BE1024239B1 - Gebruik van 9-tricoseen ter bestrijding van drosophila suzukii (suzuki's fruitvlieg) - Google Patents

Abstract

Deze uitvinding heeft betrekking op het gebruik van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii, waarbij 9-tricoseen de paring remt. De verbinding 9-tricoseen kan alleen of gemengd met andere verbindingen worden gebruikt om Drosophila suzukii op een efficiëntere manier te bestrijden. Daarnaast voorziet deze uitvinding in het gebruik van een dispenser en van specifieke bespuitingsmethodes met 9-tricoseen.

Description

(73) Houder(s) :

GLOBACHEM NV

3800, SINT-TRUIDEN

België

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN, KU LEUVEN R&D

3000, LEUVEN

België

VIB VZW

9052, GENT

België (72) Uitvinder(s) :

ZWARTS Liesbeth Marie Renée

3212 PELLENBERG

België

SNELLINGS Yannick Maria Monique

3001 HEVERLEE

België

CALLAERTS Patrick Frans Karel 3271 SCHERPENHEUVEL-ZICHEM België

DENRUYTER Lieven

3800 SINT-TRUIDEN

België (54) GEBRUIK VAN 9-TRICOSEEN TER BESTRIJDING VAN DROSOPHILA SUZUKII (SUZUKI'S FRUITVLIEG) (57) Deze uitvinding heeft betrekking op het gebruik Fig. 3 van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii, waarbij 9-tricoseen de paring remt. De verbinding 9-tricoseen kan alleen of gemengd met andere verbindingen worden gebruikt om Drosophila suzukii op een efficiëntere manier te bestrijden. Daarnaast voorziet deze uitvinding in het »·« gebruik van een dispenser en van specifieke bespuitingsmethodes met 9-tricoseen.

Parktgsperceniage

BELGISCH UITVINDINGSOCTROOI

FOD Economie, K.M.O., Middenstand & Energie

Publicatienummer: 1024239 Nummer van indiening: BE2016/5397

Dienst voor de Intellectuele Eigendom

Internationale classificatie: A01N 27/00 A01P 7/04 Datum van verlening: 09/01/2018

De Minister van Economie,

Gelet op het Verdrag van Parijs van 20 maart 1883 tot Bescherming van de industriële Eigendom;

Gelet op de wet van 28 maart 1984 op de uitvindingsoctrooien, artikel 22, voor de voor 22 September 2014 ingediende octrooiaanvragen ;

Gelet op Titel 1 Uitvindingsoctrooien van Boek XI van het Wetboek van economisch recht, artikel XI.24, voor de vanaf 22 September 2014 ingediende octrooiaanvragen ;

Gelet op het koninklijk besluit van 2 december 1986 betreffende het aanvragen, verlenen en in stand houden van uitvindingsoctrooien, artikel 28;

Gelet op de aanvraag voor een uitvindingsoctrooi ontvangen door de Dienst voor de Intellectuele Eigendom op datum van 30/05/2016.

Overwegende dat voor de octrooiaanvragen die binnen het toepassingsgebied van Titel 1, Boek XI, van het Wetboek van economisch recht (hierna WER) vallen, overeenkomstig artikel XI.19, § 4, tweede lid, van het WER, het verleende octrooi beperkt zal zijn tot de octrooiconclusies waarvoor het verslag van nieuwheidsonderzoek werd opgesteld, wanneer de octrooiaanvraag het voorwerp uitmaakt van een verslag van nieuwheidsonderzoek dat een gebrek aan eenheid van uitvinding als bedoeld in paragraaf 1, vermeldt, en wanneer de aanvrager zijn aanvraag niet beperkt en geen afgesplitste aanvraag indient overeenkomstig het verslag van nieuwheidsonderzoek.

Besluit:

Artikel 1. - Er wordt aan

GLOBACHEM NV, Lichtenberglaan 2019, 3800 SINT-TRUIDEN België;

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN, KU LEUVEN R&D, Waaistraat 6 box 5105, 3000 LEUVEN België;

VIB VZW, Rijvisschestraat 120, 9052 GENT België;

vertegenwoordigd door

VERLEYEN Christ'l-Marie, Kempische Steenweg 542A, 3500, HASSELT;

een Belgisch uitvindingsoctrooi met een looptijd van 20 jaar toegekend, onder voorbehoud van betaling van de jaartaksen zoals bedoeld in artikel XI.48, § 1 van het Wetboek van economisch recht, voor: GEBRUIK

VAN 9-TRICOSEEN TER BESTRIJDING VAN DROSOPHILA SUZUKII (SUZUKI'S FRUITVLIEG).

UITVINDER(S):

ZWARTS Liesbeth Marie Renée, Papenveld 4, 3212, PELLENBERG;

SNELLINGS Yannick Maria Monique, Renaat Veremanslaan 3, 3001, HEVERLEE;

CALLAERTS Patrick Frans Karel, Brabantsebaan 65, 3271, SCHERPENHEUVEL-ZICHEM;

DENRUYTER Lieven, Lichtenberglaan 2019, 3800, SINT-TRUIDEN;

VOORRANG:

AFSPLITSING :

Afgesplitst van basisaanvraag : Indieningsdatum van de basisaanvraag :

Artikel 2. - Dit octrooi wordt verleend zonder voorafgaand onderzoek naar de octrooieerbaarheid van de uitvinding, zonder garantie van de Verdienste van de uitvinding noch van de nauwkeurigheid van de beschrijving ervan en voor risico van de aanvrager(s).

Brussel, 09/01/2018,

Bij bijzondere machtiging:

-1BE2016/5397

GEBRUIK VAN 9-TRICOSEEN TER BESTRIJDING VAN DROSOPHILA SUZUKII (SUZUKI'S

FRUITVUEG)

DOMEIN VAN DE UITVINDING

Deze uitvinding heeft betrekking op het gebruik van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii, waarbij 9-tricoseen de paring remt. De verbinding 9-tricoseen kan alleen of gemengd met andere verbindingen worden gebruikt om Drosophila suzukii op een efficiëntere manier te bestrijden. Daarnaast voorziet deze uitvinding in het gebruik van een dispenser en van specifieke spuitmethodes met 9-tricoseen.

ACHTERGROND VAN DE UITVINDING

Drosophila suzukii (Matsumura) (Insecta: Diptera: Drosophilidae), gewoonlijk Suzuki's fruitvlieg genoemd, is een zeer invasief plaaginsect afkomstig uit Zuidoost-Azië. Deze soort is geclassificeerd als een plaag vanwege zijn snelle reproductie en vermögen om rijpend zacht fruit, zoals kersen, bosbessen en aardbeien aan te tasten. De vrouwtjes snijden door de schil van zacht fruit met hun scherpe legboor en leggen vervolgens hun eitjes in het fruit. Dit kan oogstverliezen tot 80% veroorzaken, die tot potentiële economische rampen leiden.

Hoewel de Drosophila suzukii in heel Amerika en West-Europa is gemeld sinds 2Q08, is er nog geen duidelijke strategie voor soortspecifieke ge'integreerde gewasbescherming (IPM) beschreven. Bij veel mogelijke IPM-strategieën, zoals aantrekken en doden, massavangst en paringsverstoring, worden feromonen gebruikt. Er is echter relatief weinig bekend over feromonen bij D. suzukii en de behaalde resultaten in het goed bestudeerde voorbeeldorganisme Drosophila melanogaster zijn vaak anders dan of zelfs in strijd met de resultaten verkregen bij D. suzukii. Het meest prédominante feromoon bij de hele Drosophilasoort is c/s-11-octadecenylacetaat (cVA), een kortwerkend vluchtig geslachtsferomoon. Bij Drosophila melanogaster wordt cVA geproduceerd door mannetjes en overgebracht op vrouwtjes tijdens de paring. Dit zorgt voor de onderdrukking van de baits door andere Drasoph/'/a-mannetjes. Er werd echter ontdekt dat Drosophila suzukii niet echt cVA produceert.

Er is dus nog steeds een behoefte aan het identificeren van nieuwe producten, zoals feromonen voor de bestrijding van Drosophila suzukii.

SAMENVATTING VAN DE UITVINDING

Er werd verrassenderwijs ontdekt dat 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel kan worden gebruikt en de paring van D. suzukii remt. Daarom heeft deze uitvinding, in een eerste aspect, betrekking op het gebruik van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii. De bevinding is vooral verrassend omdat onlangs werd ontdekt dat 9-tricoseen een andere

-2BE2016/5397 functie uitoefent op D. melanogaster. Drosophila melanogaster-mannetjes scheiden het feromoon 9-tricoseen af na stimulatie met de geur van appelazijn. Dit feromoon werkt als een krachtig aggregatieferomoon en als Stimulans voor het leggen van eitjes bij de vrouwtjes. Het is ook bekend dat 9-tricoseen als aggregatieferomoon en Stimulans bij het leggen van eitjes dient voor sommige andere insecten, zoals teken en vliegen.

Bovendien kan de verbinding 9-tricoseen alleen of gemengd met andere verbindingen worden gebruikt om Drosophila suzukii op een nog efficiëntere manier te bestrijden. Daarnaast voorziet deze uitvinding in het gebruik van een dispenser en/of spuitmethodes met 9-tricoseen die nuttig zijn bij de bestrijding van Drosophila suzukii in verschillende gewassen en omgevingen.

KORTE BESCHRIJVING VAN PE TEKENINGEN

Met specifieke verwijzing nu naar de figuren wordt benadrukt dat de getoonde bijzonderheden uitsluitend bedoeld zijn bij wijze van voorbeeld en ter illustratieve bespreking van de verschillende uitvoeringsvormen van de onderhavige uitvinding. Zij worden gepresenteerd om wat wordt beschouwd als de meest nuttige en gemakkelijke beschrijving van de principes en conceptuele aspecten van de uitvinding weer te geven. In dit opzicht wordt niet geprobeerd structurele details van de uitvinding in groter detail te tonen dan noodzakelijk is voor een fundamenteel begrip van de uitvinding. De beschrijving bij de tekeningen maakt duidelijk voor deskundigen in het vakgebied hoe de verschillende vormen van de uitvinding uitgevoerd kunnen worden in de praktijk.

Fig. 1 Het effect van 6 verbindingen op het baltsgedrag (%)

Het effect van 6 verbindingen op het optreden van baltsgedrag bij gebruik van 4 dagen oude wild-type mannetjes wordt getoond. (a) Toont het effect van 6 geteste cuticulaire koolwaterstoffen (CH's) op het optreden van baltsgedrag bij geparfumeerde 1 dag oude vrouwtjes. (b) Toont het effect van 6 geteste CH’s op het optreden van baltsgedrag bij geparfumeerde 1 dag oude mannetjes. (c) Toont het effect van 6 geteste CH's op het optreden van baltsgedrag bij geparfumeerde 4 dagen oude vrouwtjes. (d) Toont het effect van 6 geteste CH's op het optreden van baltsgedrag bij geparfumeerde 4 dagen oude mannetjes.

Fig. 2 Het effect van 6 verbindingen op het baltsgedrag (#)

In figuur 2 wordt het effect van 6 verbindingen op het gemiddelde aantal baltspogingen bij 4 dagen oude wild-type mannetjes getoond. (a) Toont het effect van 6 geteste CH’s op het gemiddelde aantal baltspogingen bij geparfumeerde 1 dag oude vrouwtjes. (b) Toont het effect van 6 geteste CH's op het gemiddelde aantal baltspogingen bij geparfumeerde 1 dag oude mannetjes. (c) Toont het effect van 6 geteste CH's op het gemiddelde aantal baltspogingen bij geparfumeerde 4 dagen oude vrouwtjes. (d) Toont het effect van 6 geteste CH's op het gemiddelde aantal baltspogingen bij geparfumeerde 4 dagen oude mannetjes.

-3BE2016/5397

Fig. 3: Het effect van 6 verbindingen op de paring

In figuur 3 wordt het effect van 6 verbindingen op het optreden van paring tussen 4 dagen oude wild-type mannetjes en geparfumeerde 4 dagen oude vrouwtjes getoond.

GEDETAILLEERDE BESCHRIJVING VAN DE UITVINDING

Zoals hierboven beschreven, verschaff deze uitvinding het gebruik van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii. In een verdere uitvoeringsvorm verschaft de uitvinding het gebruik van 9-tricoseen om de reproductie van D. suzukii te verminderen, in het bijzonder door de paring te remmen. In een voorkeursuitvoeringsvorm verwijst 9-tricoseen, zoals hierin gebruikt, naar (Z)-9-tricoseen, ook bekend als c/s-9-tricoseen.

Verder verschaft de onderhavige uitvinding een samenstelling die 9-tricoseen bevat en dat kan worden gebruikt ter bestrijding van D. suzukii. In een verdere uitvoeringsvorm omvat de samenstelling bovendien één of meerdere andere plaagbestrijdingsmiddelen, zoals insecticiden, in het bijzonder andere plaagbestrijdingsmiddelen tegen D. suzukii. Dit maakt een efficiëntere bestrijding van Drosophila suzukii mogelijk in verschillende gewassen op een verschillende manier. Geschikte andere plaagbestrijdingsmiddelen om te gebruiken in een combinatie-samenstelling omvatten, maar zijn niet beperkt tot a) insecticiden (zoals cyantraniliprole, spinosad, λ-cyhalothrine, acetamiprid) b) lokmiddelen voor contrôle of massavangst (bv. appelazijnmengsels) of c) afweermiddelen. In een specifieke uitvoeringsvorm verschaft deze uitvinding een combinatie van 9-tricoseen en 7-tricoseen (voornamelijk (Z)-7tricoseen), in het bijzonder voor de toepassingen die hierin worden beschreven.

De samenstelling kan bijkomende ingrediënten bevatten, zoals één of meer oplosmiddelen en/of Stabilisatoren. In een specifieke uitvoeringsvorm bevat de samenstelling een watervrij oplosmiddel, in het bijzonder gekozen uit de groep bestaande uit koolwaterstoffen, alcoholen, ketonen, ethers en esters. In een specifieke uitvoeringsvorm wordt het oplosmiddel gekozen uit de groep bestaande uit n-hexaan, n-pentaan, aceton en paraffineolie.

In een specifieke uitvoeringsvorm wordt de samenstelling met 9-tricoseen gebruikt als een vloeibare formulering. In een andere uitvoeringsvorm verschaft de uitvinding een vast substraat geimpregneerd met 9-tricoseen voor de hierin beschreven toepassingen. In nog een andere uitvoeringsvorm, wordt een dispenser met 9-tricoseen gebruikt. Bijvoorbeeld, 9-tricoseen kan worden verstoven met behulp van een dispenser die 9-tricoseen op een continue of op tijd gebaseerde wijze verspreidt, afhankelijk van de optredende druk van Drosophila suzukii in een veld of in een serre. Als alternatief wordt 9-tricoseen zodanig geformuleerd dat het gemakkelijk kan worden gebruikt bij standaardbespuitingen. Daarom verschaft deze uitvinding in een specifieke uitvoeringsvorm een methode ter bestrijding van D. suzukii, bestaande uit het bespuiten van een formulering met 9-tricoseen op een gewas of op een deel van een gewas. Bijvoorbeeld, een 9-tricoseenformulering kan op fruitbomen of planten worden aangebracht om

-4BE2016/5397 ze te beschermen tegen D. suzukii. Als alternatief kan 9-tricoseen rechtstreeks op rijpende of rijpe vruchten worden aangebracht. De aangewezen toepassingsgebieden zijn akkers en serres, hoewel de uitvinding ook nuttig is voor fruitopslagplaatsen.

VOORBEELDEN

Voorbeeld 1

Volwassen Drosophila suzukii werden gevangen in het wild (Sint-Truiden, Limburg, België). De vliegjes werden gekweekt in quarantainefaciliteiten op 21 °C in een medium van havermoutsucrose-gist-agar.

Alle vliegjes werden verzameld binnen de 12 uren na het uitkomen, waarna ze werden gebruikt als 1 dag oude tot 4 dagen oude proefdieren. De 4 dagen oude sociaal nai'eve vliegjes werden op basis van leeftijd gescheiden van het andere geslacht , terwijl de sociaal ervaren vliegjes, onafhankelijk van de leeftijd werden gemengd met het andere geslacht.

Voorbeeld 2

N-hexaan (95%), n-heneicosan (98%), n-tricosan (98%), (Z)-7-tricoseen (98%) en (Z)-9tricoseen (97%) werden gekocht bij Thermo-Fischer en Sigma-Aldrich. (Z)-5-tricoseen (99%) en 2-methyloctacosan (95%) werden gesynthetiseerd door een ingehuurde firma, Ecosynth (Gent, België). Deze verbindingen werden opgelost in n-hexaan (95%) en geschilderd op de buik van Drosophila suzuk/ï-vliegjes met behulp van verfborstels nr. 2. De 4 dagen oude vliegjes werden 24 uur voorafgaand aan het testen geparfumeerd, de 1 dag oude vliegjes 1 uur voorafgaand aan het testen.

Voorbeeld 3

Gedragstesten werden uitgevoerd in een kamer met gereguleerde temperatuur (21 °C) en altijd op hetzelfde tijdstip (10.30 u.). De geparfumeerde Drosophila suzuW/-vliegjes werden individueel met een 4 dagen oud wild-type Drosophila suzuk/j-mannetje in een cirkelvormige arena (met een diameter van 3 cm) geplaatst. Elk paar werd gefilmd gedurende twee uur, wegens de läge activiteitsgraad van de soort, met behulp van Sony Handycams CX240. Vervolgens werden deze video's geanalyseerd op baltsgedrag en paring op basis van Mazzoni et al. 2013 (Plos One 8(11): e80708). De gedragsgegevens werden geanalyseerd met een contingentietabel en gevolgd door t-tests, evenals een eenzijdige ANOVA-test voor de continue gegevens.

Voorbeeld 4

Gedragsexperimenten werden uitgevoerd zoals volgt. Vier verschillende groepen van vliegjes werden geparfumeerd: 1 dag oude vrouwtjes, 1 dag oude mannetjes, 4 dagen oude vrouwtjes en 4 dagen oude mannetjes. Deze geparfumeerde vliegjes werden gecombineerd met 4 dagen

-5BE2016/5397 oude wild-type mannetjes. De proefdieren kregen een score voor zowel het baits- als paringsgedrag. Als controlemiddel werd het oplosmiddel voor de parfums (n-hexaan) gebruikt. Zowel voor het baits- als het paringsgedrag bleek n-hexaan geen effect te hebben in een van de bovengenoemde omstandigheden.

Zes verschillende cuticulaire koolwaterstoffen werden getest: n-heneicosan, n-tricosan, (Z)-5tricoseen, (Z)-7-tricoseen, (Z)-9-tricoseen en 2-methyloctacosan. Wanneer we kijken naar het effect van deze geselecteerde verbindingen op het optreden van baltsgedrag, zijn er geen significante verschillen in een van de 4 geteste omstandigheden (figuur 1). Dit betekent dat geen van de verbindingen een invloed lijkt uit te oefenen op het al dan niet optreden van baltsgedrag.

Hoewel het optreden van baltsgedrag niet veranderde door een van de geteste CH's, is het mogelijk dat de hoeveelheid baltsgedrag veranderde. Uit de analyse blijkt echter dat de hoeveelheid baltsgedrag die plaatsvond, niet veranderde door een van de geteste CH's in een van de vier geteste omstandigheden (figuur 2).

Bovendien sluit dit geen mogelijke effecten op het optreden van paring uit. Aangezien de paring alleen kan plaatsvinden tussen volgroeide mannetjes en vrouwtjes, werden geparfumeerde 4 dagen oude vrouwtjes gecombineerd met 4 dagen oude wild-type mannetjes. Zowel 7-tricoseen en 9-tricoseen verminderden significant de paring (figuur 3). Dus 9-tricoseen werkt als een paringsremmer en is nuttig voor de bestrijding van D. suzukii.

-6BE2016/5397

Claims (6)

1. CONCLUSIES

   1. Het gebruik van 9-tricoseen als plaagbestrijdingsmiddel tegen Drosophila suzukii.
2. 2. Het gebruik van conclusie 1, waarbij 9-tricoseen de paring remt.
3. 3. Het gebruik van een van de voorgaande conclusies, waarbij 9-tricoseen is opgenomen in een samenstelling, samen met één of meer bijkomende plaagbestrijdingsmiddelen.
4. 4. Het gebruik van conclusie 3, waarbij het bijkomende plaagbestrijdingsmiddel werkzaam is tegen Drosophila suzukii.
5. 5. Het gebruik in overeenstemming met één van de voorgaande conclusies, waarbij 9-tricoseen aanwezig is in een dispenser.
6. 6. Het gebruik in overeenstemming met één van de conclusies 1 tot 4, waarbij 9tricoseen wordt gespoten op een gewas of een deel van een gewas.

   -7BE2016/5397