araç hareketine herhangi bir etkisi yoktur. Soför bu isiktan gelen sinyali görmediginden arakat konumu hakkinda bilgi sahibi olmadan sürüse baslayabilir. Bu durum ciddi sorunlar dogurabilir. Sonuç olarak güvenli sürüs sistemlerinde gelistirmelere gidilmekte, bu nedenle yukaridaki deginilen dezavantajlari ortadan kaldiracak ve mevcut sistemlere çözüm getirecek yeni yapilanmalara ihtiyaç duyulmaktadir. BULUSUN AMACI Mevcut bulus, yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren treyler araçlar için güvenli sürüs sistemi ile ilgilidir. Bulusun ana amaci; hareketli arakatli Twindeck türü treyler araçlarda arakat sisteminin kilitlenip kilitlenmedigini tespit eden, kilitlenmedigi durumda güvenli sürüs fonksiyonunu devreye sokarak kullaniciya uyari veren bir güvenli sürüs sistemi ortaya koymaktir. Bulusun bir amaci; uyari sistemi sayesinde hareketli arakatli Twindeck araçlarinin arakat sisteminin kilitlenmedigi durumlarda ortaya çikabilecek maddi hasarlari engellemektir. Yukarida bahsedilen ve asagidaki detayli anlatimdan anlasilacak tüm avantajlari gerçeklestirmek üzere mevcut bulus; hareketli arakatli treyler araçlarda arakat sisteminin kilitlenip kilitlenmedigini tespit eden, kilitlenmedigi durumda devreye giren bir frenleme modülü vasitasiyla araci durduran ve kullaniciya uyari veren bir güvenli sürüs sistemi olup, 0 Treyler araçta arakatin kilitli olmadigi bilgisini alan ve ileten bir algilayici-1, o Treyler araçta arakatin kilitli oldugu bilgisini alan ve ileten bir algilayici-2, o AIgiIayici-1 veya algilayici-2lnin ilettigi bilgiyi içeren sinyali alan ve algilayici- 1,den (5) gelen arakat kilitli degil sinyalini ileten bir CAN modülü, 0 CAN modülünün ilettigi arakat kilitli degil sinyalini alan ve bahsedilen frenleme modülüne aracin durdurulmasi ve sürücünün uyarilmasi için komut gönderen bir röle Içermektedir. Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen sekiller ve bu sekillere atifIar yapilmak suretiyle yazilan detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir. Bu nedenle degerlendirmenin de bu sekiller ve detayli açiklama göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir. SEKILLERIN KISA AÇIKLAMASI Mevcut bulusun yapilanmasi ve ek elemanlarla birlikte avantajlarinin en iyi sekilde anlasilabilmesi için asagida açiklamasi yapilan sekiller ile birlikte degerlendirilmesi Sekil 1 Bulus konusu güvenli sürüs sisteminin sematik görünümüdür. REFERANS NUMARALARI CAN modülü Frenleme modülü Algilayici-1 .mi-"PSÜPI Algilayici-2 BULUSUN DETAYLI AÇIKLANMASI Bu detayli açiklamada, bulus konusu güvenli sürüs sisteminin tercih edilen yapilanmalari, sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir. Bulus, hareketli arakatli Twindeck türü treyler araçlarda arakat sisteminin kilitlenip kilitlenmedigini tespit eden, kilitlenmedigi durumda güvenli sürüs fonksiyonunu devreye sokarak kullaniciya uyari veren bir güvenli sürüs sistemidir. Sekil 1*de sematik görünümü verilen güvenli sürüs sistemi; 0 Treyler aracin frenlenerek durdurulmasini saglayan bir frenleme modülü (3), o Treyler araçta arakatin kilitli olmadigi bilgisini alan ve ileten bir algilayici-1 o Treyler araçta arakatin kilitli oldugu bilgisini alan ve ileten bir algilayici-2 (6), o Algilayici-1 (5) veya algilayici-2,nin (6) ilettigi bilgiyi içeren sinyali alan ve algilayici-1,den (5) gelen arakat kilitli degil sinyalini ileten bir CAN modülü 0 CAN modülünün (2) ilettigi arakat kilitli degil sinyalini alan ve bahsedilen frenleme modülüne (3) aracin durdurulmasi ve sürücünün uyarilmasi için komut gönderen bir röle (1) Içermektedir. Bulusun tercih edilen bir yapilanmasinda, Twindeck türü treerr araç harekete basladiginda, treerr araçta bulunan arakati kontrol eden ICP sistemi (hareketli arakat CAN modülleri ve yazilim vasitasiyla arakatin çalismasini kontrol eden sistem) kapatilmaktadir. Treyler araçta arakatin kilitli olmadigi bilgisini algilayici-1 (5) ve kilitli oldugu bilgisini algilayici-2 (6) tespit etmekte ve ICP üzerinden bu bilgi alinmaktadir. Sistem enerjisi kesildiginde yani ICP kapandiginda algilayicilardan gelen son sinyal hafizada tutulmaktadir. Algilayici-2iden (6) arakatin kilitli oldugu bilgisi alinirsa bir çikis sinyali üretilmemekte ve sürüs normal seyrinde devam etmektedir. AIgiIayici 1*den (5) arakatin kiIitIi olmadigi sinyali gelmesi durumunda ise bu bilgiyi tasiyan sinyal CAN modülü (2) üzerinden röleye (1) iletilmektedir. Röle (1) gelen bu sinyali isleyip analiz ederek frenleme modülüne (3) aracin durdurulmasi ve sürücünün uyarilmasi için komut vermektedir. Komut ile birlikte treerr araç frenleme baslar ve örnegin 10 uyari frenlemesinin ardindan tam olarak frenleme yapar ve araci durdurur. Bu esnada sürücünün de uyarilmasi saglanir. Sürücü tarafindan gerekli kontrollerin yapilip aracin sürüse hazir durumuna gelmesi sonrasinda araç kontagi kapatilip açildiginda güvenli sürüs sistemi tekrar devreye girmektedir. Bulusun tercih edilen bir yapilanmasinda röle (1), CAN modülü (2) ve frenleme modülü (3) arasindaki haberlesme kablolar (4) ile saglanmaktadir. TR TR TR TR TR