Przedmiotem wynalazku jest sposób otrzymywa¬ nia tlenku styrenu, nadajacego sie zwlaszcza jako pólproSSukt do syntezy 2-fehyloetanolu, skladnika wiekszosci kompozycji zapachowych. Tlenek styre¬ nu przeznaczony do tego celu powinien byc mozli¬ wie pozbawiony zanieczyszczen, bowiem wówczas zapewnia otrzymanie 2-fenyloetanolu odpowiedniej jakosci, nadajacego sie do stosowania w przemysle perfumeryjnym.Znany jest sposób wytwarzania tlenku styrenu polegajacy na chlorohydrynowaniu styrenu i dzia¬ laniu na otrzymana chlorohydryne srodkiem alka¬ licznym, np. wodnym roztworem wodorotlenku me¬ talu alkalicznego w celu przeprowadzenia jej w tlenek. Chlorohydrynowanie styrenu nastepuje np. przez przylaczenie kwasu podchlorawego do po¬ dwójnego wiazania. Realizuje 6ie to najczesciej przez reakcje styrenu z podchlorynami sodowym i wapniowym w temperaturze okolo 40°C.Inny sposób polega na dzialaniu na styren nad¬ tlenkiem wodoru i kwasu solnego w temperaturze 75°C, przy czym reakcje prowadzi sie w ten spo¬ sób, ze do mieszaniny styrenu i kwasu solnego wkrapla sie roztwór nadtlenku wodoru.We wszystkich znanych procesach chlorohydryno- wania styrenu otrzymuje sie mieszanine skladaja¬ ca sie z chlorohydryny styrenowej, 1,2-dwuchloro- styrenu i nieprzereagowanegp styrenu oraz produk¬ tów polimeryzacji styrenu.W najkorzystniejszym przypadku otrzymuje sie u 15 SB 2 mieszanine, w której zawartosc chlorohydryny sty¬ renowej nie przekracza 70—80f/t, a ilosc 1,2-dwu- chlorostyrenu wynosi 20—25*/§, zas ilosc nieprze- reagowanego styrenu i jego polimerów do 5%.Do dalszego przerobu na tlenek styrenu stosuje sie w znanych sposobach, badz chlorohydryne o- czyszczona za pomoca rektyfikacji, badz chloro¬ hydryne surowa, a wówczas otrzymany tlenek sty¬ renu musi byc oczyszczony na drodze rektyfikacji.Z uwagi na niezadowalajaca wydajnosc znanych sposobów wytwarzania tlenku styrenu spowodowa¬ na tworzeniem sie produktów ubocznych i koniecz¬ noscia ich usuwania z produktu posredniego lub koncowego za pomoca pracochlonnych operacji, po¬ szukiwano dogodniejszej metody otrzymywania te¬ go surowca.Stwierdzono, ze ogranicza sie tworzenie produk¬ tów ubocznych w znacznym procesie, jezeli chloro¬ hydrynowanie styrenu dokonuje sie przez jedno¬ czesne i równomierne wprowadzenie do wrzacego roztworu kwasu solnego styrenu, stezonego roztwo¬ ru nadtlenku wodoru i stezonego kwasu solnego od¬ dzielajac wytworzona chlorohydryne styrenowa w sposób periodyczny lub ciagly, na która dziala sie wodorotlenkiem metalu alkalicznego, w celu prze¬ prowadzenia w tlenek styrenu. Proces chlorohydry- nowania prowadzi sie w temperaturze wrzenia mie¬ szaniny reakcyjnej.Szczególnie korzystne jest prowadzenie procesu chlorohydrynowania w sposób ciagly, bowiem uzy- 107 865107 865 3 4 skuje sie wówczas produkt zawierajacy przecietnie 6%, a najwyzej do 12% zanieczyszczen, takich jak 1,2-dwuchlorostyren a wydajnosc chlorohydryny styrenowej przekracza 80%.Podwyzszenie wydajnosci i selektywnosci pro¬ cesu chlorohydrynowania prowadzonego w tempe¬ raturze wrzenia mieszaniny reakcyjnej jest zaska¬ kujace z uwagi na fakt, ze w procesie tym do sty¬ renu przylacza sie kwas podchlorawy powstajacy in statu nascendi, którego trwalosc, jak wiadomo, zmniejsza sie gwaltownie wraz ze wzrostem tempe¬ ratury. Nalezaloby wiec sadzic, ze w podwyzszonej temperaturze tworzenie sie chlorohydryny styre¬ nowej powinno zachodzic z niska wydajnoscia, a tymczasem nieoczekiwanie w sposobie wedlug wy¬ nalazku reakcja ta przebiega nie tylko z wysoka wydajnoscia, ale produkt jest znacznie mniej za¬ nieczyszczony, co pozwala zrezygnowac z oczyszcza¬ nia zarówno chlorohydryny, jak tez otrzymanego z niej tlenku styrenu.Przyklad I. Do reaktora o pojemnosci 1200 1 zaopatrzonego w mieszadlo, plaszcz grzejny i chlod¬ nice zwrotna, w którym znajduje sie ogrzany do wrzenia 2-procentowy wodny roztwór kwasu sol¬ nego wprowadza sie jednoczesnie i równomiernie podczas intensywnego mieszania styren z szybkos¬ cia 52 kg na godzine, stezony kwas solny z szyb¬ koscia 56 kg na godzine i 30-procentowy nadtlenek wodoru z szybkoscia 62,5 kg na godzine. Dozowa¬ nie surowców prowadzi sie w ciagu 4 godzin, a naste¬ pnie wygrzewa mieszanine reakcyjna przez 2 godziny chlodzi do 30°C i rozdziela warstwy. Otrzymuje sie 325 kg warstwy organicznej zawierajacej 10% 1,2- -dwuchlorostyrenu, 4% nieprzereagowanego styrenu i 85% chlorohydryny, co stanowi 88% wydajnosci w przeliczeniu na styren. Do otrzymanej warstwy or¬ ganicznej umieszczonej w 1200 1 reaktorze z mie¬ szadlem dodaje sie podczas intensywnego mieszania 229 kg 40% wodorotlenku sodowego z taka szybkos¬ cia, aby temperatura utrzymywala sie w granicach 45—50°C.Po zakonczeniu dozowania wygrzewa sie miesza¬ nine reakcyjna przez 3 godziny w temperaturze 45—50°C, nastepnie dodaje 229 kg wody i po roz¬ puszczeniu chlorku sodowego i schlodzeniu do 30°C rozdziela warstwy. Otrzymuje sie 260 kg warstwy organicznej zawierajacej 12% 1,2-dwuchlorostyrenu, 5% nieprzereagowanego styrenu i 77,5% tlenku sty¬ renu, co stanowi 84% wydajnosci w przeliczeniu na styren.Przyklad II. Do pionowego reaktora ruro¬ wego z poziomymi perforowanymi przegrodami, za¬ opatrzonego w plaszcz grzejny, mieszadlo i chlod¬ nice zwrotna, wypelnionego wodnym roztworem kwasu solnego o stezeniu 5% ogrzanym do tempe¬ ratury wrzenia, wprowadza sie podczas intensyw¬ nego mieszania styren z szybkoscia 0,416 kg na go¬ dzine, stezony kwas solny z szybkoscia 0,400 kg na godzine i 30% roztwór nadtlenku wodoru z szyb¬ koscia 0,500 kg na godzine.Splywajaca w dól reaktora mieszanina reakcyjna zostaje rozdzielona na warstwy. Warstwa dolna, organiczna odbierana jest w ilosci 0,635 kg na go¬ dzine i zawiera 4% l,2dwuchlorostyrenu i 94% chlo¬ rohydryny styrenowej, co stanowi 92% wydajnosci w przeliczeniu na styren. Otrzymana warstwe or¬ ganiczna przerabia sie na tlenek styrenu jak w przykladzie I.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób otrzymywania tlenku styrenu przez dzia¬ lanie kwasu solnego i nadtlenku wodoru na styren i nastepne traktowanie wytworzonej chlorohydry¬ ny styrenowej wodorotlenkiem metalu alkalicznego, znamienny tym, ze styren, stezony roztwór kwasu solnego i nadtlenek wodoru wprowadza sie jedno¬ czesnie i równomiernie do wrzacego roztworu kwa¬ su solnego o stezeniu 1—10%, po czym na wydzie¬ lona w sposób periodyczny lub ciagly chlorohy- dryne styrenowa dziala sie wodorotlenkiem metalu alkalicznego, 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze pro¬ ces chlorohydrynowania styrenu prowadzi sie w temperaturze wrzenia mieszaniny reakcyjnej. 10 15 20 25 30 35 OZGraf. Lz. 983 (100+17) Cena 45 zl PL