PL176693B1

PL176693B1 - Sposób i urządzenie do odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym

Info

Publication number: PL176693B1
Application number: PL93308954A
Authority: PL
Inventors: Timo Hyppänen
Original assignee: Foster Wheeler Energia Oy
Priority date: 1992-11-10
Filing date: 1993-11-09
Publication date: 1999-07-30
Also published as: KR950704644A; EP0682761A1; CN1042499C; CN1088477A; DE69317002T2; JPH08503291A; FI952156A0; JP3084064B2; CA2149047C; DE69317002D1; PL308954A1; KR100338694B1; CA2149047A1; FI952156A; FI104215B1; WO1994011672A1; ATE163218T1; US5406914A; FI104215B; DK0682761T3

Abstract

1 . SPOSÓB ODZYSKIWANIA CIEPLA Z ROZDROBNIONEGO MATERIALU S TALEGO W REAKTORZE ZE ZLOZEM FLUIDALNYM I Z KOMORA TECHNOLOGI- CZNA ZAWIERAJACA ZLOZE FLUIDALNE ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO, W KTÓRYM WYKORZYSTUJE SIE KOMORE PRZEKAZYWANIA CIEPLA, KTÓRA JEST POLACZONA Z KOMORA TECHNOLOGICZNA, WEWNATRZ KTÓREJ ROZMIE- SZCZONE SA POWIERZCHNIE PRZEKAZUJACE CIEPLO, POLEGAJACY NA TYM, ZE CIAGLE WPROWADZA SIE GORACY ROZDROBNIONY MATERIAL STALY Z KOMORY TECHNOLOGICZNEJ DO SFLULDYZOWANEGO ZLOZA ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO W KOMORZE PRZEKAZYWANIA CIEPLA, WPROWADZA SIE GAZ DO KOMORY PRZEKAZYWANIA CIEPLA W CELU KONTROLOWANIA PRZE- PLYWU ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO W TEJ KOMORZE, ODZYSKUJE SIE CIEPLO PRZY POMOCY POWIERZCHNI PRZEKAZUJACYCH CIEPLO, WYOD- REBNIA SIE W ZLOZU FLUIDALNYM ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO W KOMORZE PRZEKAZYWANIA CIEPLA CO NAJMNIEJ JEDNA STREFA PRZEKAZY- WANIA CIEPLA 1 CO NAJMNIEJ JEDNA STREFE PRZENOSZENIA ROZDROBNIO- NEGO MATERIALU STALEGO NA TYM SAMYM PLASKIM POZIOMIE, KONTROLUJE SIE PRZEKAZYWANIE CIEPLA W STREFIE PRZEKAZYWANIA CIEPLA PRZEZ WPROWADZANIE ODDZIELNIE STEROWANYCH PRZEPLYWÓW GAZU W STREFIE PRZEKAZYWANIA CIEPLA I STERUJE SIE ZAWRACANIEM DO PONOW- NEGO OBIEGU ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO PRZEZ WPROWADZE- NIE ODDZIELNIE KONTROLOWANEGO PRZEPLYWU GAZU W STREFIE PRZENOSZENIA ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO I CIAGLEGO KIEROWA- NIA DO PONOWNEGO OBIEGU ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO Z CZESCI STREFY PRZENOSZENIA ZE ZLOZEM FLUIDALNYM ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO W KOMORZE PRZENOSZENIA CIEPLA PRZEZ ZESPÓL WYLOTOWY W KOMORZE TECHNOLOGICZNEJ, ZNAMIENNY TYM, ZE CIAGLE WPROWADZA SIE PRZEPLYW GORACEGO ROZDROBNIONEGO MATERIALU STA- LEGO Z KOMORY TECHNOLOGICZNE) DO KOMORY PRZENOSZENIA CIEPLA (28,68) NA GÓRNA POWIERZCHNIE Z LOZA FLUIDALNEGO (28) ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO W KOMORZE PRZENOSZENIA CIEPLA (26, 58) ORAZ POZWALA SIE NA SWOBODNY PRZEPLYW ROZDROBNIONEGO MATERIALU STALEGO POMIEDZY CO NAJMNIEJ) JEDNA STREFA PRZEKAZYWANIA CIEPLA (46, 46') I CO NAJMNIEJ JEDNA STREFA PRZENOSZENIA WE WSPÓLNEJ DLA WSZYSTKICH STREF PRZESTRZENI. F IG 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób i urządzenie do odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym, zawierającym komorę technologiczną z umieszczonym wewnątrz złożem fluidalnym rozdrobnionego materiału stałego, oraz wykorzystującym komorę przekazywania ciepła, która jest połączona z komorą technologiczną i wewnątrz posiada powierzchnie przekazujące ciepło.

Ciepło jest odzyskiwane w procesie ciągłego wprowadzania gorącego rozdrobnionego materiału stałego z komory technologicznej, do komory przekazywania ciepła, wprowadzania gazu do komory przekazywania ciepła po to, by sterować przepływem rozdrobnionego materiału stałego w tej komorze, odzyskiwania ciepła z powierzchni przekazujących ciepło umieszczonych w komorze przekazywania ciepła, oraz ciągłego ponownego wprowadzania rozdrobnionego materiału stałego z komory przekazywania ciepła do komory technologicznej. Stąd, urządzenie zawiera wlot do wprowadzania ciągłego strumienia gorącego rozdrobnionego materiału stałego z komory technologicznej do komory przekazywania ciepła, wylot do ciągłego odprowadzania rozdrobnionego materiału stałego z komory przekazywania ciepła do komory technologicznej oraz dysze do wprowadzania gazu do komory przekazywania ciepła.

Reaktory ze złożem fluidalnym, takie jak reaktor ze złożem fluidalnym obiegowym, są stosowane w różnorodnych procesach chemicznych, metalurgicznych, spalania lub przekazywania ciepła. Zazwyczaj ciepło jest odzyskiwane z procesu spalania złoża fluidalnego przez powierzchnie przekazujące ciepło umieszczone w komorze spalania i/lub w strefie konwekcji umieszczonej w obszarze przejścia gazu za komorą spalania. Stosuje się również umieszczenie powierzchni odzyskujących ciepło w oddzielnych zewnętrznych wymiennikach ciepła połączonych z zewnętrznym obiegiem rozdrobnionego materiału stałego z komory spalania.

W reaktorach ze złożem fluidalnym obiegowym (CFB) stosuje się połączenie zewnętrznego wymiennika ciepła lub obiegowego wymiennika ciepła z kanałem powrotnym, przez co odzyskuje się ciepło z gorącego rozdrobnionego materiału stałego krążącego w układzie. Powierzchnie przekazujące ciepło są umieszczone w złożu fluidalnym uformowanym z krążącego rozdrobnionego materiału w zewnętrznym wymienniku ciepła. W zewnętrznym wymienniku ciepła przekazywanie ciepła może być do pewnego stopnia kontrolowane poprzez sterowanie przepływem gazu fluidalnego wokół powierzchni przekazywania ciepła.

W zewnętrznym wymienniku ciepła, połączonym z układem w sposób ciągły doprowadzającym gorący rozdrobniony materiał stały, takim jak kanał powrotny w reaktorze cFb, gaz fluidalny steruje również przenoszeniem rozdrobnionego materiału stałego przez wymiennik ciepła. Dlatego nie jest możliwe kontrolowanie przekazywania ciepła w zewnętrznym wymienniku ciepła niezależnie od przepływu rozdrobnionego materiału stałego przez wymiennik ciepła. Na przykład nie możliwe jest całkowite odcięcie przekazywania ciepła, na przykład w czasie uruchamiania lub w warunkach małego obciążenia, nawet jeśli występuje niewielkie lub żadne przekazywanie ciepła, ponieważ odcięcie dopływu gazu fluidalnego spowodowałoby również odcięcie przepływu rozdrobnionego materiału stałego.

Opis patentowy USA nr 5.040.492 przedstawia sposób i urządzenie, w którym materiał stały jest wprowadzony do komory przekazywania ciepła przez otwory w jej najniższej części, poniżej zasadniczego odcinka fluidalnego złoża i powierzchni przekazywania ciepła. Materiały stałe są zmuszane do przepływu do góry głównie w komorach przekazywania ciepła do których są załadowywane przez przeplewanie się przez otwory. W ten sposób, gaz fluidyzacyjny użyty jest nie tylko do kontroli przekazywania ciepła ale także do przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego do góry przez komory przekazywania ciepła i poza te komory.

Kontrolowanie przekazywania ciepła sposobem przedstawionym w opisie USA nie może być wykonane bez oddziaływania na przenoszenie rozdrobnionego materiału stałego i odwrotnie. Jeżeli, z powodu przekazywania ciepła, fluidyzacja w komorze jest bardzo słaba, wówczas mogą powstać trudności w cyrkulacji materiału stałego przez komorę przekazywania ciepła. Rozdrobniony materiał stały nie będzie ładowany przez otwór w komorze przed przeniesieniem stałych cząstek materiału przez komory przekazywania ciepła, gdyż zostanie zatrzymany a poziom rozdrobnionego materiału stałego w komorze nie podniesie się do poziomu otworu w komorze.

176 693

Z niemieckiego opisu zgłoszeniowego nr 3726643 znana jest komora przekazywania ciepła zawierająca pojedynczą komorę tylko z jedną strefą złoża sfluidyzowanego. W tym rozwiązaniu nie jest możliwa recyrkulacja stałych cząstek rozdrobnionego materiału z kanału powrotnego przez komorę przekazywania ciepła do komory reaktora bez schładzania cząstek rozdrobnionego materiału w komorze przekazywania ciepła.

W tym rozwiązaniu nie występują oddzielne strefy do przekazywania ciepła i do przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Wszystkie cząstki rozdrobnionego materiału stałego przepływające przez komorę przekazywania ciepła zostaną także schłodzone, ponieważ będą także przechodzić przez powierzchnie przekazywania ciepła.

Ponadto wewnątrz komory przekazywania ciepła wszystkie rozdrobnione cząsteczki materiału stałego są fluidyzowane jednakowo. Nie ma możliwości, aby część cząstek rozdrobnionego materiału przepływała z kanału powrotnego bez przekazywania ciepła w kontakcie z powierzchniami przekazywania ciepła.

W niemieckim rozwiązaniu nie ma możliwości zatrzymania przekazywania ciepła bez całkowitego zatrzymania przepływu rozdrobnionych cząstek z kanału powrotnego do komory reaktora.

W układach z zewnętrznymi wymiennikami ciepła zastosowano więc podział przepływu rozdrobnionego materiału stałego na dwie części, pierwsza część płynie do wymiennika ciepła, a druga część omija ten wymiennik ciepła. Przekazywanie ciepła jest kontrolowane przez sterowanie częścią rozdrobnionego materiału stałego przepływającą przez wymiennik ciepła. Układ wymaga dodatkowych mechanicznych zaworów do sterowania dwoma przepływami rozdrobnionego materiału stałego. Taka konstrukcja jest skomplikowana, podatna na uszkodzenia, zajmuje dużo miejsca i zwiększa koszty całego układu.

Inne konstrukcje urządzeń przedstawione są w opisach patentowych USA nr 5.140.950 i 5.069.171 oraz w europejskim zgłoszeniu nr 0093063.

Sposób odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym według wynalazku, i z komorą technologiczną zawierającą złoże fluidalne rozdrobnionego materiału stałego, w którym wykorzystuje się komorę przekazywania ciepła, połączoną z komorą technologiczną polegającą na tym, że ciągle wprowadza się gorący rozdrobniony materiał z komory technologicznej do sfluidyzowanego złoża rozdrobnionego materiały stałe w komorze przekazywania ciepła; wprowadza się gaz do komory przekazywania ciepła w celu kontrolowania przepływu rozdrobnionego materiału stałego w tej komorze; odzyskuje się ciepło przy pomocy powierzchni przekazujących ciepło wyodrębnia się w złożu fluidalnym rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła co najmniej jedną strefę przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego na tym samym płaskim poziomie, kontroluje się przekazywanie ciepła w strefie przekazywania ciepła przez wprowadzanie oddzielnie sterowanych przepływów gazu w strefie przekazywania ciepła i steruje się zawracaniem do ponownego obiegu rozdrobnionego materiału stałego przez wprowadzenie oddzielnego kontrolowanego przepływu gazu w strefie przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego i ciągłego kierowania do ponownego obiegu rozdrobnionego materiału stałego z części strefy przenoszenia ze złożem fluidalnym rozdrobnionego materiału stałego w komorze przenoszenia ciepła przez zespół wylotowy w komorze technologicznej charakteryzuje się tym, że ciągle wprowadza się przepływ gorącego rozdrobnionego materiału stałego z komory technologicznej do komory przenoszenia ciepła na górną powierzchnię złoża fluidalnego rozdrobnionego materiału stałego w komorze przenoszenia ciepła oraz pozwala się na swobodny przepływ rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy co najmniej jedną strefą przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefą przenoszenia we wspólnej dla wszystkich stref przestrzeni. Oddzielnie kontrolowane gazy fluidalne wprowadza się do stref przekazywania ciepła i przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego i kontroluje się przepływ rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy wspomnianymi strefami. W komorze przekazywania ciepła umieszczonej w kanale powrotnym reaktora z obiegowym złożem fluidalnym wprowadza się, oddzielnie kontrolowane przepływy gazu do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego i kontroluje się przejście rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy jednym lub więcej wlotami i jednym lub więcej wylotami we wspomnianej komorze przekazywania ciepła.

176 693

W komorze przekazywania ciepła umieszczonej w komorze technologicznej wprowadza się oddzielne kontrolowanie przepływów gazu do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego i kontroluje się przejście rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy jednym lub więcej wlotami i jednym lub więcej wylotami w komorze przekazywania ciepła. W strefach przekazywania ciepła i przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego wprowadza się oddzielne sterowanie gazami fluidalnymi i kontroluje się wewnętrzny poziom przepływu materiału stałego przez strefy przekazywania ciepła i strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, przy czym strefy przekazywania ciepła oddziela się od siebie przez strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego i umieszcza się zasadniczo na tym samym poziomie, co strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Do stref przekazywania ciepła w komorze przekazywania ciepła wprowadza się gaz fluidalny oraz kontroluje się przekazywanie ciepła przez kontrolowanie przepływu gazu fluidalnego. Do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła wprowadza się przepływy gazu transportującego oraz kontroluje się przekazywanie ciepła poprzez kontrolowanie wspomnianych przepływów gazu transportującego. Rozdrobniony materiał stały odprowadza się z komory przekazywania ciepła poprzez przelewanie. Rozdrobniony materiał stały odprowadza się z komory przekazywania ciepła przez otwory umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża fluidalnego, a korzystne jest gdy te otwory są uformowane z możliwością odcięcia przepływu rozdrobnionego materiału stałego. Gorący rozdrobniony materiał stały wprowadza się z komory technologicznej zasadniczo na całym obszarze poziomego przekroju poprzecznego komory przekazywania ciepła.

Urządzenie do odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym według wynalazku, posiadającym komorę technologiczną zawierającą złoże fluidalne rozdrobnionego materiału stałego, zawierającym komorę przekazywania ciepła połączoną z komorą technologiczną ze złożem fluidalnym rozdrobnionego materiału stałego powierzchnie przekazujące ciepło rozmieszczone w komorze przekazywania ciepła, zespół wlotów do wprowadzania ciągłego strumienia gorącego rozdrobnionego materiału stałego z komory technologicznej do komory przekazywania ciepła, zespół wylotów do ciągłego ponownego zawracania rozdrobnionego materiału stałego z komory przekazywania ciepła do komory technologicznej, zespół dysz do wprowadzania gazu do komory przekazywania ciepła, co najmniej jedną strefę przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego na tym samym płaskim poziomie wewnątrz złoża fluidalnego rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła, i zawierające zespół do kontrolowania przekazywania ciepła w komorze przekazywania ciepła, przy czym zespół ten ma oddzielnie sterowany podzespół do wprowadzania przepływów gazu w strefie przekazywania ciepła i strefie przenoszenia części rozdrobnionego materiału stałego, fluidalnego złoża rozdrobnionego materiału stałego, charakteryzuje się tym, że zespół wlotowy do wprowadzania materiału ciągłego przepływu gorącego rozdrobnionego materiału stałego nad górną powierzchnią fluidalnego złoża rozdrobnionego materiału stałego, wypełniającego komorę przekazywania ciepła, przy czym złoże fluidalne rozdrobnionego materiału stałego włączając co najmniej jedną strefę przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefę przenoszenia są tak usytuowane we wspólnej przestrzeni, która jest ograniczona przez ściany i dno komory przenoszenia ciepła.

Co najmniej dwie lub więcej strefy przekazywania ciepła są umieszczone na tym samym poziomie w komorze przekazywania ciepła, przy czym strefy są oddzielone od siebie strefami przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. W ścianie znajduje się zespół przelewowych wylotów do rozdrobnionego materiału stałego. Zespół wylotów ma wąskie poziome szczelinowe otwory umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża fluidalnego w komorze przekazywania ciepła, przy czym otwory te są uformowane z możliwością odcięcia przepływu rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła. Komora przekazywania ciepła w reaktorze z obiegowym złożem fluidalnymjest umieszczona w spodniej części kanału powrotnego. Kanał powrotny jest utworzony pomiędzy dwiema zasadniczo płaskimi rurowymi ścianami równoległymi ze ścianą komory technologicznej, przy czym kanał powrotny zawiera prostokątny szczelinowy otwór wylotowy, który jest jednocześnie otworem wlotowym do komory przekazywania ciepła.

Γ^<5693

Przedmiot wynalazku zostanie uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia schematyczny pionowy przekrój przez reaktor z obiegowym złożem fluidalnym, posiadający komorę przekazywania ciepła umieszczoną w kanale powrotnym; fig. 2 - częściowy widok przekroju poprzecznego dolnej części kanału powrotnego z fig. 1, wykonany wzdłuż linii AA; fig. 3 - schematyczny widok pionowego przekroju dolnej części reaktora ze złożem fluidalnym, posiadającego komorę przekazywania ciepła umieszczoną w komorze technologicznej; fig. 4 - częściowy widok przekroju poprzecznego komory przekazywania ciepła z fig. 3, wykonanego wzdłuż linii BB.

Figura 1 przedstawia reaktor 10 z obiegowym złożem fluidalnym, posiadający komorę spalania lub komorę technologiczną 12 z rozległym złożem fluidalnym lub złożem cząstek stałych. Oddzielacz drobin stałych 14 jest połączony z górną częścią komory spalania 12 w celu oddzielania cząstek stałych wprowadzanych z mieszaniną gazów spalinowych i rozdrobnionym materiałem stałym, odprowadzanych z komory spalania. Pionowy kanał powrotny 16 ma za zadanie ponowne odprowadzenie oddzielonego rozdrobnionego materiału stałego z oddzielacza 14 do dolnej części komory spalania 12. Obszar konwekcji 18 jest połączony z wylotem gazu 20 umieszczonym w górnej części oddzielacza 14.

Ściany 22,24 w komorze spalania mogą być ścianami membranowymi, przy czym jedna ściana jest wspólna dla komory spalania 12 i dla kanału powrotnego 16.

Dolna część 26 kanału powrotnego 16 posiada większy poziomy przekrój poprzeczny niż jego górna część. Złoże 28 częściowo fluidalnego rozdrobnionego materiału stałego jest umieszczone w tej dolnej części 26. Powierzchnie przekazujące ciepło 30 są umieszczone w złożu 28 w celu odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego krążącego w układzie reaktora CFB. Dolna część 26 kanału powrotnego 16 tworzy więc komorę przekazywania ciepła 26. Ciepło jest również odzyskiwane z powierzchni przekazujących ciepło 32,34 w obszarze konwekcji 18.

Otwory wylotowe 36 z przewidzianą możliwością zatkania przepływu rozdrobnionego materiału stałego zapobiegającą przed niekontrolowanym przepływem materiału stałego spowodowanym grawitacją, są umieszczone w komorze przekazywania ciepła 26 we wspólnej ścianie 24 w celu ponownego odprowadzenia rozdrobnionego materiału stałego ze złoża 28 do komory spalania 12. Otwory wylotowe 36 są otwarte do złoża 28 poniżej poziomu jego górnej powierzchni 38. Na całej wysokości złoża 28 pomiędzy otworami wylotowymi 36 i powierzchnią złoża 38 istnieje gazowa szczelność zapobiegająca przed wypływaniem gazu z komory spalania 12 do kanału powrotnego 16 przez otwory wylotowe 36.

Gaz fluidalny jest wprowadzany do złoża 28 ze skrzyni powietrznej 40 przez ruszt 41 w podstawie kanału powrotnego 16 w celu przynajmniej częściowej fluidyzacji złoża. Gaz transportujący może być dodatkowo wprowadzany przez dysze 42 zastosowane w celu wprowadzania gazu fluidalnego lub transportującego, przez bocznąścianę 44 w komorze przekazywania ciepła 26. Gaz fluidalny lub gaz transportujący są zastosowane w celu fluidyzacji przynajmniej części rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła 26. Gaz fluidalny i/lub gaz transportujący mogą być również zastosowane w celu utrzymywania wewnętrznego przepływu rozdrobnionego materiału stałego w złożu, na przykład do transportowania rozdrobnionego materiału stałego poziomo w złożu. Gaz fluidalny lub gaz transportujący są również zastosowane do transportowania rozdrobnionego materiału stałego do, a następnie przez otwory wylotowe 36.

Figura 2 pokazuje, że komora przekazywania ciepła 26 jest podzielona na przynajmniej dwie strefy przekazywania ciepła 46,46' i strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48, uformowaną pomiędzy strefami przekazywania ciepła. Strefy przekazywania ciepła 46, 46' i strefa przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48 są fluidyzowane przez oddzielnie kontrolowane przepływy gazu 50,50', 50 wprowadzane przez otwory 40,40', 40. Przepływy gazu są kontrolowane przez zawory 52, 52', 52. Otwory wylotowe 36 dla rozdrobnionego materiału stałego są umieszczone w ścianie 24 w strefie przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48.

Przekazywanie ciepła może być kontrolowane przez komorę przekazywania ciepła 26, pokazaną na fig. 2, poprzez kontrolowanie przepływu gazu fluidalnego wprowadzanego do różnych stref, a w szczególności do stref przekazywania ciepła 46 i/lub 46'. Na przykład możliwe jest zmniejszenie przekazywania ciepła przez zmniejszenie obu lub jednego z przepływów

176 693 gazu 50,50', przez co fluidyzacja rozdrobnionego materiału stałego wokół powierzchni przekazujących ciepło 30 i/lub 30' zmniejsza się, przez co zmniejsza się również przekazywanie ciepła w strefach 46 i/lub 46'.

Przepływ rozdrobnionego materiału stałego przez komorę przekazywania ciepła 26, oraz z komory przekazywania ciepła do komory spalania nie jest poddawany kontroli dopóki gaz fluidalny nie zostanie wprowadzony do strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48.

Materiał stały może być wprowadzany do komory przekazywania ciepła 26 równomiernie lub nierównomiernie na całej szerokości kanału powrotnego 16, na przykład na całej szerokości bocznej ściany 24. Punkt wprowadzania rozdrobnionego materiału stałego nie ma zbyt dużego znaczenia, ponieważ rozdrobniony materiał stały może swobodnie przepływać w komorze we wszystkich kierunkach. Punkt wprowadzania może być umieszczony ponad strefą przekazywania ciepła 46,46' lub ponad strefą przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48. Materiał stały wprowadzany do komory przekazywania ciepła 26 może więc przepływać z różnych kierunków w stronę otworów wylotowych 36 i do komory spalania 12, nawetjeśli przekazywanie ciepłajest zmniejszone przez zmniejszanie fluidyzacji w strefach przekazywania ciepła 46,46'. Jeśli jest to pożądane, przepływ rozdrobnionego materiału stałego przez otwory wylotowe 36 w poszczególnej strefie przenoszenia może być tamowany przez zmniejszanie przepływu gazu przez otwory 41 w tej konkretnej strefie.

Komora przekazywania ciepła 26 według wynalazku umożliwia swobodny przepływ rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy różnymi strefami 46,46', 48, ponieważ żadne ściany działowe nie zostały zastosowane dla zapobieżenia takiemu przepływowi. Przepływ gazu fluidalnego dla transportującego może być zastosowany do kierowania lub przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego-pomiędzy różne strefy i w różnych strefach. Masa stała może przepływać swobodnie z jednej strefy, o większym poziomie powierzchni złoża niż sąsiednia strefa, do tej drugiej strefy, prawie bez pomocy gazu fluidalnego lub transportującego.

Figura 3 pokazuje dolną część reaktora ze złożem fluidalnym posiadającego · komorę ścienną 54 do gromadzenia rozdrobnionego materiału stałego z wewnętrznego obiegu w złożu fluidalnym w komorze spalania 12 i do odzyskiwania ciepła z materiału tam zgromadzonego.

Komora ścienna 54 posiada w swej górnej części kanał wlotowy 56, a w swej dolnej części komorę przekazywania ciepła 58, z umieszczonymi wewnątrz powierzchniami przekazującymi ciepło 30. Komora ścienna 54 może rozciągać się wzdłuż części bocznej ściany 22' w komorze spalania 12. Ściana działowa 60 oddziela komorę ścienną od komory spalania.

Wlot przelewowy 62 jest umieszczony w górnej' części komory przekazywania ciepła w celu umożliwienia przepływu rozdrobnionego materiału stałego poprzez przelanie się do komory spalania 12. Dodatkowe otwory wlotowe, z możliwością odcięcia przepływu rozdrobnionego materiału stałego, mogą być umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża 38, jeśli jest to pożądane.

Figura 4 pokazuje częściowy widok przekroju poprzecznego komory przekazywania ciepła 54 wykonany wzdłuż linii BB. Komora przekazywania ciepła jest podzielona na dwie strefy przekazywania ciepła 46, 46' i umieszczoną między nimi jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego 48. Powierzchnie przekazujące ciepło 30,30' są rozmieszczone w strefach przekazywania ciepła 46,46'.

Trzy otwory przelewowe 62,62', 62, gdziejeden otwór 62jest umieszczony na wyższym poziomie niż dwa pozostałe, są przedstawione ponad każdą z oddzielnych stref46,46 i 48. Oddzielnie kontrolowane strumienie gazu fluidalnego 50, 50', 50 są wprowadzane przez oddzielne skrzynie powietrzne 66,66', 66. Przekazywanie ciepła w komorze przekazywania ciepła może być zmniejszone przez zmniejszenie przepływów gazu 50 i 50', przez co zmniejszy się fluidyzacja rozdrobnionego materiału stałego wokół powierzchni przekazujących ciepło, a tym samym zmniejszy się przekazywanie ciepła. Rozdrobniona masa stała wprowadzana do komory przekazywania ciepła możejednakże kontynuować swój przepływ przez otwory przelewowe 62,62'. Jeśli poziom złoża w komorze przekazywania ciepła podnosi się, wówczas rozdrobniony materiał stały może być odprowadzany przez otwór 62.

W pewnych szczególnych sytuacjach konieczne może być całkowite zatrzymanie fluidyzacji w dolnej części komory przekazywania ciepła, wówczas rozdrobniony materiał ^tały może

176 693 być w dalszym ciągu zawracany do komory spalania przez otwory przelewowe, z pomocą gazu fluidalnego lub transportującego wprowadzanego przez dysze 5l (patrz fig. 3) umieszczone ponad powierzchniami transportowania rozdrobnionego materiału stałego i powierzchniami przekazywania ciepła. Dlatego strefa przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego jest umieszczona pionowo powyżej stref przekazywania ciepła 46,46'.

Niniejszy wynalazek dostarcza ulepszonego sposobu odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym, wykorzystującym komorę przekazywania ciepła, charakteryzujący się: podzieleniem komory przekazywania ciepła na przynajmniej jedną strefę przekazywania ciepła i przynajmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, komory w której przewidziano większą ilość powierzchni przekazujących ciepło w strefach przekazywania ciepła niż w strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego; kontrolowaniem przekazywania ciepła w komorze przekazywania ciepła przez wprowadzenie dwóch oddzielnie sterowanych przepływów gazu do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego.

Wynalazek dostarcza ponadto ulepszone urządzenie do odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym, wykorzystującym komorę przekazywania ciepła, gdzie wspomniane urządzenie zawiera: zespół do dzielenia wspomnianej komory przekazywania ciepła na przynajmniej jedną strefę przekazywania ciepła i przynajmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, wspomniany zespół zawiera więcej powierzchni przekazujących ciepło umieszczonych w strefach przekazywania ciepła niż w strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego; zespół do kontrolowania przekazywania ciepła w komorze przekazywania ciepła, wspomniany zespół zawiera oddzielnie sterowane zespoły do wprowadzania strumienia gazu do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Komora przekazywania ciepłajest w korzystnym przykładzie wykonania wynalazku podzielona na wiele stref przekazywania ciepła, umieszczonych jedna przy drugiej poziomo lub pionowo i oddzielonych od siebie przez strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Gaz fluidalny lub inny gaz transportujący zdolny do sterowania przepływem rozdrobnionego materiału stałego w strefach, jest wprowadzany oddzielnie do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, np. przez skrzynie powietrzne umieszczone poniżej komory przekazywania ciepła lub przez dysze umieszczone w ściankach komory przekazywania ciepła.

Dzięki oddzielnemu sterowaniu przepływem gazu fluidalnego lub transportującego, możliwejest kontrolowanie wewnętrznego przepływu rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła. Np., możliwe jest odcięcie lub zmniejszenie przepływu gazu fluidalnego w jednej strefie przekazywania ciepła do takiego rozmiaru, że zupełnie lub prawie zupełnie rozdrobniony materiał stały nie przepływa wokół powierzchni przekazujących ciepło, przez co przekazywania ciepła do tych powierzchni zmniejsza się do minimum.

Jednocześnie, całkowity przepływ rozdrobnionego materiału stałego przez komorę przekazywania ciepła jest utrzymywany na żądanym poziomie, np. stałym, dzięki przepływom gazu fluidalnego lub transportującego, wprowadzanego do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego wokół odciętej strefy przekazywania ciepła.

Fluidyzacja stref przekazywania ciepła steruje do pewnego stopnia wewnętrznym przepływem rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła, tzn. steruje ilością świeżego materiału przychodzącego z sąsiednich stref w kontakcie z powierzchniami przekazującymi ciepło.

Dzięki oddzielnemu sterowaniu przepływem gazu fluidalnego lub gazu transportującego wprowadzanego do stref przekazywania ciepła i do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, możliwe jest kontrolowanie toru przemieszczania się rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła lub toru rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy jednym lub więcej wlotami i jednym lub więcej wylotami w komorze przekazywania ciepła.

Masa stała może być odprowadzana z komory przekazywania ciepła przez otwory umieszczone w odpowiednich położeniach na odpowiednim poziomie w komorze przekazywania ciepła. Masa stała może być również odprowadzana przez otwory umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża fluidalnego w komorze przekazywania ciepła. Wówczas otwory są korzystnie

176 693 tak zbudowane, by je zatykać w celu kontroli odprowadzania rozdrobnionego materiału stałego. Strumienie gazów transportujących, lub fluidalnych, są doprowadzane w celu sterowania przepływem rozdrobnionego materiału stałego przez otwory.

Wyloty odprowadzające z przewidzianą możliwością zatkania przepływu dla rozdrobnionego materiału stałego mogą zawierać wiele poziomych, wąskich w pionie szczelin, przypominających kanały umieszczonejeden nad drugim w konstrukcji przypominającej ramę. Wysokość szczeliny powinna być mniejsza niż połowa długości kanału uformowanego tak, aby zapobiegać przepływowi rozdrobnionego materiału stałego pod wpływem grawitacji przez kanał.

W komorze przekazywania ciepła powierzchnie przekazujące ciepło są korzystnie rozmieszczone w umieszczonym wewnątrz złożu rozdrobnionego materiału stałego, lecz mogą rozciągać się do góry poza to złoże. Ciepło może być również odzyskiwane przez powierzchnie przekazujące ciepło umieszczone w ściankach komory przekazywania ciepła.

Korzystne jest, gdy komora przekazywania ciepłajest umieszczona w dolnej części kanału powrotnego reaktora z obiegowym złożem fluidalnym. Może być konieczne, by dolna część kanału powrotnego była rozbudowana w celu dostarczenia wystarczającej przestrzeni dla powierzchni przekazujących ciepło, część rozbudowana posiada na przykład większy poziomy przekrój poprzeczny niż górna część kanału powrotnego. W kotłach CFB parowanie lub przegrzewanie pary może z korzyścią mieć miejsce w kanale powrotnym, jeśli w układach CFB ciepło łatwo dopływa do podtrzymania parowania/lub przegrzewania krążącego rozdrobnionego materiału stałego. Atmosfera gazowa w strefie przekazywania ciepła w kanale powrotnym jest ściśle określona i zawiera głównie czysty gaz, co zapewnia bardzo korzystne warunki dla przegrzewania. Przegrzewacze mogą być wówczas podgrzewane do dużo wyższych temperatur niż zwykle w przypadku komór spalania, szczególnie gdy gazy spalinowe zawierają składniki korodujące.

Przekazywanie ciepła od rozdrobnionego materiału stałego do powierzchni przegrzewaczy jest sterowane przez wprowadzanie oddzielnie kontrolowanych przepływów fluidalnych odpowiedniego gazu do przynajmniej części strefy przekazywania ciepła, zapewniających ruch rozdrobnionego materiału stałego blisko powierzchni przegrzewaczy. Zwiększony przepływ wokół powierzchni zwiększy przekazywanie ciepła do powierzchni. Gaz, taki jak powietrze lub gaz obojętny, może być wprowadzanyjako gaz fluidalny do kontroli przekazywania ciepła przez kilka oddzielnych dysz. Również gaz doprowadzony przez boczne ścianki może być zastosowany do kontrolowania przekazywania ciepła. Przekazywanie ciepła może być sterowane przez usytuowanie i/lub wielkość przepływu gazu do różnych części komory przekazywania ciepła.

W niektórych przypadkach może być konieczne umieszczenie uszczelki gazowej w kanale powrotnym w celu zapobieżenia przepływom gazów do góry do oddzielacza drobin, połączonego z górnym końcem kanału powrotnego. Gaz może być następnie odprowadzany z kanału powrotnego przez przewody do komory technologicznej. Wysokość złoża rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła możejednakże w wielu przypadkach odcinać przepływ gazu, to znaczy wystarczająco zmniejszać przepływ gazu do góry w kanale powrotnym, dzięki czemu nie jest potrzebne żadne dodatkowe uszczelnienie gazowe. Bardzo małą ilość gazu przechodzącego przez złoże można dopuścić, by wpływała przez kanał powrotny do oddzielacza drobin.

Niniejszy wynalazek dostarcza prostą konstrukcję kotła CFB. Korzystne jest, gdy kanał powrotny jest skonstruowany jako wąski pionowy kanał posiadający jedną ścianę wspólną z komorą spalania, ściana ta jest na przykład typową ścianą membranową stosowaną w kotłach CFB. Przeciwległa ściana może być podobną ścianą membranową. Wyloty łączące kanał powrotny z komorą technologiczną mogą być prefabrykowane wraz ze ścianą.

Zgodnie z innym korzystnym przykładem wykonania wynalazku, komora przekazywania ciepła jest umieszczona wewnątrz komory technologicznej i połączona z jej wewnętrznym obiegiem. W komorze technologicznej rozdrobniony materiał stały przepływający w dół wzdłuż ściany lub cząstki przesuwające się w łożu fluidalnym, mogą być kierowane do komory przekazywania ciepła. Komora przekazywania ciepła może być na przykład wykonania jako ścienna komora przyłączona do jednej z bocznych ścian w komorze technologicznej. Komora przekazywania ciepła może być rozmieszczona przy bocznej ścianie w pewnej odległości od podstawy komory technologicznej lub może być umieszczona blisko lub bezpośrednio na podstawie, którą jest na przykład ruszt. Komora ścienna może wystawać do komory technologicznej lub wystawać na zewnątrz komory technologicznej.

Komora ścienna może być uformowana w podobny sposób co wcześniej opisany kanał powrotny i posiadać wąskie przejście wlotowe i rozbudowaną dolną część zawierającą powierzchnie przekazujące ciepło. Cząstki przechwycone przez komorę ścienną mają możliwość tworzenia złoża przekazującego ciepło w dolnej części komory ściennej, podobnego do wcześniej opisanego złoża w kanale powrotnym. Przekazywanie ciepła w złożu jest kontrolowane tak jak w kanale powrotnym.

W warunkach dużego obciążenia ciepło może być odzyskiwane głównie w kanale powrotnym, podczas gdy w warunkach małego obciążenia może być ono odzyskiwane głównie w komorze ściennej połączonej z wewnętrznym obiegiem w komorze technologicznej.

W szczególnym przykładzie wykonania niniejszego wynalazku, powierzchnie przekazujące ciepło mogą być rozmieszczone równomiernie w strefach przekazywania ciepła i w strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego są wówczas zgodnie z wynalazkiem bardzo małe w porównaniu ze strefami przekazywania ciepła, przez co połączony obszar powierzchni przekazywania ciepła stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego jest bardzo mały w porównaniu z połączonym obszarem powierzchni przekazywania ciepła stref przekazywania ciepła. Najwyżej około 10% całkowitego przekazywania ciepła może zostać uzyskane z połączonymi powierzchniami przekazywania ciepła w strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. Około 10% całkowitej powierzchni odzyskiwania ciepła może być umieszczone w strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego. W normalnych warunkach zbliżony do równomiernego przepływu gazu fluidalnego może być wprowadzany do wszystkich stref. Gaz fluidalny wiąże przekazywanie ciepła z powierzchniami przekazującymi ciepło w całej komorze przekazywania ciepła. Dodatkowo wprowadzony gaz fluidalny zapewnia, w małych strefach przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego posiadających otwory wylotowe, przepływ rozdrobnionego materiału stałego z komory przekazywania ciepła do sąsiedniej komory technologicznej. W celu zmniejszenia przekazywania ciepła, w warunkach początkowych lub małego obciążenia, przepływ gazu jest minimalizowany we wszystkich strefach, to znaczy w strefach przekazywania ciepła, nie wliczając w to stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego, przez które przechodzący materiał stały jest zawracany do komory technologicznej. Ponieważ strefy przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego są bardzo małe w porównaniu z resztą komory przekazywania ciepła, jedynie bardzo mała ilość ciepła będzie przekazywana w tych strefach.

Jedną z głównych zalet dostarczanych przez niniejszy wynalazek jest możliwość kontroli przekazywania ciepła niezależnie od przepływu rozdrobnionego materiału stałego przez komorę przekazywania ciepła, nawet jeśli zastosowany jest tylko jeden zestaw komory odzyskiwania ciepła i komory technologicznej. Niniejszy wynalazek oferuje sposób, zgodnie z którym przekazywanie ciepła może nawet być zatrzymane bez przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego przez tę samą komorę.

Przekazywanie ciepła może być kontrolowane poprzez zmiany proporcji gazu wprowadzanego przez różne dysze do komory przekazywania ciepła, bez zmiany całkowitego przepływu rozdrobnionego materiału stałego przez komorę. Całkowity przepływ gazu może być utrzymywany na stałym poziomie. Przekazywanie ciepła może być zwiększane przez zwiększanie przepływu gazu przez dysze umieszczone poniżej lub blisko powierzchni przekazujących ciepło, a zmniejszane przez zwiększanie przepływu gazu przez dysze umieszczone w większej odległości od powierzchni przekazujących ciepło.

Niniejszy wynalazek dostarcza ponadto możliwości budowy zwartej konstrukcji komory wymiany ciepła i komory technologicznej co jest szczególnie istotne w instalacjach ciśnieniowych.

176 693

FIG.3

176 693

Ł? aZ

FIG.1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym, i z komorą technologiczni! zawierającą złoże fluidalne rozdrobnionego materiału stałego, w którym wykorzystuje się komorę przekazywania ciepła, którajest połączoną z komorą technologiczną, wewnątrz której rozmieszczone są powierzchnie przekazujące ąiepło, polegający na tym, że ciągle wprowadza się gorący rozdrobniony materiał stały z komory technologicznej do sfluidyzowanego złożw rdzdrobnioneg^or materiału stałego w komyrze przekazywania ciepła, wprowadza się gaz do komory przekazywania ciepła w celu kontrolowania przepływu rozdrobnionego materiału stałego w tej komorze, odzyskuje się ciepło przy pomocy powierzchni przekabujących ciepłą, wyodriębniw się w złożu fluidalnym roędro^paioaz^yo materiału wtałego w komorze przekazywania ciepła co najmniej jedną strefą przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego na tym samym płaskim poziomie, kontroluje się przekazywanie ciepła w sfrefie przekazywania ciepła przez wprowadoanie oddzielnie sterowanych przepływów gazu w strefie przekazywania ciepła i steruje się zawracaniem do ponownego otnegu rozdrobnionego materiału stałego przez wprowadzenie oddzielnie kontrolowanego ^eptywu gazu w strefie pra^osze-nia rozdęobntonego rndteriału stałego ⁱ ciągłego lderowania do ponwiwnego ąbegu rozdrobnionego materiału statego z części strefy przenoszenia ze z^jożem fluidalnym rozdrąbaiąnągo materiału stałego w komorze przenoszenia ciepła przez zespół wylotowy w komorze technologicznej, znamiiewny tym, że ciągle wprowadza siię jKzepływ gorącego rozdrobnionego mąteriału stałego z komory technolągiczneę dw komory pjzeęąseenia ciega (26, 58) na gorną powⁱerαnhnię złożą fluidalnego (28) rozdrobnionego materiału stałego w konrorze przenoszenia etega (26, 58) oraz pozwala się na swąbą^rg^ąprzepływ rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy co najmniej jedn^e staefą przekazywania ciepła (46 , 46') i co najmniej jedeą stref przenoszfniawe ws^gólner dla wszystkich stref przestrzeni.
2. Sp6sób według zastrz. 1, znamienny tym , żp do straf przekazy wan ia ciepła i przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego wprowadza się oddzielnie kontrolowane gazy fluidalne i kontrotaje się wewnętrzny przeptyw rozdrobnionego materiału sOwte^ pomiędzy strefami.
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wprowadza się w komorze przekazywania ciepła umieszczonej w kanale powrotnym reaktora z o^etαbowym złożem flfidalaym, oddzielnia kontrolowane przepływy gazu do stąelf ^ymekzny wania depta i do stref przenoszenia rozdrobni onogo materiału stałej i kontroluje się przeż^ie rozdrobnionego materiału statego pomiędzy jednym lub więcej wlotami i jednym lub więcej wylotami w tomon» przekazy wania ciepła.

m. Sposób według zαrirz. 1, znatnietmy tym, że w kemąrze,ęrzękααywania ciapła umieszczonej w technologicznej w^orąwadaz się oddzielne kontrolowanie praeęfywów gazu do sjref prnekaąywzgta ciepła i do moi przegoszegta roαdsąbniąnegą materigiu statego i n_ąat_roluje się przejście rozdrobnionego materiału stałego pomiędzy jednym lub więcej wlotami i jednym teb więcej wylotaim w nąmojzf praenaaywagta ciepłę.
5. Sporób wedtag zasm 1, znamienny tym, że eiprowadzz się oddzielne sterowanie gazami ArndOnym _w ^refach pαrfnzα^owαnta ciepła i ^orzegorzea^ta rąadjoba^tdαegn materiału etatego ⁱkOTiti-olu^ _się ^w^trany poziom proaptywu materiate stałego przez pąα^miiαy wznia ciepła i srefy prarnaranta rozdrobatąnfgo materiału stzłegn, przy czym .strefy pjzekiziywαnia ntega _ądfl_αi_el_{a s}ię od przez strety przenąszea^ta jpαdrobnionego efateriz^łn stałzgo i neiieszczz pię na tym samym pρztąmte, zo softy przenoszenia rozdrobnionego materiału r^łαtegn.
6. Sp_osób wadług zαrαrą. 1, znamienny tym, że do soi¹ p jzanazyw arna ciepła w komorze prαekz_αywania ctepła wprowadza się gaz fluidalny oraz kpatroluSe się przekiiαyweaie ciepła przez kąniroląwanie przepływu gazu fluidalnego.

17(6693
7. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że do stref przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła wprowadza się przepływy gazu transportującego oraz kontroluje się przekazywanie ciepła poprzez kontrolowanie wspomnianych przepływów gazu transportującego.
8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że odprowadza się rozdrobniony materiał stały z komory przekazywania ciepła poprzez przelewanie.
9. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że odprowadza się rozdrobniony materiał stały z komory przekazywania ciepła przez otwory umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża fluidalnego, a korzystne jest gdy te otwory są uformowane z możliwością odcięcia przepływu rozdrobnionego materiału stałego.
10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wprowadza się gorący rozdrobniony materiał stały z komory technologicznej na cały obszar poziomego przekroju poprzecznego komory przekazywania ciepła.
11. Urządzenie do odzyskiwania ciepła z rozdrobnionego materiału stałego w reaktorze ze złożem fluidalnym, posiadającym komorę technologiczną zawierającą złoże fluidalne rozdrobnionego materiału stałego, zawierającym komorę przekazywania ciepła połączoną z komorą technologiczną ze złożem fluidalnym rozdrobnionego materiału stałego, powierzchnie przekazujące ciepło rozmieszczone w komorze przekazywania ciepła, zespół wlotów strumienia gorącego rozdrobnionego materiału stałego z komory technologicznej do komory przekazywania ciepła, zespół wylotów rozdrobnionego materiału stałego z komory przekazywania ciepła do komory technologicznej, zespół dysz wprowadzający gaz do komory przekazywania ciepła, co najmniej jedną strefę przekazywania ciepła i co najmniej jedną strefę przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego na tym samym płaskim poziomie wewnątrz złoża fluidalnego rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła i zawierające zespół do kontrolowania przekazywania ciepła w komorze przekazywania ciepła, przy czym zespół ten ma oddzielnie sterowany podzespół do wprowadzania przepływów gazu w strefie przekazywania ciepła i strefie przenoszenia części rozdrobnionego materiału stałego, fluidalnego złoża rozdrobnionego materiału stałego, znamienne tym, że zespół wlotowy w postaci kanału powrotnego (15,56) gorącego rozdrobnionego materiału stałego znajduje się nad górną powierzchnią (38) fluidalnego złoża (28) rozdrobnionego materiału stałego, wypełniającego komorę przekazywania ciepła (26), przy czym złoże fluidalne (28) rozdrobnionego materiału stałego włączając co najmniej jedną strefę przekazywania ciepła (46,46') i co najmniej jedną strefę przenoszenia (48) są usytuowane we wspólnej przestrzeni, która jest ograniczona przez ściany (24,44) i dno (41, 41') komory przenoszenia ciepła (26,58).
12. Urządzenie według zastrz. 11, znamienne tym, że co najmniej dwie strefy przekazywania ciepła (46,46') sąumieszczone na tym samympoziomie w komorze przekazywania ciepła (26) strefy (46,46') przy czym są one oddzielone od siebie strefami przenoszenia rozdrobnionego materiału stałego (48).
13. Urządzenie według zastrz. 11, znamienne tym, że w ścianie (24) znajduje się zespół przelewowych wylotów (36) do rozdrobnionego materiału stałego.
14. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że zespół wylotów (36) ma wąskie poziome szczelinowe otwory umieszczone poniżej poziomu powierzchni złoża fluidalnego (38) w komorze przekazywania ciepła (26), przy czym otwory są uformowane z możliwością odcięcia przepływu rozdrobnionego materiału stałego w komorze przekazywania ciepła (26).
15. Urządzenie według zastrz. 11, znamienne tym, że komora przekazywania ciepła (26) w reaktorze (10) z obiegowym złożem fluidalnym jest umieszczona w spodniej części kanału powrotnego (16).
16. Urządzenie według zastrz. 15, znamienne tym, że kanał powrotny (16) jest utworzony pomiędzy dwiema zasadniczo płaskimi rurowymi ścianami (22, 24) równoległymi ze ścianą komory technologicznej (12), przy czym kanał powrotny (16) zawiera prostokątny szczelinowy otwór wylotowy, który jestjednocześnie otworem wlotowym do komory przekazywania ciepła (26).

176 693