NL8700426A

NL8700426A - Builder bevattende niet-waterige vloeibare wasgoeddetergenssamenstellingen.

Info

Publication number: NL8700426A
Application number: NL8700426A
Authority: NL
Original assignee: Colgate Palmolive Co
Priority date: 1986-02-21
Filing date: 1987-02-20
Publication date: 1987-09-16
Also published as: EG18392A; PT84318B; AU605136B2; AU6905587A; DK88587D0; FR2594842A1; GB2187472A; ES2004234A6; FR2594842B1; JPS62270699A; SE8700644L; LU86782A1; NO870696L; IT8747666A0; NO870696D0; PT84318A; DE3704903A1; ZM1687A1; BR8700810A; IT1206806B

Description

V.O.9059

Builder bevattende niet-waterige vloeibare wasgoeddetergenssamen-stellingen.

Deze uitvinding heeft betrekking op niet-waterige vloeibare weefselbehandelingssamenstellingen. In het bijzonder heeft deze uitvinding betrekking op niet-waterige vloeibare wasgoeddetergenssamenstellin- . gen welke een goede wasaktiviteit en verzachtende eigenschappen bezitten, 5 en welke stabiel zijn tegen fasescheiding en gelering, en gemakkelijk gietbaar zijn, evenals op de toepassing van deze samenstellingen voor het reinigen en verzachten van vuile weefsels.

Meer in het bijzonder heeft deze uitvinding betrekking op een vloeibare detergens-verzachtende samenstelling en een werkwijze voor het 10 reinigen en verzachten van weefsels in de wascyclus van een wasbehandeling. Meer specifiek heeft de onderhavige uitvinding betrekking op detergens-verzachtende samenstellingen geschikt voor toepassingen in de wascyclus van een wasbehandeling, waarbij de samenstelling omvat een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een water-15 dispergeerbare kationogene quaternaire 'ammoniumverbinding als wasver- . zachter en een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof.

Samenstellingen die geschikt zijn voor het behandelen van weefsels voor het verbeteren van de zachtheid en aanvoelkarakteristieken ervan zijn bekend in de stand van de techniek.

20 Bij toepassing in de huishoudwas worden de weefselverzachters typerend toegevoegd aan het spoelwater gedurende de spoelcyclus welke een lengte heeft van ongeveer 2 tot 5 minuten. Bijgevolg dient de consument de wasbehandeling te volgen, of maatregelen te nemen zodat de was-verzachter toegevoegd is op het geschikte tijdstip. Dit maakt het nood-25 zakelijk dat de consument terugkeert naar de wasmachine ofwel vlak vóór of aan het begin van de spoelcyclus van de wasbehandeling, hetgeen uiteraard lastig is voor de consument. Bovendien dienen speciale maatregelen genomen te worden teneinde een juiste hoeveelheid weefselverzachter toe te passen, voor het vermijden van overdosering welke de kleren water-30 afstotend kunnen maken door het neerslaan van een vettige film op het weefseloppervlak, evenals het verlenen van een zekere mate van vergeling aan de weefsels.

Als oplossing voor de bovenaangegeven problemen is het bekend 870 0 426 V '4 -2- weefselverzachters toe te passen die verdraagzaam zijn met gewone was-goeddetergentia, zodat de verzachters gecombineerd kunnen worden met de detergentia in een enkele verpakking voor toepassing gedurende de wascyclus van de wasbehandeling. Voorbeelden van dergelijke tijdens de was-5 cyclus toegevoegde weefselverzachtende samenstellingen zijn opgenomen in de Amerikaanse octrooien nr. 3.351.438, 3.660.286 en 3.703.480 en vele andere. In het algemeen bevatten deze wascyclus weefselverzachtende samenstellingen en kationogene quaternaire ammoniumweefselverzachter en additionele ingrediënten die de verzachtende verbindingen verdraagzaam 10 maken met de normale wasmiddeldetergentia.

Er zijn zeer veel beschrijvingen in de techniek met betrekking tot detergenssamenstellingen die kationogene verzachtende middelen, bevatten, waaronder de quaternaire ammoniumverbindingverzachters en niet-ionogene oppervlakte-aktieve verbindingen. Als representatief daarvoor 15 kunnen genoemd worden de Amerikaanse cotrooischriften nrs. 4.264.457, 4.239.659, 4.259.217, 4.222.905, 3.951.879, 3.360.470, 3,351.483, 3.644.203 enz. Bovendien beschrijven de Amerikaanse octrooischriften nrs.'3.537.993, 3.583.912, 3.983.079, 4.203.872 en 4.264.479 meer in het bijzonder combinaties van niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof, 20 kationogene weefselverzachter en een andere ionogene oppervlakte-aktieve stof of modificeermiddel, zoals zwitterionogene oppervlakte-aktieve stoffen, amfotere oppervlakte-aktieve stoffen en dergelijke.

Hoewel veel van deze bekende formuleringen bevredigende reinigende en/of verzachtende werking verschaffen onder veel verschillende con-25 dities· lijden deze nog steeds van het nadeel dat ze geen adequate verzachting verschaffen, dat wil zeggen vergelijkbaar met verzachters die toegevoegd worden in· de spoelcyclus.

Amerikaans octrooischrift 3.920.565 beschrijft een vloeibare spoelcyclus-weefselverzachtersamenstelling met 2 tot 15% van een katio-30 nogene weefselverzachter en 0,5 tot 4,0% van een alkalimetaalzout van een vetzuur met van 16 tot 22 koolstofatomen (zeep) en eventueel tot maximaal 2% van· een niet-ionogene emulgator, en de rest water. De di-hoger alkyldimethylammoniumchloriden zijn de voorkeurskationogene verbindingen, hoewel mono-hoger alkylquaternaire verbindingen ook ge-35 noemd worden.

8700428 * « -3-

Het wordt algemeen aanvaard in de stand van de techniek dat de mono-hoger alkylquaternaire-ammoniumverbindingen, zoals bijvoorbeeld stearyltrimethylammoniumchloride welke relatief goed water-oplosbaar is, mindèr effectieve verzachters zijn dan de di-hoger alkylkationogene-5 quatemaire verzachters (zie bijvoorbeeld Amerikaans octrooischrift 4.326.965), en om deze reden is de toepassing daarvan als spoelcyclus-weefselverzachters voorgesteld samen met bijvoorbeeld anionogene deter-gentia, zoals vetzuurzepen, waarmee deze in staat zijn verzachtende complexen te vormen.

10 Het is ook bekend uit het Amerikaanse octrooischrift 3.997.453 dat stabiele weefselverzachtende samenstellingen met verbeterde disper-geerbaarheid in koud water, zoals toegepast in de spoelcyclus, verschaft worden door een kationogene quaternaire ammoniumverbinding als de enige verzachter en een anionogeen sulfonaat in een gewichtsverhouding van 15 kationogeen tot anionogeen van ongeveer 80:1 tot 3:1. Dit octrooi beschrijf zowel mono-hoger als di-hoger alkylkationogene. quaternaire verzachtende verbindingen en beschrijft ook alkylbenzeensulfonaten als de anionogene verbinding. Volgens het '453 octrooi vermindert de toevoeging van ondergeschikte hoeveelheden van het anionogene sulfonaat aan water-20 dispersies van de overmaat quaternaire verzachter de viscositeit van de dispersie en verschaft een homogene vloeistof welke gemakkelijk disper-geerbaar is in koud water (dat wil zeggen de spoelcyclus van een wasautomaat) .

Zoals hierboven reeds aangegeven is het echter reeds enige tijd 25 ingezien dat het zeer wenselijk zou zijn, vanuit het gezichtspunt van gebruiksgemak, teneinde de weefselverzachtende formulering tegelijkertijd met het detergens in de wascyclus van de wasmachine toe te passen.

Het Amerikaanse octrooischrift 4.222.905 van Cockrell Jr. beschrijft wasdetergenssamenstellingen welke in vloeibare vorm kunnen zijn 30 en welke geformuleerd zijn van bepaalde.niet-ionogene oppervlakte-aktie-ve stoffen en bepaalde kationogene oppervlakte-aktieve stoffen, waaronder mono-hoger alkylquatemaire-ammoniumverbindingen zoals tall-alkyltrimethylammoniumhalide, bij een niet-ionogene:kationogene gewichtsverhouding van 5:1 tot ongeveer 1:1. Dit octrooi leert dat de 35 hoeveelheid anionogeen leverende materialen geminimaliseerd dient te worden en bij voorkeur volledig vermeden dient te worden.

8700426 ‘ -4- ï* ï

Niet-ionogeen/kationogeen gemengde oppervlakte-aktieve stof-detergenssamenstellingen met een niet-ionogeen:kationogeengewichtsver-houding van ongeveer 1:1 tot 40:1 waarin de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof beperkt is tot de klasse met een hydrofiel/lypofiele balans 5 (HLB) van ongeveer 5 tot ongeveer 17, en de kationogene oppervlakte-aktieve stof beperkt is tot de klasse van mono-hoger alkylquaternaire-ammoniumverbindingen waarin de hogere alkyl van ongeveer 20 tot ongeveer 30 koolstofatomen bezit, zijn beschreven door Murphy in het Amerikaanse octrooischrift 4.239.659. Dit octrooi verschaft een algemene beschrijving 10 dat andere componenten opgenomen kunnen worden in hoeveelheden die gebruikelijk zijn voor de toepassing daarvan, hetgeen volgens dit octrooi van ongeveer 0 tot ongeveer 40% bedraagt. Een lange lijst van andere componenten wordt gegeven, waaronder semi-polaire niet-ionogene, aniono-gene, zwitterionogene en amfolitische cosurfactants, builders, verven, 15 vulstoffen, enzymen, bleekmiddelen, en vele andere.. Er zijn geen voorbeelden voor en geen beschrijving van anionogene oppervlakte-aktieve stoffen; het wordt echter aangegeven dat de cosurfactants verdraagzaam moeten zijn met de niet-ionogene en kationogene oppervlakte-aktieve stoffen en gevormd kunnen worden door ieder van de anionogene stoffen beschreven 20 in het Amerikaanse octrooischrift 4.259.217 van Murphy.

Vloeibare niet-waterige niet-ionogene 'heavy duty' wasdetergens-samenstellingen zijn ook bekend. Samenstellingen van dat type kunnen bijvoorbeeld omvatten een vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktieve stof waarin deeltjes van een builder gedispergeerd zijn, zoals beschreven 25 bijvoorbeeld in de Amerikaanse octrooischriften nrs. 4.316.812, 3.630.929 en 4.264.466 en de Britse cotrooischriften nrs. 1.205.711, 1.270.040 en 1.600.981.

Verwante hangende octrooiaanvragen van dezelfde aanvrager zijn de Amerikaanse aanvrage 687.815 ingediend 31 december 1984; 30 Amerikaanse aanvrage 597,793 ingediend 6 april 1984;

Amerikaanse aanvrage 767,568 ingediend 20 augustus 1985;

Amerikaanse aanvrage 687,816 ingediend 31 december 1984; en

Amerikaanse aanvrage 661.775 ingediend 17 oktober 1984.

Deze aanvragen zijn gericht op vloeibare-niet-waterige niet-iono-35 gene wasdetergenssamenstellingen.

Vloeibare detergentia worden dikwijls beschouwd gemakkelijker te 870042« * Λ -5- zijn in het gebruik dan droge verpoederde of deeltjesvormige produkten, en om deze reden hebben deze produkten een duidelijke voorkeur bij de consumenten. Ze zijn gemakkelijk meetbaar, snel opgelost in het waswater, in staat gemakkelijk toegepast te worden in geconcentreerde oplossingen 5 of dispersies op vuile plekken op kledingstukken die gewassen moeten worden, en stuiven niet, terwijl ze in het algemeen minder opslagruimte innemen. Bovendien kunnen de vloeibare detergentia in hun formuleringen materialen opgenomen hebben welke niet in staat zijn droge operaties te ondergaan zonder verslechtering, welke materialen dikwijls gewenst toe-10 gepast worden bij de bereiding van deeltjesvormige detergensprodukten.

Hoewel vloeibare detergentia veel voordelen bezitten ten opzichte van unitaire of deeltjesvormige vaste produkten, zijn er ook een aantal inherente nadelen, welke overwonnen moeten worden teneinde aanvaardbare commerciële detergensprodukten te leveren. Zo treedt bij een aantal van 15 deze produkten fasescheiding bij opslag op, en bij andere na koeling, en het is niet gemakkelijk om dit te redispergeren. In bepaalde gevallen verandert de produktviscositeit en wordt het of te dik om te gieten of zo dun dat het waterachtig schijnt. Sommige heldere produkten worden troebel en andere geleren na lang staan.

20 De onderhavige uitvinders zijn aktief geweest bij het bestuderen van het gedrag van niet-ionogene vloeibare oppervlakte-aktieve stof-systemen waarin deeltjesvormige materie gesuspendeerd is. Van bijzonder belang zijn de niet-waterige vloeibare builder bevattende wasdetergens-samenstellingen en het probleem van het uitzakken.van de gesuspendeerde 25 builder en andere wasadditieven, evenals het probleem van het geleren hetgeen geassocieerd wordt met niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen.

Deze overwegingen hebben een invloed op bijvoorbeeld produktstabiliteit, gietbaaheid en dispergeerbaarheid.

Het is bekend dat een van de belangrijkste problemen met builder 30 bevattende vloeibare wasdetergentia hun fysische stabiliteit is. Dit probleem vloeit voort uit het feit dat de dichtheid van de vaste deeltjes gedispergeerd in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof hoger is dan de dichtheid van de vloeibare oppervlakte-aktieve stof.

Om die reden hebben de gedispergeerde deeltjes de neiging te be-35 zinken. Er bestaan twee principiële oplossingen om het bezinkprobleem op te lossen: verhogen van de niet-ionogene vloeistofviscositeit en 6700425 -6- * i verminderen van de deeltjesgrootte van de gedispergeerde vaste stof.

Het is bekend dat suspensies gestabiliseerd kunnen worden tegen uitzakken door het toevoegen van anorganische of organische verdikkingsmiddelen of dispergeermiddelen, zoals bijvoorbeeld anorganische materi-5 alen met bijzonder hoog oppervlak, bijvoorbeeld fijnverdeelde silica, kleien, enz., organische verdikkingsmiddelen, zoals de celluloseêthers, acryl en acrylamide polymeren, polyelectrolyten enz. Echter dergelijke toename van de suspensieviscositeit is natuurlijk beperkt door het vereiste dat de vloeibare suspensie gemakkelijk gietbaar en vloeibaar dient 10 te zijn, zelfs bij lage temperatuur. Bovendien dragen deze additieven niet bij aan de reinigende werking van de formulering.

Het malen teneinde de deeltjesgrootte te verminderen verschaft de navolgende voordeleni 1. specifiek oppervlak van de gedispergeerde deeltjes wordt ver-15 hoogd, en om die rederi is de bevochtiging van het deeltje door de niet- waterige drager (vloeibare niet-ionogene verbidning) evenredig verbeterd.

2. De gemiddelde afstand tussen gedispergeerde deeltjes wordt verminderd met een evenredige toename in deeltje-deeltje interactie. Elk van deze effecten draagt bij aan de verhoging van de rest-gel sterkte 20 en de suspensie vloeigrens, terwijl tegelijkertijd het malen de plastische viscositeit significant vermindert.

De vloeigrens is gedefinieerd als de minimumbelasting die noodzakelijk is om een plastische deformatie (vloei) van de suspensie te veroorzaken. Als men derhalve de suspensie visualiseert als een los net-25 werk van gedispergeerde deeltjes, gedraagt de suspensie zich als een elastische gel en zal geen plastische vloei optreden als de aangelegde belasting lager is dan de vloeigrens. Zo gauw de vloeigrens overwonnen wordt, breekt het netwerk op bepaalde punten en begint het monster te vloeien, met een bijzonder hoge schijnbare viscositeit. Als de af-30 schijfspanning veel hoger is dan de vloeigrens, worden de pigmenten gedeeltelijk gedeflocculeerd door de afschijfspanning en vermindert de schijnbare viscositeit. Tenslotte als de afschijf spanning veel hoger is dan de vloeigrenswaarde worden de gedispergeerde deeltjes volledig gedeflocculeerd door de afschijfspanning en is de schijnbare viscositeit 35 bijzonder laag, alsof geen deeltjesinteractie aanwezig zou zijn.

Derhalve, hoe hoger de vloeigrens van de suspensie, des te hoger 870 O 42 S , φ * '-7- is de schijnbare viscositeit bij lage afschijfkrachten en des te beter is de fysische stabiliteit tegen het uitzakken van het produkt.

In aanvulling op het probleem van het uitzakken of fasescheiding, hebben de niet-waterige vloeibare wasdetergentia op basis van vloeibare 5 niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen het nadeel dat de niet-ionoge-ne stoffen de neiging hebben te geleren als deze toegevoegd worden aan koud water. Dit is in het bijzonder een belangrijk probleem bij de normale toepassing van Europese huishoudwasautomaten, waar de gebruiker de wasdetergenssamenstelling brengt in een afgifteêenheid (bijvoorbeeld 10 een afgiftela) van de machine. Gedurende de werking van de machine wordt het detergens in de afgifte-eenheid onderworpen aan een stroom koud water teneinde dit over te brengen naar de bulk van de wasoplossing. Vooral gedurende de wintermaanden, als de detergenssamenstelling en het water dat toegevoerd wordt aan de af gifte-eenheid in het bijzonder 15 koud zijn neemt de detergensviscositeit duidelijk toe en een gel wordt gevormd. Het gevolg daarvan is dat een deel van de samenstelling niet volledig uit de afgifte-eenheid weggespoeld is gedurende de werking van de machine en dat een neerslag van de samenstelling opgebouwd wordt na een aantal wascycli, zodat de gebruiker tenslotte de afgifte-eenheid 20 moet spoelen met heet water.

Het gelfenomeen kan ook een probleem zijn als het gewenst is te wassen met koud water, zoals aanbevolen kan worden voor bepaalde synthetische en kwetsbare vezels of vezels die kunnen krimpen in warm of heet water.

25 De neiging van geconcentreerde detergenssamenstelling te geleren gedurende opslag wordt verhevigd door opslag van de samenstellingen in niet verwarmde opslagruimten, of door vervoeren van de samenstellingen gedurende de wintermaanden in niet-verwarmde transportvoertuigen.

Gedeeltelijke oplossingen voor het geleerprobleem zijn voorge-30 steld, bijvoorbeeld door het verdunnen van de vloeibare niet-ionogene stof met bepaalde viscositeitsregelende oplosmiddelen en gelverhinderen-de middelen, zoals lagere alkanolen, zoals ethylalcohol (Amerikaanse octrooi 3.953.380), alkalimetaalformaten en adipaten (Amerikaans cotrooi-4.368.147) hexyleenglycol, polyethyleenglycol, enz. en niet-ionogene 35 structuurmodificatie en optimalisering. Als voorbeeld van niet-ionogene 870 0 42 6 V % -8- t oppervlakte-aktieve stofmodificatie is een bijzonder succesvol resultaat bereikt door het aanzuren van de hydroxyleindgroep van het niet-ionogene molecuul. De voordelen van het introduceren van een carboxylzuur aan het eind van de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof omvat een gelinhibitie 5 bij verdunning; verminderen van het niet-ionogene gietpunt; en de vorming van een anionogene oppervlakte-aktieve stof als deze geneutraliseerd wordt in de wasvloeistof. Niet-ionogene structuuroptimalisering is gericht op de ketenlengte van het hydrof obe-lypof iele deel en het aantal en de opbouw van de alkyleenoxide (bijvoorbeeld ethyleenoxide-10 eenheden in de hydrofiele groep. Het is bijvoorbeeld gebleken dat een C13 vetalcohol, geëthoxyleerd met 8 mol. ethyleenoxide slechts een beperkte neiging heeft tot gelvorming.

Desalniettemin zijn verbeteringen gewenst in zowel de stabiliteit als de gelinhibitie van niet-waterige vloeibare weefselbehandelen-15 de samenstellingen.

Volgens de onderhavige uitvinding wordt een sterk geconcentreerde stabiele niet-waterige vloeibare wasdetergenssamenstelling met goede detergens- en weefselverzachtende eigenschappen, bereid door toevoegen aan de samenstelling van kleine effectieve hoeveelheden van een zuurge-20 termineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en quaternair ammo-niumzoutsurfactantcomplex.

De verzachtende en wasaktieve werking van een niet-ionogene detergenssamenstelling wordt significant versterkt door toevoegen aan de niet-ionogene detergenssamenstelling van een ongeveer 1:1 complex van 25 een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een kationogene verzachter. Deze versterking van de verzachtende werking wordt bereikt zonder vermindering, en in de meeste gevallen zelfs met een verbetering van de reinigende werking van het detergens.

De samenstellingen volgens de onderhavige uitvinding bevatten 30 als essentiele ingrediënten een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een quaternaire ammoniumoppervlakte-aktieve weefselverzachter.

* De zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen bestaan uit een niet-ionogene oppervlakte- aktieve stof die gemodifi-35 ceerd is teneinde een vrije hydroxylgroep daarvan om te zetten in een 870 0 42 6 -9- i -λ groep met een vrije carboxylgroep, zoals een ester of een partiële ester van een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een polycarboxylzuur of zuuranhydride, De niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen die toegepast zijn voor het bereiden van de zuurgetermineerde oppervlakte-ak-5 tieve stoffen zijn bij voorkeur de poly-lager gealkoxyleerde hogere alkanolen waarin het alkanol 9 tot 18 koolstofatomen bezit en waarin het aantal molen lager alkyleenoxide (1, 2 of 3 koolstofatomen) 3 tot 12 bedraagt. De niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen welke de voorlopers zijn voor de zuurgetermineerde niet-ionogenen zijn ook toegepast 10 als de belangrijkste detergenscomponent van de formulering.

Weefselverzachtende middelen worden toegepast voor het zacht maken van weefsels of textielen, en de termen 'verzachten' en 'verzach-ter' verwijzen naar het aanvoelen, hanteren, aanraken of voelen; dit betreft de gevoelsmatige indruk die geleverd wordt door weefsels of tex-15 tielen aan de hand of het lichaam en is van esthetisch en commercieel belang. De weefselverzachters toegepast in de onderhavige uitvinding zijn kationogene oppervlakte-aktieve stoffen. De kationogene oppervlakte-aktieve stoffen die bruikbaar zijn zijn die oppervlakte-aktieve verbindingen welke een lange keten koolwaterstofhydrofobe groep bevatten in 20 hun moleculaire structuur en een hydrofiele groep, dat wil zeggen een wateroplosbare zoutvormende aniongroep.

De quaternaire ammoniumkationogene oppervlakte-aktieve weefselverzachters volgens de onderhavige uitvinding zijn bekend en in de handel verkrijgbaar. De quaternaire ammoniumverbindingen zijn toegepast 25 als weefselverzachter en zijn toegepast als oppervlakte-aktieve deter-gentia.

De voorkeursquaternaire ammoniumverbindingen toegepast in overeenstemming met de onderhavige uitvinding zijn de mono en di-hoger alkyl lager alkylquaternaire ammoniumzouten en de mono en di-hoger alkyldi-30 geëthoxyleerde quaternaire ammoniumzouten.

De quaternaire ammoniumzouten worden geacht te reageren met de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof teneinde een macrozoutcomplexreactieprodukt te vormen. Dit macrozoutcomplex wordt langzaam gehydrolyseerd gedurende de wascyclus teneinde de quaternaire 35 ammoniumzoutweefselverzachter vrij te geven. Vanwege de langzame afgifte 8700428 -10- van de weefselverzachter wordt voldoende tijd verschaft voor het wasgoed om gereinigd te worden voordat de weefselverzachter neergeslagen wordt op het wasgoed.

De voorkeurskationogene quaternaire ammoniumweefselverzachters 5 volgens de onderhavige uitvinding maken deel uit van de groep bestaande uit: 1. mono-hoger alkyl tri-lager-alkylquaternaire ammoniumzouten.

2. Di-hoger alkyl di-lager alkylquaternaire ammoniumzouten.

3. Mono-hoger alkyl mono-lager alkyldi-geëthoxyleerde quaternaire 10 ammoniumzouten en 4. di-hoger alkyl di-geëthoxyleerde quaternaire ammoniumzouten.

De kationogene quaternaire ammoniumverbinding verzachtende middelen volgens de onderhavige uitvinding zijn in het kort als volgt te beschrijven: 15 De verbindingen volgens formule 1 van het formuleblad zijn mono- hoger alkyl,tri-lager-alkylquaternaire ammoniumzouten, waarin R een lange keten alifatisch radicaal is met van 10 tot 22 koolstofatomen, de 2 R 's onafhankelijk van elkaar lagere alkyl of hydroxyalkylgroepen zijn met van 1 tot 4 koolstof atomen, en X een wateroplosbaar zoutvormend 20 anion is.

De verbindingen volgens formule 2 van het formuleblad zijn di- hoger alkyl di-lager alkylquaternaire ammoniumzouten, waarin de R^'s onafhankelijk van elkaar lange keten alifatische radicalen zijn met van 2 10 tot 22 koolstofatomen, de R 's onafhankelijk van elkaar lager alkyl 25 of hydroxyalkyl radicalen zijn met van 1 tot 4 koolstof atomen, en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

De verbindingen volgens formule 3 van het formuleblad zijn mono- hoger alkyl, mono-lager alkyl, diethoxy-quaternaireammoniumverbindingen, waarin R1 een lange keten alifatisch radicaal is met van 10 tot 22 kool-2 30 stof atomen, R een lager alkyl of hydroxyalkyl is met van 1 tot 4 koolstof atomen, x + y elk positieve getallen met een waarde van ten minste 1 en een som van 2 tot 15 zijn, en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

De verbindingen van formule 4 van het formuleblad zijn di-hoger 35 alkyldigeëthoxyleerde quaternaire ammoniumzouten, waarin de Rlfs onaf- 8700425 -11- 7 i hankelijk van elkaar lange keten alifatische radicalen zijn met van 10 tot 22 koolstofatomen, x + y elk positieve getallen zijn met een waarde van ten minste 1 en een som van 2 tot 15, en X een wateroplosbaar zout-vormend anion is.

5 Teneinde de viscositeitskarakteristieken van de samenstelling te verbeteren kan een zuurgetermineerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof toegevoegd worden in overmaat ten opzichte van de hoeveelheid die toegepast wordt voor het vormen van het macrozoutcomplex met de quater-naire ammoniumweefselverzachter. Teneinde de viscositeitskarakteristiek 10 van de samenstelling en de opslageigenschappen daarvan te verbeteren kunnen er viscositeitsverbeterende en anti-gelmiddelen toegevoegd worden zoals alkyleenglycolen, polyalkyleenglycolen en alkyleenglycolmonoalkyl-ethers evenals uitzakken tegengaande stoffen zoals fosforzuurester en aluminiumstearaat. Volgens een uitvoeringsvoorbeeld van de uitvinding be-15 vat de detergenssaménstelling een zuurgetermineerd niet-ionogeen quater-nair ammoniummacrozoutcomplex, aanvullend zuurgetermineerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof een alkyleenglycolmonoalkylether en een stabili-seermiddel tegen het uitzakken.

Hygiënisch makende of blekende middelen en activatoren daarvoor 20 kunnen toegevoegd zijn teneinde de blekende en reinigende karakteristieken van de samenstelling te verbeteren.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding worden de buildercompo-nenten van de samenstelling gemalen tot een deeltj esgrootte van minder dan 100 micron en bij voorkeur minder dan 10 micron teneinde de stabili-25 text van de suspensie van de buildercomponenten in het vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve detergens verder te verbeteren. Bovendien kunnen andere ingrediënten toegevoegd worden aan de samenstelling zoals anti-incrustatie middelen, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, enzymen, anti-redepositiemiddelen, parfum en kleurstoffen.

30 De tegenwoordig vervaardige wasmachines voor huishoudelijk gebruik werken in het algemeen bij een wastemperatuur van maximaal 100°C. Ongeveer maximaal 18 gallon. (70 liter) water worden toegepast gedurende de was- en spoelcycli.

Ongeveer 250 g poederdetergens per was wordt in het algemeen ge- 35 bruikt.

In overeenstemming met de onderhavige uitvinding, waar het sterk 8700426 -12- geconcentreerde vloeibare detergens toegepast wordt, is in het algemeen slechts 100 g (77 cc) van de vloeibare detergensverzachtersamenstelling vereist voor het wassen en verzachten van een volle lading vuil wasgoed. De onderhavige uitvinding verschaft in één aspect een vloeibaar 'heavy 5 duty' wasmiddelsamenstelling bestaande uit een suspensie van een aniono-geen detergensbuilderzout, bijvoorbeeld een fosfaatbuilderzout, in een vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof, waarbij de samenstelling een effectieve hoeveelheid bevat van een zuurgetermineerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternaire ammoniumweefselverzachter-10' macrozoutcomplex teneinde goede was- en wasverzachtende eigenschappen te verschaffen.

Volgens een ander aspect verschaft de uitvinding een geconcentreerde vloeibare 'heavy duty' wasdetergenssamenstelling welke stabiel is, niet uitzakt bij opslag en niet geleert bij opslag en in toepassing. 15 De vloeibare samenstellingen van de onderhavige uitvinding zijn gemakkelijk gietbaar, gemakkelijk af te meten en gemakkelijk in de wasmachine te brengen.

Volgens een ander aspect verschaft de uitvinding een werkwijze voor het inbrengen van een vloeibare niet-ionogene wasdetergenssamen-20 stelling in en/of met koud water zonder dat deze geleert. In het bijzonder wordt een werkwijze verschaft voor het vullen van een houder met een waterige vloeibare wasdetergenssamenstelling waarin het detergens bestaat uit, tenminste voor het grootste deel, een vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en voor het afgeven van de samenstelling uit 25· de houder in een waterig wasbad, waarbij het afgeven geëffectueerd wordt door het richten van een stroom niet verwarmd water op de samenstelling zodat de compositie meegenomen wordt door de waterstroom in het wasbad.

Hettoevoegen van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternair ammoniumweefselverzachter-zoutcomplex aan de 30 detergenssamenstellingen maakt het overbodig afzonderlijk weefselverzach-ter aan de wasautomaten toe te voegen na de wascyclus.

De geconcentreerde niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bevattende wasdetergenssaménstellingen volgens de onderhavige uitvinding hebben de voordelen dat ze stabiel zijn, niet uit-35 zakken bij opslag, en niet geleren bij opslag. De vloeibare samenstellingen zijn gemakkelijk uit te gieten, gemakkelijk af te meten en gemakke- 8700428 -13- lijk in wasautomaten te brengen.

Het is een doel van de onderhavige uitvinding een stabiele vloeibare 'heavy duty’ niet-waterige niet-ionogene detergenssamenstelling te verschaffen welke een quatemair ammoniumweefselverzachter bevat.

5 Het is een ander doel van de uitvinding vloeibare weefselbehan- delende samenstellingen te verschaffen welke gevormd worden door suspensie van onoplosbare organsiche deeltjes in een niet-waterige vloeistof, en welke opslagstabiel zijn, gemakkelijk uit te gieten en te disperge-ren zijn in koud, warm of heet water.

10 Een ander doel van deze uitvinding is het verbeteren van de verzachtende werking van vloeibare detergenssamenstellingen welke zuur-getexmineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternaire ammoni-umverbindingverzachters en niet-ionogene detergensverbindingen bevatten zonder de reinigende werking nadelig te beïnvloeden.

15 Een ander doel van deze uitvinding is het formuleren van sta biele vloeibare detergens-verzachtersamenstellingen onder toepassing van zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternaire ammoniumkationogene verzachters met niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof als de belangrijkste oppervlakte-aktieve component.

20 Een ander doel van de uitvinding is het verschaffen van een vloeibaar wasdetergenssamenstelling voor het wassen van vuile weefsels in een waterige wasvloeistof, welke compositie omvat een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof als de belangrijkste oppervlakte-aktieve stof, en een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een 25. quatemair ammoniumverbindingkationogene-weefselverzachter in ongeveer gelijke molaire hoeveelheden.

Een ander doel van deze uitvinding is veel builder bevattende 'heavy duty' niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bevattende wasdetergenssamenstellingen te formuleren welke bij 30 alle temperaturen uitgegoten kunnen worden, en welke herhaaldelijke ge-dispergeerd kunnen worden uit de afgifteëenheid van wasautomaten volgens, het Europese type zonder vuilmaken of verstoppen van de afgifteëenheid, zelfs gedurende de wintermaanden.

Een specifiek doel van de onderhavige uitvinding is het verschaf-35 fen van niet-gelerende, stabiele suspensies van 'heavy duty' builder 87 0 0 42 δ -14- bevattende niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasdetergenssamenstellingen welke omvatten een effectieve hoeveelheid van een zuurgetermi-neerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternaire ammoniumopper-vlakte-aktieve stof-weefselverzachter teneinde de weefselverzachtende 5 eigenschappen van de samenstelling te verbeteren, onder behoud of verbetering van de detergenseigenschappen van de samenstelling.

Deze en andere doelen van de uitvinding, welke dudielijk zullen worden van de navolgende gedetailleerde beschrijving van voorkeursuitvoeringsvormen worden in het algemeen verschaft door het bereiden van 10 een detergenssamenstelling door het toevoegen aan de niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof van een effectieve hoeveelheid van een zuurgetermineerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternair ammoniumverzachtermacrozoutcomplex in voldoende hoeveelheid om de weefselverzachtende eigenschappen te verbeteren, waarin ge-15 noemde samenstelling omvat organische of anorganische weefselbehandelen-de additieven, zoals viscositeitsverbeterende middelen en een of meer anti-gelmiddelen, anti-incrustatiemiddelen, pH-regelende middelen, bleekmiddelen, bleekactivatoren, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, enzymen, anti-redepositiemiddelen, parfum en kleurstoffen.

20 In overeenstemming met de onderhavige uitvinding zijn de weefsel verzachtende eigenschappen van de detergenssamenstelling aanzienlijk verbeterd door de toevoeging van een zuurgetermineerd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternaire ammoniumverzachtermacrozoutcomplex.

De toevoeging van ondergeschikte hoeveelheden van het macrozout-25 complex is voldoende voor het bereiken van een aanzienlijke verbetering van de verzachtende eigenschappen van de samenstelling, onder behoud van of met verbetering van de wasaktieve eigenschappen van de samenstelling.

De samenstellingen volgens de onderhavige uitvinding bevatten 30 als essentiële ingrediënten een zuurgetermineerde niet-ionogeen oppervlakte-aktieve stof en een quaternaire ammoniumverzachter. De quater-naire ammoniumverzachter kan éën of meer van de quaternaire ammonium-oppervlakte-aktieve middelen bevatten.

De zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen 35 bestaan uit een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof welke gemodifi- 870 0 42 6 3 ... » -15- ceerd is teneinde een vrije hydroxyIgroep daarvan om te zetten in een groep met een vrije carboxyIgroep, zoals een ester of een partiële ester van een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een polycarbonzuur of anhydride.

5 De niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen toegepast als voor lopers voor het bereiden van de zuurgetermineerde oppervlakte-aktieve stoffen zijn bij voorkeur de poly-lagergealkoxyleerde hogere alkanolen, waarin de alkanol 9 tot 18 koolstofatomen bezit en waarin het aantal molen lage-alkyleenoxide ( met 2 of 3 koolstofatomen) ligt tussen 3 en 10 12. Van deze materialen heeft het de voorkeur die toe te passen waarin de hogere alkanol een vetalkanol is met 9 tot 11 of 12 tot 15 koolstofatomen en welke van 5 tot 8 of 5 tot 9 lagere ethoxygróepen bevat per mol. Bij voorkeur is de lagere alkoxy ethoxy maar in bepaalde gevallen kan het gewenst zijn het te mengen met propoxy.

15 De niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen worden ook toegepast als de belangrijkste detergenscomponent van de formulering en worden in detail hierna bediscusseerd. De navolgende bediscusseerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen kunnen ook toegepast worden voor het bereiden van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof. De 20 zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen bevatten een vrije carboxylzuurgroep en kunnen ruim gekarakteriseerd worden als alkyl-polyethercarbonzuren.

Specifieke voorbeelden van genoemde zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen omvatten de halfesters van produkt A

« 25 met bamsteenzuuranhydride, ester of half ester van Dobanol 25-7 met dit anhydride, en de ester of half es ter van Dobanol 91-5 met dit anhydride. In plaats van bamsteenzuuranhydride kan men andere polycarbonzu-ren of anhydriden toepassen bijvoorbeeld malelnezuur, maleinezuuranhy-dride, glutaarzuur, malonzuur, ftataalzuur, ftataalzuuranhydride, ci-30 troenzuur en dergelijke.

De zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen kunnen als volgt bereid zijn:

Zuurgetermineerdprodukt A. _ 400 g van produkt A niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof het-35 geen een tot alkanol is die gealkoxyleerd is teneinde 6 ethyleen-

870042S

-16- oxide- en 3 propyleenoxide-eenheden per alkanoleenheid te introduceren, wordt gemengd met 32 g barnsteenzuuranhydridé en gedurende 7 uur bij 100°C verhit. Het mengsel wordt gekoeld en gefiltreerd teneinde niet gereageerd barnsteenzuurmateriaal te verwijderen. Infraroodanalyse gaf 5 aan dat ongeveer de helft van de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof omgezet is in het zure halfester daarvan.

Zuurgetermineerd Dobanol 25-7.

522 g Dobanol 25-7, niet ionogene oppervlakte-aktieve stof, hetgeen het ethoxylatieprodukt is van een C^tot alkanol en ongeveer 10 7 ethyleenoxide per molecuul alkanol bevat, wordt gemengd met 100 g barnsteenzuuranhydride en 0,1 g pyridine (welke werkt als een vereste-ringskatalysator) en verhit bij 260°C gedurende 2 uur, gekoeld en gefiltreerd teneinde het niet gereageerde barnsteenzuurmateriaal te verwijderen. Infraroodanalyse geeft aan dat in hoofdzaak alle vrije hydroxy1-15 groepen van de oppervlakte-aktieve stof hebben gereageerd.

Zuurgetermineerd Dobanol 91-5.

1000 g Dobanol 91-5, niet ionogene oppervlakte-aktieve stof, hetgeen het ethoxyleringsprodukt van een Cg tot alkanol en ongeveer 5 ethyleenoxide-eenheden per molecuul alkanol bevat, wordt gemengd met 20 265 g barnsteenzuuranhydride en 0,1 g pyridinekatalysator en op 260°C verhit gedurende 2 uur, gekoeld en gefiltreerd teneinde niet gereageerd barnsteenzuurmateriaal te verwijderen. Infraroodanalyse geeft aan dat dit hoofdzaak alle vrije hydroxylgroepen van de oppervlakte-aktieve stof hebben gereageerd.

25 Andere veresteringskatalysatoren, zoals een alaklimetaalalkoxide (bijvoorbeeld natriummethoxide) kunnen toegepast worden in plaats van of samen met het pyridine.

De zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof wordt bij voorkeur toegevoegd aan de quaternaire ammoniumverzachter ten-30 einde het macrozoutcomplex te vormen, en het macrozoutcomplex wordt toegevoegd aan de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof.

De quaternaire ammoniurnkationogene oppervlakte-aktieve middelen die bruikbaar zijn in de onderhavige uitvinding zijn die kationogene oppervlakte aktieve verbindingen die een lange keten koolwaterstof 35 hydrofobe groep in hun moleculaire structruur bevat en een hydrofiele groep, dat wil zeggen wateroplosbaar zoutvormende aniongroep.

8700426 -17-

De voorkeurskationogene quatemaire-ammoniumoppervlakte-aktieve weefselverzachtende middelen volgens de onderhavige uitvinding zijn leden van de groep bestaande uit: 1. Mono-hoger alkyl tri-lager alkylquaternaire ammoniumzouten.

5 2. Di-hoger alkyl di-lager alkylquaternaire ammoniumzouten.

3. Mono-hoger alkyl mono-lager alkyldigeëthoxyleerde quaternaire ammoniumzouten; en 4. di-hoger alkyl digeëthoxyleerde quaternaire ammoniumzouten.

De kationogene weefselverzachtende middelen toegepast in de 10 onderhavige uitvinding van groep 1 zijn de mono-hogere alkylquaternaire ammoniumverbindingen weergegeven door de formule 1 van het formuleblad, waarin R^ een lange keten alifatisch radicaal is met van 10 tot 22 kool-2 stofatomen en de R 's zijn onafhankelijk van elkaar,lager alkyl of hydroxyalkylradicalen en X is een wateroplosbaar zoutvormend anion zoals 15 halide, bijvoorbeeld chloride, bromide, jodide; sulfaat, nitraat, ci-traat, acetaat, hydroxyde, methosulfaat, ethosulfaat, fosfaat, of een vergelijkbaar anorganisch of organisch solubiliserend. radicaal. De R^ koolstofketen van het alifatische radicaal met 10 tot 22 koolstofatomen, in het bijzonder 12 tot 20, bijvoorkeur 12 tot 18, en meer in het bij- 20 zonder 16 tot 18 koolstofatomen kan recht of vertakt zijn, en verzadigd 2 of onverzadigd. De R lagere alkylradicalen bezitten 1 tot 4 koolstof-atomen, zoals methyl, ethyl, propyl, en butyl, bij voorkeur êén of twee koolstofatomen, meer in het bijzonder methyl, en kunnen een hydroxyl-radicaal bevatten.

25 Het voorkeursammoniumzout is een mono-hoger alkyl trimethyl- ammoniumchloride waarin de alkylgroep afgeleid is van tall, gehydrogeneerd tall of stearinezuur. Specifieke voorbeelden van quaternaire ammonium-weefselverzachtende middelen met de formule 1 geschikt voor toepassing in de samenstelling van de onderhavige uitvinding omvatten de navolgende: 30 talltrimethylammoniumchloride, gehydrogeneerd talltrimethylammonium- chloride, stearyltrimethylammoniumchloride, stearyltriëthylammoniumchlo-ride, cetyltrimethylammoniurachloride, soj a-trimethylammoniumchloride, stearyldimethylethylammoniumchloride,talldiïsopropylmethylammoniumchloride.

De corresponderende sulfaat, methosulfaat, ethosulfaat, bromide 35 en hydroxydezouten daarvan kunnen ook toegepast worden.

8700428 9 -18-

De groep 2 kationogene weefselverzachtende middelen toegepast in de onderhavige uitvinding zijn de di-hogere alkylquaternaire ammoniumverbindingen weergegeven door de formule 2 van het formuleblad, waarin de R1, s onafhankelijk van elkaar lange keten alifatische radica- 2 len zijn met van 10 tot 22 koolstofatomen, en de R 's zijn onafhankelijk.

5 van elkaar lagere alkyl of hydroxylalkylradicalen, terwijl X een wateroplosbaar zoutvormend anion is zoals halide, dat wil zeggen chloride, bromide, jodide; sulfaat, nitraat,citraat, acetaat, hydroxyde, metho-sulfaat, ethosulfaat, fosfaat, of vergelijkbare anorganische of organische solubiliserende radicalen. Die R^ koolstofketens van de alifati-10 sche radicalen met 10 tot 22 koolstofatomen, meer in het bijzonder 12 tot 20, bij voorkeur 12 tot 18, en in het bijzonder bij voorkeur 16 tot 18 koolstofatomen kunnen recht of vertakt zijn, en verzadigd of onver- 2 zadigd. De R lagere alkylradicalen bezitten van 1 tot 4 koolstofatomen, zoals methyl, ethyl, propyl en butyl, bij voorkeur 1 of 2 koolstofatomen, 15 meer in het bijzonder bij voorkeur methyl en kunnen een hydroxylradi-caal bevatten.

Typische kationogene verbindingen met de formule 2 van het formuleblad omvatten de navolgende: distearydimethylammoniumchoride, ditall-dimethylammoniumchloride, dihexadecyldimethylammoniumchloride, distearyl-2 0 dime thy lammoniumbromide, di (gehydrogeneerd tall) dimethylammoniumbromide, ditallisopropylmethylammoniumchloride, distearyldilsopropylammonium-chloride en distearyldimethylammoniummethosulfaat. Een voorkeursklasse van kationogene verbindingen heeft de formule 2 van het formuleblad, 1 2 waarin twee van de R -groepen zijn C. .tot C. Q, een R is methyl of 2 25 ethyl, en een ΈΓ is methyl, ethyl, isopropyl, n-propyl, hydroxyethyl of hydroxypropyl.

De groep 3 kationogene weefselverzachtende middelen toegepast in de onderhavige uitvinding zijn de mono-hogere alkyldigeëthoxyleerde quaternaire ammoniumverbindingen weergegeven door de algemene formule 3 30 van hét formuleblad, waarin R1 een lange keten alifatisch radicaal is 2 met van 10 tot 22 koolstofatomen en R een lager alkyl of hydroxyalkyl-radicaal is, x + y elk positieve getallen zijn van ten minste 1 met een som van x + y van 2 tot 15, en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is, zoals halide, bijvoorbeeld chloride, bromide, jodide; sulfaat, 35 nitraat, citraat, acetaat, hydroxide, methosulfaat, ethosulfaat, fosfaat 8700426 5» » -19- of een vergelijkbaar anorganisch of organisch solubiliserend radicaal.

i

De R koolstofketen van het alifatische radicaal met van 10 tot 22 koolstofatomen, in het bijzonder 12 tot 20, bij voorkeur 12 tot 18 en in het bijzonder bij voorkeur 16 tot 18 koolstof atomen kan recht of 2 5 vertakt zijn, en verzadigd of onverzadigd. De R lagere alkylradicalen hebben van 1 tot 4 koolstofatomen, zoals methyl, ethyl, propyl en butyl, bijvoorkeur 1 of 2 koolstofatomen, meer in het bijzonder methyl, en kunnen een hydroxylradicaal bevatten.

Typerende voorbeelden van kationogene quatemaire ammoniumweef-10 selverzachtende middelen met de formule 3 van het formuleblad, geschikt voor toepassing in de samenstelling van de onderhavige uitvinding omvatten de volgende: cocosmethyldiethoxy(x + y = 2)ammoniumchloride, co-cosmethyldiethoxy (x + y = 15) ammoniumchloride, olelnemethyldiethoxy (x + y = 2)ammoniumchloride, olelnemethyldiethoxy (x + y = 15)ammonium-15 chloride, stearylmethyldiethoxy(x + y = 2) ammoniumchloride, stearyl- methyldiethoxy (x + y = 15) ammoniumchloride, tallmethyldiethoxy » (x + y * 10)ammoniumchloride.

De groep 4 kationogene weefselverzachtende middelen toegepast in de onderhavige uitvinding zijn de di-hogere alkyldiethoxy-quaternaire 20 ammoniumverbindingen weergegeven door de algemene formule 4 van het formuleblad, waarin de R^'s onafhankelijk van elkaar lange keten alifa-tische radicalen zijn met van 10 tot 22 koolstofatomen, x en y elk positieve getallen zijn van ten minste 1 en de som van x + y is van 2 tot 15, en X is een wateroplosbaar zoutvormend anion zoals halide, dat wil zeggen 25 chloride, bromide, jodide; sulfaat, nitraat, citraat,acetaat, hydroxide, methosulfaat, ethosulfaat, fosfaat of een dergelijk anorganisch of organisch solubiliserend radicaal. De R1 koolstofketens van de alifatische radicalen met 10 tot 22 koolstofatomen, bij voorkeur 12 tot 20, meer bij voorkeur 12 tot 18 en in het bijzonder 16 tot 18 koolstofatomen kunnen 30 recht of vertakt zijn en verzadigd of onverzadigd.

Specifieke voorbeelden van kationogene quatemaire ammoniumweef-selverzachtende middelen van de formule 4 van het formuleblad geschikt voor toepassing in de samenstelling van de onderhavige uitvinding omvatten de navolgendeïditalldiethoxy(x+y=4)ammoniumchloride (Ethoquat 2T/14), 35 di-gehydrogeneerd tallpolyethoxy (x+y=4)ammoniumchloride en distearylpoly- 5700428 -20- ethoxy (x+y=10)ammoniumchloride.

De mono en di-hogere alkyldiethoxyverbindingen zijn stabiel in zowel zure als alkalische oplossingen en bezitten grotere waterop-losbaarheid en verdraagzaamheid dan andere verwante verbindingen.

In de verbindingen met formule 1 tot 4 worden de lange koolstofketens verkregen van lange keten vetzuren, zoals die afgeleid van tall en sojaolie. De termen soja en tall enz. zoals gebruikt hierin verwijzen naar de bron waaruit de lange keten vetalkylketens afgeleid zijn.

870 0 426 •9 » - 21 -

Mengsels van de quaternaire ammonium weefselverzachtende middelen kunnen toegepast worden.

De lineaire hogeralkyl quaternaire ammoniumzouten zijn gemakkelijk biodegradeerbaar en hebben de voorkeur.

5 Niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen bevattende detergens- samenstellingen met zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof en quaternaire ammoniumverzachter macrozoutcomplex verschaffen goede waseigenschappen en maken het mogelijk de quaternaire ammoniumverzachter neer te slaan op het weefsel dat. gereinigd wordt teneinde goede weefsel-10 verzachtende eigenschappen te verlenen. De verbetering in weefselverzachtende eigenschappen wordt verkregen onder behoud van of zelfs verbetering van de waseigenschappen van de samenstelling.

Hoewel aanvraagster niet beperkt wil zijn tot'enige theorie op grond waarvan de was en verzachtende eigenschappen verkregen worden, 15 wordt aangenomen dat een macrozoutcomplexreaktieprodukt gevormd wordt tussen de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof en de quaternaire ammoniumverzachter. Onder toevoeging van water gedurende de wascyclus wordt het macrozoutcomplex langzaam gehydroliseerd teneinde de quaternaire ammoniumverzachter vrij te geven en neer te slaan op het 20 wasgoed dat gereinigd wordt. De hydrolyse en afgifte van de quaternaire ammoniumverzachter is voldoende langzaam of vertraagd zodat de detergens-samenstelling voldoende tijd heeft voor het verwijderen van vuil en vlekken van het te wassen wasgoed voorafgaand aan de afgifte en neerslag van de quaternaire ammoniumverzachter op het wasgoed dat gereinigd wordt.

25 De langzame hydrolyse of afbraak van het macrozoutcomplex gedurende de wascyclus maakt een gecontroleerde afgifte in de wasvloeistof van de quaternaire ammoniumverzachter mogelijk, zodat de detergens-samenstelling voldoende tijd heeft om te werken teneinde vuil en vlekken van het te wassen weefsel te verwijderen, voorafgaand aan de afgifte en neerslag 3Ό van de quaternaire ammoniumverzachter op het weefsel dat gewassen wordt.

Slechts kleine hoeveelheden van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof/quatemaire ammoniumverzachter macrozoutcomplex wordt vereist teneinde significante verbetering in verzachtende eigenschappen te verkrijgen. Bijvoorbeeld, gebaseerd op het totale gewicht van 35 de niet-ionogene vloeibare oppervlakteaktieve stofsamenstelling zijn 870 0 42 3 -22- geschikte hoeveelheden van het macrozoutcomplex van ongeveer 2,5% tot ongeveer 35%, bij voorkeur van ongeveer 3,5% tot ongeveer 25% en met de meeste voorkeur ongeveer 7% tot 15%.

De relatieve hoeveelheden van zuurgetermineerde niet-ionogene 5 oppervlakteaktieve stof tot quaternaire ammoniumverzachter die toegepast worden, worden zodanig gekozen dat alle of in hoofdzaak alle quaternaire ammoniumverzachter die aanwezig is, samengewerkt heeft met de zuurgetermineerde niet-ionogene verbinding teneinde de macrozoutcomplex te vormen. Derhalve kan de molverhouding van zuurgetermineerde niet-ionogene opper-10 vlakteaktieve stof tot quaternaire ammoniumverzachter die toegepast wordt voor het vormen van de macrozoutcomplex van 1,3:1 tot 1:1,3 zijn, bij voorkeur ongeveer 1,1:1 tot 1:1,1, en meer in het bijzonder in ongeveer gelijke molaire hoeveelheden van 1:1.

Het macrozoutcomplex is bij voorkeur bereid door eenvoudig mengen 15 van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof met de quaternaire ammoniumverzachter. Het macrozoutcomplex wordt met voordeel toegevoegd aan de niet-ionogene oppervlakteaktieve stof, en de overblijvende componenten van de formulering worden toegevoegd, apart of in bepaalde gevallen vantevoren gemengd met andere componenten, aan de niet-20 ionogene oppervlakteaktieve stof.

In aanvulling op de werking als weefselverzachtend middel, hebben de hogere alkylquatemaire ammoniumzouten de aanvullende voordelen dat deze kationogeen van aard zijn en verdraagzaam zijn met de niet-ionogene oppervlakteaktieve component.

25 _ Teneinde de fysische stabiliteit van de detergenssamenstelling te verbeteren kunnen aan de formulering fysische uitzakking tegengaande en stabiliserende middelen worden toegevoegd, zoals bijvoorbeeld een zure organische fosforverbinding met een zure-POH-groep, zoals een partiële ester Van fosforzuur en een alkanol, of een aluminiumzout van een vetzuur. 30 De niet-ionogene synthetische organische detergentia die toege- - past zijn in de uitvoering van de uitvinding kunnen ieder van een groot aantal bekende verbindingen zijn.

Zoals bekend is worden de niet-ionogene synthetische organische detergentia gekenmerkt door de aanwezigheid van een organisch hydrofobe 35 groep en een organisch hydrofiele groep en zijn typerend bereid door de 87 0 0 42 δ - 23 - * a • condensatie van een organisch alifatischeof alkylaromatische hydrofobe verbinding met ethyleenoxide (hydrofiel van aard). Praktisch iedere hydrofobe verbinding met een carboxy, hydroxy, amido of amino groep met een vrije waterstof gebonden aan de stikstof kan gecondenseerd worden met 5 ethyleenoxide of met het polyhydratieprodukt daarvan, polyethyleenglycol, onder vorming van een niet-ionogeen detergens. De lengte van de.hydrofiele of polyoxyethyleenketen kan gemakkelijk aangebracht worden teneinde de gewenste balans tussen hydrofiele en hydrofobe groepen te verkrijgen. Typerende geschikte niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen zijn die 10 beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.316.812 en 3.630.929.

In het algemeen zijn de niet-ionogene detergentia poly-lager ge-alkoxyleerde lipofielen, waarin de gewenste hydrofiel-lipofiele balans verkregen wordt door additie van een hydrofiel poly-lager alkoxygroep aan een lipofiel gedeelte. Een voorkeursklasse van het toegepaste niet-15 ionogene detergens is het poly-lager gealkoxyleerde hoger alkanol waarin de alkanol 9 tot 18 koolstofatomen bezit en waarin het aantal molen lager alkyleenoxide (met 2 of 3 koolstofatomen) is van 3 tot 12. Van dergelijke materialen heeft het de voorkeur die toe te passen waarin de hogere alkanol een hoger vetalkohol is met 9 tot 11 of 12 tot 15 koolstof-20 atomen en welke van' 5 tot 8 of 5 tot 9 lagere alkoxygroepen per mol bevat. Bij voorkeur is het lageie alkoxy ethoxy, maar in bepaalde gevallen kan het gewenst zijn deze te mengen met propoxy, welke laatste, indien aanwezig, meestal een ondergeschikte (minder dan 50%) gdeelte uitmaakt.

25 . Voorbeeld voor dergelijke verbindingen zijn die waarin de alkanol 12 tot 15 koolstofatomen heeft en welke ongeveer 7 ethyleenoxidegroepen per mol bevat, zoals Neodol 25-7 en Neodol 23-6,5, welke produkten gemaakt zijn door Shell Chemical Company, Inc. Eerstgenoemde is een conden-satieprodukt van een mengsel van hogere vetalkoholen met gemiddeld onge-30 veer 12 tot 15 koolstofatomen, met ongeveer 7 mol ethyleenoxide, en de laatstgenoemde is een overeenkomstig mengsel waarin het koolstofatoom-gehalte van de hogere vetalkohol 12 tot 13 is en het aantal ethyleenoxidegroepen dat aanwezig is gemiddeld ongeveer 6,5 bedraagt. De hogere alkoholen zijn primaire alkanolen.

870042S

t - 24 -

Andere voorbeelden van dergelijke detergentia omvatten Tergitol 15-S-7 en Tergitol 15-S-9, welke beide lineaire secundaire alkoholethoxy-laten zijn vervaardigd door Union Carbide Corp. De eerstgenoemde is een gemengd ethoxylatieprodukt van een lineair secundair alkanol met 11 tot 5 15 koolstofatomen, met 7 mol ethyleenoxide, en het laatstgenoemde is een vergelijkbaar produkt maar met 9 mol ethyleenoxide.

Ook bruikbaar in de onderhavige samenstelling als een component van de niet-ionogene detergens zijn de hogere moleculaire niet-ionogene verbindingen, zoals Neodol 45-11, welke vergelijkbare ethyleenoxide-10 condensatieprodukten zijn van hogere vetalkoholen, waarbij de hogere vetalkcholen 14 tot 16. koolstof atomen bevat en het aantal ethyleenoxide-groepen per mol ongeveer 11 is. Dergelijke produkten zijn ook gemaakt door Shell Chemical Company.

Andere bruikbare niet-ionogene verbindingen worden weergegeven 15 door de commercieel goed bekende klasse niet-ionogene verbindingen verkocht onder het handelsmerk Plurafac. De Plurafacs zijn het reaktie-produkfvan een hoger lineair alkohol en een mengsel van ethyleen en propyleenoxide, welke een gemengde keten bevatten van ethyleenoxide en propyleenoxide, getermineerd met een hydroxylgroep. Voorbeelden 20 omvatten-produkt A (een C vetalkohol gecondenseerd met 6 mol ethyleenoxide en 3 mol propyleenoxide) , produkt B (een C^-C^ vetalkohol gecondenseerd met 7 mol propyleenoxide en 4 mol ethyleenoxide) en produkt C (een C^-C^ vetalkohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxide-en 10 mol ethyleenoxide).

25' Een andere groep van vloeibare niet-ionogene verbindingen zijn in*de handelverkrijgbaar van Shell Chemical Company, Inc. onder het handelsmerk Dobanol: Dobanol 91-5 is een geëthoxyleerd C^-C^ vetalkohol met een gemiddeld van 5 mol ethyleenoxide, en Dobanol 25-7 is een ge-ethoxyleerd C^-0^ vetalkohol met een gemiddelde van 7 mol ethyleenoxide 30 per mol vetalkohol.

In de voorkeurs poly-lager alkoxyhogere alkanolen zal het aantal' lagere alkoxies in het algemeen van 40% tot 100% zijn van het aantal koolstofatomen in de hogere alkohol, bij voorkeur 40 tot 60% daarvan, en het niet-ionogene detergens zal bij voorkeur ten minste 50% van derge-35 lijke voorkeurs poly-lager alkoxyhogere alkanolen bevatten* teneinde de 870 0 42 6

___A

*r * - 25 - beste balans van hydrofiele en lypofiele gedeelten te verkrijgen. Hogere moleculaire alkanolen en diverse andere normaal vaste niet-ionogene detergentia en oppervlakteaktieve stoffen kunnen bijdragen aan gelering van het vloeibare detergens, en zullen bijgevolg bij voorkeur weggelaten 5 worden of beperkt zijn in de hoeveelheid in de onderhavige samenstelling, hoewel ondergeschikte hoeveelheden daarvan toegepast kunnen worden voor hun reinigende eigenschappen, enz. Met betrekking tot zowel de voorkeurs- .....

als de minder voorkeurs-niet-ionogene detergentia ziin de alkvlcroepen die daarin aanwezig ziin in het algemeen lineair, hoewel vertakking 10 getolereerd kan worden, zoals op een koolstof naast of twee koolstoffen verwijderd van de terminale koolstof van de rechte keten, en weg van de ethoxyketen, als een dergelijke vertolkte alkyl niet meer dan 3 koolstoffen lang is. In het algemeen zal de hoeveelheid koolstofketens in een dergelijke vertakte configuratie ondergeschikt zijn, zelden 20% over-15 schrijden van het totale koolstofatoomgehalte van de alkyl. Hoewel lineaire alkylgroepen die terminaal gekoppeld zijn aan de ethyleenoxideketens sterk de voorkeur hebben en beschouwd worden als te leiden tot de beste combinatie van detergentie, hiodegradeerbaarheid en niet-gelerende karakteristieken, kunnen op dezelfde wijze mediale of secundaire koppeling 20 aan de ethyleenoxide in de keten plaatsvinden. Het is in het algemeen in slechts een ondergeschikte hoeveelheid van dergelijke alkylen, in het algemeen minder dan 20%, maar zoals in het geval van de genoemde Tergitelen, het kan groter zijn- Als propyleenoxide aanwezig is in de lagere alkyloxideketen zal het ook in het algemeen minder dan 20% daar 25 van uitmaken, bij voorkeur minder dan 10% daarvan.

Als grotere hoeveelheden van niet-terminaal gealkoxyleerde alkanolen, propyleenoxidebevattende poly-lager alkoxyalkanolen en niet-ionogene detergens met een lagere hydrofiele-lipofiele balans dan bovengenoemd toegepast worden, en als andere niet-ionogene detergentia toege-30 past worden in plaats van de voorkeurs niet-ionogene detergentia hierin beschreven, kan het resulterende produkt niet zo'n goede detergentie, stabiliteit, viscositeit en niet-gelerende eigenschappen hebben als de voorkeurssamenstellingen, maar de toepassing van de viscositeit .en gel regelende verbindingen van de uitvinding kunnen ook de eigenschappen van de 35 detergentia gebaseerd op dergelijke niet-ionogene verbindingen verbeteren. * 8700426 - 26 -

In bepaalde gevallen, zoals wanneer een hoger moleculair poly-lager-alkoxy-hoger-alkanol toegepast wordt, dikwijls vanwege zijn wasaktiviteit, zal de hoeveelheid daarvan aangepast of beperkt worden in overeenstemming met de resultaten van routineproeven, teneinde de gewenste wasaktiviteit 5 teverkrijgen en toch een produkt te hebben dat niet geleerd en een gewenste viscositeit bezit. Het is ook gevonden dat het slechts zelden nodig is de hoogmoleculaire niet-ionogene verbindingen toe te passen voor hun detergenseigenschappen, aangezien de voorkeurs niet-ionogene verbindingen die beschreven zijn uitstekende detergentia zijn en bovendien het bereiken 10 van de gewenste viscositeit mogelijk maken in het vloeibare detergens zonder gelering bij lage temperaturen.

Een andere bruikbare groep van niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen wordt gevormd door 'de "Surfactant T" reeks niet-ionogene verbindingen verkrijgbaar van British Petroleum. De Surfactant T niet-ionogene 15 verbindingen worden verkregen door de ethoxylering van secundaire vetalkoholen met een smalle ethyleenoxideverdeling. De Surfactant T5 heeft een gemiddelde van 5 mol ethyleenoxide; Surfactant T7 een gemiddelde van 7 mol ethyleenoxide; Surfactant T9 een gemiddelde van 9 mol ethyleenoxide en Surfactant T12 een gemiddelde van 12 mol ethyleenoxide per mol 20 secundair vetalkohol.

In de samenstellingen vaat*· deze uitvinding omvatten voorkeurs niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen de Cj2-<“i5 secun<^aire vetalkoholen met relatief nauwe hoeveelheden aan ethyleenoxide in het bereik van ongeveer 7 tot 9 mol, en de tot vetalkoholen geëthoxyleerd met ongeveer 25' 5-6 mol ethyleenoxide.

Mengsels van twee of meer van de vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen kunnen toegepast worden, en in bepaalde gevallen kunnen voordelen bereikt worden door de toepassing van dergelijke mengsels.

De viscositeit en geleigenschappen van de vloeibare detergens-30 samenstellingen kunnen verbeterd worden door opnemen in de samenstelling van een effectieve hoeveelheid van zeer getermineerde vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof. De zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen zoals besproken hierboven bestaan uit een niet-ionogene oppervlakteaktieve stof welke gemodificeerd is teneinde 35 een vrije hydrofielgroep daarvan om te zetten in een groep met een vrije carboxylgroep,zoals een ester of een partiële ester van een niet-ionogene 8700426 - 27 - oppervlakteaktieve stof en een polycarbonzuur of anhydride.

Zoals beschreven in de Amerikaanse octrooiaanvrage nr. 597.948, ingediend op 9 april 1984, waarvan de beschrijving hierin opgenomen is bij wijze van referentie, functioneren de vrije carboxylgroep gemodifi-5 ceerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen, welke ruim gekarakteriseerd kunnen worden als polyethercarbonzuren, als middel voor het verlagen van de temperatuur waarbij de vloeibare niet-ionogene' verbinding een gel vormt met water.

De additie van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-10 aktieve stoffen aan de.vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof in een overmaat van de hoeveelheid die vereist wordt voor het vormen van het macrozoutcomplex is behulpzaam bij het toedienen van de samenstelling, dat wil zeggen de gietbaarheid, en verlaagt de temperatuur waarop de vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen een gel vormen in 15 water zonder een afname in de stabiliteit tegen het zakken. Het overmaat aan zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof reageert in hetwasmachinewater met de alkaniliteit van de gedispergeerde builderzout-fase van de detergenssamenstelling, en werkt als een effectief anionogene * oppervlakteaktieve stof.

20 In de vloeibare niet-waterige niet-ionogene oppervlakteaktieve stof die toegepast is in de samenstellingen van de onderhavige uitvinding bevinden zich kleine deeltjes van anorganische en/of organische detergens-builderzouten gedispergeerd en gesuspendeerd.

De detergenssamenstellingen van de onderhavige uitvinding kunnen 25 wateroplosbaar en/of wateronoplosbare detergensbuilderzouten omvatten.

Wateroplosbare anorganische alkalische builderzouten die toegepast kunnen worden alleen met de detergensverbinding of in mengsel met andere builders zijn alkalimetaalcarbonaten,bicarbonaten, boraten, fosfaten, polyfosfaten, en silicaten. (Ammonium of gesubstitueerde ammoniumzouten kunnen ook 30 toegepast worden). Specicieke voorbeelden van dergelijke zouten zijn natriumtripolyfosfaat, natriumcarbonaat, natriumtetraboraat, natriumpyro-fosfaat, kaliumpyrofosfaat, natriumbicarbonaat, kaliumtripolyfosfaat, natriumhexametafosfaat, natriumsesquicarbonaat, natriummaio en diortho-fosfaat, en kaliumbicarbonaat. Natriumtripolyfosfaat (TPP) heeft een 35 bijzondere voorkeur.

Aangezien de samenstellingen van deze uitvinding in het algemeen 870042ο - 28 - sterk geconcentreerd zijn en om die reden toegepast kunnen worden bij relatief lage doseringen, is het gewenst eventuele fosfaatbuilder (zoals natrïumtripolyfosfaat) aan te vullen met een hulpbuilder zoals een poly-lager carboxylzuur of een polymeercarboxylzuur met hoge calciumbindende 5 capaciteit, teneinde incrustatie te verhinderen, die anders veroorzaakt kon worden door vorming van een onoplosbaar calciumfosfaat.

Een geschikt lager polycarbonzuur omvat alkalimetaalzouten van lagere polycarbonzuren, bij voorkeur de natrium- en kaliumzouten. Geschikte lagere polycarbonzuren bezitten twee tot vier carbonzuurgroepen. De voor-10 keurs natrium- en kalium-lagere-polycarbonzuurzouten zijn de citroenzuur-en wijnsteenzuurzouten.

De natriumcitroenzuurzouten hebben de meeste voorkeur, in het bijzonder trinatriumcitraat. De mononatrium- en dinatriumcitraten kunnen ook toegepast worden. De mononatrium- en dinatriumwijnsteenzuurzouten 15 kunnen ook toegepast worden. De alkalimetaal-lager-polycarbonzuurzouten zijn bijzonder goede builderzouten; vanwege hun hoge calcium-en magnesium-bindende capaciteit verhinderen zij incrustatie die anders veroorzaakt zou kunnen worden door de vorming van onoplosbare calcium- en magnesium-zouten.

20 Andere organische builders zijn polymeren en copolymeren van polyacrylzuur en polymaleinezuuranhydride en de alkalimetaalzouten daarvan. Meer in het bijzonder kunnen dergelijke builderzouten bestaan uit een copolymeer, dat het reaktieprodukt is van ongeveer gelijke molaire hoeveelheden methacrylzuur en maleïnezuuranhydride, dat volledig geneu-25 traliseerd is teneinde het natriumzout daarvan te vormen. De builder is in de handel verkrijgbaar onder de handelsnaam Sokalan CP5. Deze builder dient, zelfs in kleine hoeveelheden, voor het verhinderen vein incrustatie.

Voorbeelden van organische alkalische sequestrerende builderzouten die toegepast kunnen worden met de detergensbuilderzouten, of ge-30 mengd met andere organische en anorganische builderzouten zijn alkali-metaal, ammonium of gesubstitueerde ammonium, aminopolycarboxylaten, zoals natrium en kaliumethyleendiaminetetraacetaat (EDTA), natrium en • kaliumnitrilotriacetaten (NTA) en triethanolammonium N-(2-hydroxyethyl)-nitrilodiacetaten. Gemengde zouten van deze aminopolycarboxylaten zijn 35 ook bruikbaar.

8700426 -.- 29 -

Andere geschikte builders van het organische type omvatten carboxymethylsuccinaten, tartronaten en glycollaten. Van speciaal belang zijn polyacetaalcarboxylaten. De polyacetaalcarboxylaten en hun toepassing in detergenasamenstellingen zijn beschreven in Amerikaans octrooi-5 aanvrage nr. 767.570 van 19 augustus 1985, en in de Amerikaanse octrooi-schriften nr. 4.144.226, 4.315.092 en 4.146.495.

De alkalimetaalsilicaten zijn geschikte builderzouten die ook functioneren voor het aanpassen of regelen van de pH en teneinde de samenstelling anticorrosief te maken voor wasmachineonderdelen. Natrium-10 silicaten met een Na20/Si02 verhouding van 1,6/1 tot 1/3,2, in het bijzonder ongeveer 1/2 tot 1/2,8 hebben de voorkeur. Kaliumsilicaten met dezelfde verhoudingen kunnen ook worden toegepast. De voorkeurs alkali-metaalsilicaat is natriumdisilicaat.

Andere typerende geschikte builders omvatten, bijvoorbeeld, die 15 beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.316.812, 4.264.466 en 3.630.929. De anorganische builderzouten kunnen toegepast worden met de niet-ionogene oppervlakteaktieve detergensverbindinga cf in mengsel met andere anorganische builderzouten of met organische builderzouten.

De wateronoplosbare kristallijne en amorfe aluminosilicaat-20 zeolieten kunnen toegepast worden. De zeolieten kunnen in het algemeen de formule (Κ,Ο) *(A1„0_) *(SiO ) ‘wH O 2 x 2 3 y 2z2 waarin x is 1, y is van 0,8 tot 1,2 en bij voorkeur 1, z is van 1,5 tot

3,5 of hoger, bij voorkeur 2 tot 3 en w is van 0 tot 9, bij voorkeur 25 2,5 tot 6 en M is bij voorkeur natrium. Een typerend zeoliet is type A

of heeft een vergelijkbare structuur, waarbij type 4A in het bijzonder de voorkeur heeft. De voorkeurs aluminosilicaten hebben calciumionen uitwisselende capaciteiten van ongeveer 200 milliëquivalenten per gram of meer, zoals 400 milliequivalent per gram.

30 Diverse kristallijne zeolieten fdat wil zeggen aluminosilicaten) die toegepast kunnen worden zijn beschreven in het Britse octrooi 1.504.168, Amerikaans octrooischrift 4.409.136 en Canadese octrooien 1.072.835 en 1.087.477, welke allemaal hierin opgenomen zijn bij wijze van referentie voor de beschrijvingen. Een voorbeeld van amorfe zeolie-35 ten die bruikbaar zijn voor de uitvinding kunnen gevonden in Belgisch 8700428 » » - 30 - octrooi 835.351, en dit octrooi is ook hierin opgenomen als referentie.

Andere materialen zoals kleien, in het bijzonder van de water-onop'losbare types, kunnen geschikte toevoegingen zijn in samenstellingen volgens de uitvinding. Meer in het bijzonder nuttig is bentoniet. Dit 5 materiaal bestaat primair uit montmorilloniet hetgeen een gehydrateerd aluminiumsilicaat is, waarin ca. 1/6 van de aluminiumatomen vervangen zijn door magnesiumatomen, en waarmee verschillende hoeveelheden van waterstof, natrium, kalium, calcium, enz. losjes gecombineerd kan zijn.

Het bentoniet in zijn meer gezuiverde vorm (dat wil zeggen vrij van 10 grit, zand, enz.) en geschikt voor detergentia bevat tenminste 50% montmorilloniet ,~ en derhalve bedraagt zijn kationuitwisselende capaciteit tenminste ongeveer 50 tot 75 meq per 100 g bentoniet. Bijzondere voorkeurs bentonieten zijn de Wyoming or Western U.S. bentonieten welke verkocht zijn als Thixo-jels 1, 2, 3 en 4 door Georgia Kaolin Co. Deze 15 bentonieten zijn bekend voor het verzachten van textiel zoals beschreven in Brits octrooi 401.413 van Marriott en Brits octrooi 461.221 van Marriott and Guan.

De opname in de detergenssamenstelling van een effectieve hoeveelheid van viscositeitsregelende en gelverhinderende middelen voor de niet-20 ionogene oppervlakteaktieve stof verbetert de opslageigenschappen van de samenstelling. De viscositeitsregelende en gelverhinderende stoffen hebben als werking dat deze de temperatuur verlagen waarop de niet-ionogene oppervlakteaktieve stof een gel zal vormen bij toevoeging aan water.

Dergelijke viscositeitsregelende en gelverhinderende stoffen kunnen bij-25 voorbeeld lager alkanol, zoals ethylalkohol (Amerikaans octrooi 3.953.380), heXyleenglycol, polyethyleenglycol, zoals polyethyleenglycol met een molecuulgewicht van ongeveer 400 (PEG 400) en laag moleculair alkyleen-oxide lager monoalkylether amfifiele verbindingen zijn.

Voorkeursviscositeitsregelende en gelverhinderende verbindingen 30 zijn de amfifiele verbindingen. De amfifiele verbindingen kunnen beschouwd worden analoog te zijn in chemische structuur met de geêthoxyleerde en/of gepropoxyleerde vetalkohol vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen, maar bezitten relatief korte koolwaterstofketenlengten (C_ tot CQ) en een laag gehalte aan ethyleenoxide (ongeveer 2 tot 6 2 o 35 ethyleenoxidegroepen per molecuul).

8700426 _ jé - 31 -

Geschikte amfifiele verbindingen worden weergegeven door de navolgende algeme formule R30(CH.,CH„Q) H 2 2 n waarin R3 een c2~cq alkylgroep, en n een getal van 1 tot ongeveer 6 ge-5 middeld is.

De verbindingen zijn meer specifiek lager <C2 tot C^) alkyleen-glycolmono-lager (C2 tot C^) alkylethers.

Meer in het bijzonder zijn de verbindingen mono di- of tri lager (C2 tot C^) alkyleenglycolmono-lager (C^ tot C^) alkylethers.

10. Specifieke voorbeelden van geschikte amfifiele verbindingen om vatten ethyleenglycolmonoethylether (C2Hg-0-CH2CH20H) , diethyleenglycolmonobutylether (C4Hg-0-(CH2CH20)2H), tetraethyleenglycolmonobutylether (C^H^-O-(CH2CH20)en -15 dipropyleenglycolmonomethylether (CH^-O- (CH^HO) 2H.

Diethyleenglycolmonobutylether heeft meer in het bijzonder de voorkeur.

De opname in de samenstelling van de laagmoleculaire lagere alky-leenglycolmonoalkylether verlaagt de viscositeit van de samenstelling/ 20 zodat het gemakkelijker gietbaar is, het verbetert de stabiliteit tegen uitzakken en het verbetert de dispergeerbaarheid van de samenstelling bij toevoeging aan warm water of koud water.

De samenstellingen van de onderhavige uitvinding hebben een verbeterde viscositeit en stabiliteitkarakteristieken en blijven stabiel en 25; gietbaar bij temperaturen zo laag als ongeveer 5°C en lager.

m een uitvoeringsvorm van deze uitvinding kan een stabiliseer-middel, zoals een alkanolester van fosforzuur of een aluminiumzout van een hoge vetzuur toegevoegd worden aan de formulering.

Verbeteringen in de stabiliteit van de samenstelling kunnen 30 bereikt worden door opname van een kleine effectieve hoeveelheid van een zure organische fosforverbinding met een zure-POH-groep, zoals een partiële ester van fosforzuur en een alkanol.

Zoals beschreven in de Amerikaanse octrooiaanvrage 597.948 van 9 april 1984/ waarvan de beschrijving hierin opgenomen is bij wijze van 35 verwijzing/ kan de zure organische fosforverbinding met een zure-POH-

S7 A Λ ; λ λ 'VU i, -J

t ♦ - 32 - groep de stabiliteit van de suspensie van builders in de niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof verbeteren.

De zure organische fosforverbinding kan bijvoorbeeld een partiële ester zijn van fosforzuur en alkohol, zoals een alkanol die een lipofi-5 lisch karakter heeft, met bijvoorbeeld meer dan 5 koolstofatomen, zoals 8 tot 20 koolstofatomen.

Een specifiek voorbeeld is een partiële ester van fosforzuur en een C tot C.Q alkanol (Empiphos 5632 van Marchon); het bestaat uit on-16 lo geveer 35% monoester en 65% diester.

IQ De opname van bijzonder kleine hoeveelheden van de zure organische fosforverbinding maken de suspensie stabiel tegen uitzakken bij staan maar het blijft gietbaar, terwijl voor de lage concentratie aan stabilisator, zoals minder dan ongeveer 1%, de plastische viscositeit in het algemeen zal afnemen.

15 Verbeteringen in de stabiliteit en tegengaan van uitzakken van de samenstellingen kunnen ook bereikt worden door de toevoeging van een kleine effectieve hoeveelheid van een aluminiumzout van een hogere vetzuur aan de samenstelling.

De aluminiumzoutstabiliserende middelen maken deel uit van de 20 Amerikaanse octrooiaanvrage 725.455, ingediend op 22 april 1985, waarvan de beschrijving hierin opgenomen is bij wijze van referentie.

De voorkeurs hogere alifatische vetzuren zullen van ongeveer 8 tot ongeveer 22 koolstofatomen bevatten, meer bij voorkeur van ongeveer 10 tot 20 koolstofatomen, en in het bijzonder van ongeveer 12 tot 18 25 koolstofatomen. Het alifatische radicaal kan verzadigd of onverzadigd zijn en kan recht of vertakt zijn. Zoals in het geval van de niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen kunnen ook mengsels· van vetzuren toegepast worden, zoals die afgeleid uit natuurlijke bronnen, zoals tall vetzuur cocosvetzuur, enz.

30 Voorbeelden van de vetzuren waarvan de aluminiumzoutstabilisato- ren gevormd kunnen worden omvatten decaanzuur, dodecaanzuur, palmitine--zuur, myristinezuur, stearinezuur, oliezuur, eicosaanzuur, tallvetzuur, cocosvetzuur, mengsels van dergelijke zuren, enz. De aluminiumzouten van deze zuren zijn in het algemeen in de handel verkrijgbaar en worden bij 35 voorkeur toegepast in de trizuurvorm, dat wil zeggen aluminiumstearaat als aluminiumtr is tearaat Al (C^H^COO) ^ · De monozuurzouten, zoals 8700426 - 33 - aluminiummonostearaat, Al (OH^) (C ,.000) en dizuurzouten, zoals aluminium distearaat, Al (OH) (C^^H^^COO)^/ en mengsels van twee of drie van de mono? di-en trizuuraluminiumzouten kunnen ook toegepast worden. Het heeft de meeste voorkeur echter dat het trizuuraluminiumzout tenminste 5 30%, bij voorkeur tenminste 50%, meer in het bijzonder tenminste 80% uitmaakt van de totale hoeveelheid van het aluminiumvetzuurzout.

Be aluminiumzouten zoals hierboven genoemd, zijn in de handel verkrijgbaar en kunnen gemakkelijk bereid worden door, bijvoorbeeld verzepen van een vetzuur, zoals dierlijk vet, stearinezuur, enz. gevolgd 10 door behandeling van de resulterende zeep met aluin, alumina, enz.

Slechts bijzonder kleine hoeveelheden van het aluminiumzout-stabiliseermiddel is vereist voor het verkrijgen van een verbetering in fysische stabiliteit.

De bleekmiddelen zijn ruim geclassificeerd, voor gemak, als chloor-15 bleekmiddelen en zuurstofbleekmiddelen. Chloorbleekmiddelen worden getypeerd door natriumhypochloriet (NaOCl), kaliumdichloroisocyanuraat (59% beschikbaar chloor), en trichloroisocyanuurzuur (95% beschikbaar chloor). Zuurstofbleekmiddelen hebben de voorkeur en worden weergegeven door perverbindingen die waterstofperoxide in oplossing vrijgeven. Voor-20 keursvoorbeelden omvatten natrium en kaliumperboraten, percarbonaten en perfosfaten, en kaliummonopersulfaat. De perboraten,. meer in het bijzonder natriumperboraatmonohydraat, hebben in het bijzonder de voorkeur.

De perzuurstofverbinding is bij voorkeur toegepast in een mengsel met een aktivator daarvoor. Geschikte aktivatoren die de effectieve 25 werkingstemperatuur van het peroxidebleekmiddel kunnen verlagen, zijn bijvoorbeeld beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 4,264.466 of in kolom 1 van Amerikaans octrooischrift 4.430.244, waarvan de relevante beschrijvingen hierin opgenomen zijn bij wijze van referentie. Polygeacy-leerde verbindingen zijn voorkeursactivatoren; van deze hebben verbindin-30 gen zoals tetraacetylethyleendiamine ("TAED") en pentaacetylglucose in het bijzonder de voorkeur. -

Andere geschikte activatoren omvatten, bijvoorbeeld, acetylsali-cylzuurderivaten, ethylideenbenzoaatacetaat en zouten ervan, ethylideen-carboxylaatacetaat en zouten ervan, alkyl en alkenylbarnsteenzuuranhydride, 35 tetraacetylglycouril ("TAGU") en derivaten van deze. Andere bruikbare §700425 i '·* -34- klassen van activatoren zijn bijvoorbeeld beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.111.826/ 4.422.950 en 3.661.789.

De bleekactivator werkt in het algemeen samen met de perzuurstof-verbinding in het vormen van een peroxyzuurbleekmiddel in het waswater.

5 Het heeft de voorkeur een sequestreermiddel met hoogcomplexerende kracht toe te passen/ teneinde enige ongunstige reaktie tussen een dergelijke peroxyzuur en waterperoxide in de wasoplossing in aanwezigheid van metaalionen te. verhinderen.

Geschikte sequestreermiddelen voor dit doel omvatten de natrium-10 zouten van nitrilotriazijnzuur (NTA) ,ethyleendiaminetetraazijnzuur (EDTA), diethyleentriaminepentaazijnzuur (DETPA), diethyleentriaminepentamethy-leenfosfonzuur (DTPMP) verkocht onder de handelsnaam Dequest 2066; en ethyleendiaminetetramethyleenfosfonzuur (EDITEMPA). De sequestreermiddelen kunnen alleen of in mengsel toegepast worden.

15 Teneinde verlies van peroxidebleekmiddel/ zoals natriumperboraat te vermijden, vanwege enzymgeïnduceerde ontleding, zoals door het catalaseenzym kunnen samenstellingen aanvullend een enzyminhibitor-verbinding omvatten, dat wil zeggen een verbinding die in staat is enzym-geinduceerde ontleding van peroxidebleekmiddelen te verhinderen.

20 Geschikte inhibitorverbindingen zijn beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 3.606.990, waarvan de relevante delen hierin opgenomen zijn bij wijze van referentie,

Van bijzonder belang als inhibitorverbinding kan hydroxylamine-sulfaat genoemd worden en andere wateroplosbare hydroxylaminezouten. In 25 de .voorkeur niet-waterige samenstellingen van de onderhavige uitvinding kunnen geschikte hoeveelheden van de hydroxylaminezoutinhibitoren zo laag zijn als ongeveer 0,01 tot 0,4%. In het algemeen zijn geschikte hoeveel}-heden van enzyminhibitoren aanwezig in hoeveelheden tot ongeveer 15%, bijvoorbeeld 0,1 tot 10% van het gewicht van de samenstelling.

30 In aanvulling op de detergentbuilders kunnen, diverse andere detergensadditieven of toevoegingen aanwezig zijn in het detergensprodukt, teneinde additionele gewenste eigenschappen eraan te verlenen, ofwel van functionele ofwel van esthetische aard. Zo kunnen.er in de formulering ondergeschikte hoeveelheden vuilsuspenderende of antiredepositiemiddelen op-35 genomen worden, zoals polyvinylalkohol, vetamiden, natriumcarboxymethyl- 170 0 42 8 - 35 - cellulose, en hydroxypropylmethylcellulose. Een voorkeurs antiredepositie-middel is natriumcarboxymethylcellulose met een 2:1 verhouding· van CM/MC dat verkocht wordt onder de handelsnaam Relatin DM 4050.

Optische witmakende middelen voor katoen, polyamide en polyester 5 weefsels kunnen toegepast worden. Geschikte optische witmakende middelen omvatten stilteen, triazool en benzidinesulfon samenstellingen, in het bijzonder gesulfoneerde gesubstitueerde triazinylstilbeen, gesulfoneerd naftotriazoolstilbeen. benzideensulfon, enz. De meeste voorkeur hebben stilbeen en triazoolcombinaties. Een voorkeurswitmakend middel is 10 Stilbene Brightener N4 , dit is een dimorfolinedianalinostilbeensulfonaat.

Enzymen,bij voorkeur proteolytische enzymen zoals subtilisin, bromelin, papain, trypsin en pepsin, evenals amylasetype enzymen, lipasetypeênzymen, en mengsels daarvan kunnen worden toegevoegd. Voorkeursenzymen omvatten proteaseslurry, esperaseslurry en amylase. Een 15 voorkeursenzym is Esperase SL8 , hetgeen protease is. Antischuiminiddelen zoals silicoonverbindingen, bijvoorbeeld Silicane L 7604t kan toegepast worden.

Bactericiden, zoals tetrachloorsalicylanilide en hexachlorofeen, fungiciden, kleurstoffen, pigmenten (waterdispergeerbaar), conserveer-20 middelen, DV-absorbers, middelen om geelworden tegen te gaan, zoals natriumcarboxymethylcellulose, pH aanpassers en pH buffers, kleurveilige bleekmiddelen, parfum, en kleurstoffen en blauwmakende middelen zoals ultramarijnblauw kunnen toegepast worden.

De samenstelling kan ook een anorganisch onoplosbaar verdikkings-25 middel of dispergeermiddel bevatten met bijzonder hoog oppervlak zoals fijnverdeeld silica met bijzonder fijne deeltjesgrootte (zoals van 5-100 millimicron diameter, verkocht onder de naam Aerosil) of de andere bijzonder volumineuse anorganische dragermaterialen beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 3.630.929, in hoeveelheden van 0,1 - 10%, 30 zoals 1 tot 5%. Het heeft de voorkeur echter dat samenstellingen die perqxyzuren vormen in het wasbad (dat wil zeggen samenstellingen die een perzuurstofverbinding en activator daarvoor bevatten) in hoofdzaak vrij zijn van dergelijke verbindingen en van andere silicaten; gebleken is dat bijvoorbeeld silica en silicaten de ongewenste decompositie van het 35 perzuur bevorderen.

870 0 42 β - 36 - ' Ti t

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding is de stabiliteit van de builderzouten in de samenstelling gedurende opslag en de dispergeer-baarheid van de samenstelling in water verbeterd door malen en verminderen van de deeltjesgrootte van de vaste builders tot minder dan 100 micron/ 5 bij voorkeur minder dan 40 micron en meer in het bijzonder tot minder dan 10 micron. De vaste builders, zoals natriumtripolyfosfaat (TPP), worden in het algemeen geleverd in deeltjesgrootten van ongeveer 100, 200 of 400 micron. De niet-ionogene vloeibare oppervlakteaktieve stoffase kan gemengd worden met de vaste builders voorafgaand aan of na het uit-10 voeren van de maalbehandeling.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding wordt het mengsel van vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stoffen en vaste ingrediënten onderworpen aan een attritietype maling waarin de deeltjesgrootte van de vaste ingrediënten verminderd worden tot minder dan onge-15 veer 10 micron, bijvoorbeeld tot een gemiddelde deeltjesgrootte van 2 tot 10 micron of nog lager (zoals 1 micron). Bij voorkeur hebben minder dan ongeveer 10%, in het bijzonder minder dan ongeveer 5% van alle gesuspendeerde deeltjes deeltjesgrootten van meer dan 10 micron. Samenstellingen waarvan de gedispergeerde deeltjes dergelijke kleine afmetingen .

20 hebben, bezitten verbeterde stabiliteit tegen fasescheiding of uitzakken . bij opslag. Toevoeging van een overmaat, ten opzichte van de hoeveelheid die nodig is voor het vormen van een macrozoutcomplex, van de zuurgeter-mineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve verbinding kan de vloeigrens van dergelijke dispersies verminderen en behulpzaam zijn bij de disper-25 geerbaaxheid van de dispersies zonder een overeenkomstige afname van de dispersiestabiliteit tegen uitzakken.

In de maalbehandeling heeft het de voorkeur dat de hoeveelheid vaste ingrediënten hoog genoeg is (zoals tenminste ongeveer 40%, bijvoorbeeld 50%) dat de vaste deeltjes in contact zijn met elkaar en in hoofd-30 zaak niet van elkaar afgeschermd zijn door de vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof. Na de maalstap kan eventuele overblijvende vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof toegevoegd worden aan de -gemalen formulering. Molens- waarin maalballen (balmolens) of dergelijke beweegbare maalelementen gebruikt worden, hebben bijzonder goede resul-35 taten geleverd. Men kan zo een laboratorium-bathhattritor gebruiken met

........A

8700426 - 37 - 8 ran diameter steatietmaalballen. Voor werk op een grotere schaal kan men een continu werkende molen toepassen waarin 1 mm of 1,5 mm diameter maal-ballen werken in een bijzonder smalle spleet tussen een stator en een rotor die op relatief hoge snelheid werken (zoals een CoBall molen); 5 als men een dergelijke molen toepast heeft het de voorkeur het mengsel van niet-ionogene oppervlakteaktieve stof en vaste stoffen eerst door een molen te laten gaan die niet een dergelijke fijne maling bewerkt (zoals een colloid molen), teneinde de deeltjesgrootte te verminderen tot minder dan 100 micron (zoals tot ongeveer 40 micron) voorafgaand aan de stap 10 van malen tot een gemiddelde deeltjesdiameter van minder dan ongeveer 10 micron in de continue balmolen.

In de voorkeurs heavy duty vloeibare wasdetergenssamenstellingen van de uitvinding zijn typerende hoeveelheden van de ingrediënten als volgt (percentage op basis van het totale gewicht van de samenstelling, 15 tenzij anders aangegeven):

Vloeibare niet-ionogene oppervlakteaktieve stof detergens van ongeveer 10 tot 70, bijvoorbeeld 20 tot 60, meer in het bijzonder ongeveer 30 tot 50%.

Zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof in een 20 hoeveelheid van ongeveer 1 tot 15, zoals 1,5 tot 10%, bijvoorbeeld ongeveer 2 tot 5% (in complex).

Quaternair ammoniumzoutverzachtend middel van 1,5 tot 2Q%, bijvoorbeeld ongeveer 2,0 tot 15, zoals 5 tot 10% (in complex).

Zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakteaktieve stof/quater-25 nair ammoniumzoutmacrozout complex in een hoeveelheid van ongeveer 2,5 tot 35, zoals 3,5 tot 25, bijvoorbeeld 7 tot 15%.

Detergensbuilder zoals natriumtripolyfosfaat (TPP), van ongeveer 0 tot 60, bijvoorbeeld 10 tot 50%, meer in het bijzonder ongeveer 15 tot 35.

30 Alkalimetaalsilicaat in het bereik van ongeveer 0 tot 30, zoals 5 tot 25%, bijvoorbeeld ongeveer 10 tot 20.

Copolymeer van polyacrylaat en pèlymalelnezuuranhydridealkali-metaalzout als anti-incrustatiemiddel van ongeveer 0 tot 10, bijvoorbeeld zoals 2 tot 8%, liefst ongeveer 3 tot 5.

35 Alkyleenglycolviscositeitsregelend en gelinhibiterend middel in 37CQ42 ff * * - 38 - een. hoeveelheid van ongeveer 5 tot 30, bijvoorbeeld 5 tot 25%, zoals ongeveer.5 tot 15. De voorkeursviscositeitsregelende en gelinhibiterende middelen zijn de alkyleenglycolmonoalkylethers.

Fosforzuuralkanalesterstabilisator van 0 tot 2,0, of 0,1 tot 2,0, 5 zoals 0,10 tot 1,0%.

Aluminiumzout van vetzuurstabilisator van ongeveer 0 tot 5,0, zoals 0,5 tot 2,0%, liefst ongeveer 0,1 tot 1,0%.

Bleekmiddel van ongeveer 0 tot 30, zoals 2 tot 20, bijvoorbeeld ongeveer 5 tot 15%.

10 Bleekactivator van 0 tot 15, zoals 1 tot 10, bijvoorbeeld onge veer 3 tot 6%.

Sequestreermiddel voor het bleekmiddel in het bereik van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 0,5 tot 2,0%, zoals ongeveer 0,75 tot 1,25%.

Anti-redepositiemiddel in het bereik van ongeveer 0 tot 5,0, bij 15 voorkeur 0,5 tot 4,0%, zoals 1,0 tot 3,0%.

Optische witmaker in het bereik van ongeveer 0 tot 2,0, bij voorkeur 0,25 tot 1,0%, zoals 0,25 tot 0,75%.

Enzymen in het bereik van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 0 tot 2,0%, zoals 0,75 tot 1,25%.

20 Parfum in het bereik van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 0,25 tot 1,25%, zoals 0,75 tot 1,0%.

Kleurstof in het bereik van ongeveer 0 tot 0,10, bij voorkeur 0,0025 tot 0,050, zoals 0,0025 tot 0,010%.

Diverse van de eerdergenoemde additieven kunnen eventueel toege-25 voegd worden teneinde de gewenste werking van de toegevoegde materialen te verkrijgen.

Mengsels van de viscositeitsregelende en gelinhibiterende middelen, zoals de alkyleenglycolalkylether antigelmiddelen met de stabiliserende middelen voor het tegengaan van uitzakken kunnen toegepast worden en in 30 bepaalde gevallen kunnen voordelen bereikt worden door de toepassing van dergelijke mengsels,

In de selectie van de additieven zullen deze gekozen worden teneinde verdraagzaam te zijn met de hoofdcomponenten van de detergens-samenstelling. In deze aanvrage zijn alle hoeveelheden en percentages 35 aangegeven op gewichtsbasis van de totale formulering of samenstelling 3700426 - 39 - tenzij anders aangegeven.

De geconcentreerde niet-waterige niet-ionogene vloeibare deter-genssamenstelling van de onderhavige uitvinding is gemakkelijk te verdelen in het water in de wasmachine.

5 De vloeibare niet-ionogene detergenssamenstellingen van de onder havige uitvinding zijn bij voorkeur niet-waterig, dit betekent dat zij in hoofdzaak watervrij zijn. Hoewel ondergeschikte hoeveelheden water getolereerd kunnen worden, heeft het de voorkeur dat de samenstellingen minder dan 3% water bevatten, meer in het bijzonder minder dan 2% en 10 het meest bij voorkeur minder dan 1% water.

De momenteel toegepaste huishoudwasmachines gebruiken in het algemeen ongeveer 250 g poeder detergens voor het wassen en verzachten van een volle lading wasgoed.

8700420 -40-

In overeenstemming met de onderhavige uitvinding is slechts ongeveer 70 tot 80 cc of ongeveer 8S-110 g van de geconcentreerde vloeibare niet-ionogene detergenssamenstelling benodigd.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding wordt de detergens-5 samenstelling met een typerende formulering samengesteld onder toepassing van de hiernagenoemde ingrediënten:

Gew.% niet-ionogeen oppervlakte aktief detergens 30-50 zuurgetermineerde oppervlakte-aktieve stof 1,5-10,0 10 quaternair ammoniumzoutverzachtend middel 2,0-15 fosfaatdetergens builderzout 15-35 copolymeer van polyacrylaat en polymaleïnezuur- anhydride alklimetaalzout, anti-encrustatiemiddel (Sokalan CP-5) 3-5 15 alkyleenglycolviscositeitregelend en gelinhibi- terend middel 5-15 anti-redepositiemiddel 1-3,0 alkalimetaalperboraat bleekmiddel 5-15 bleekaktivator (TAED) 3,0-6,0 20 alkanolfosforzuurester (Empiphose 5632) 0-3,0 sequesteermiddel 0,75-1,25 optisch witmakend middel (Stilbene Brightener N4) 0,25-0,75 enzymen (Protease-Esperase SL8) 0,75-1,25 parfum 0-3,0 25 kleurstof (Blue Foulon Sandolan) 0-0,10

De onderhavige uitvinding is nader toegelicht aan de hand van de navolgende voorbeelden:

Voorbeeld I

Een geconcentreerde niet-waterige vloeibare niet-ionogene opper-30 vlakte-aktieve stof bevat een detergenssamenstelling samengesteld uit de navolgende ingrediënten in de aangegeven hoeveelheden.

___________M.

870 0 42 3 . *' i -41-

Gew. %

Mengsel van C..,-CL _ vetalkohol gecondenseerd met U -Lo 7 mol propyleenoxide en 4 mol ethyleenoxide en vetalkohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxide en 10 mol ethyleenoxide 40 5 zuurgetermineerd Dobanol 91-5 reactieprodukt met bamsteenzuuranhydride 2,0 quatemair-ammoniumzout ^ 6,0 natriumtripolyfosfaat (TPP) 26,5 diethyleenglycolmonobutylether anti-geleermiddel 10,0 10 natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 10,0 tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator 4,0

Stilbene witmakend middel 0,5 protease (Esperase) 1,0 (1) De toegepaste quatemaire aminezoutverzachter is Ethoquat 2T14, 15 hetgeen het di-talldiethoxy (x+y»4)quaternairammoniumchloride is.

De toevoeging van de zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternair ammoniumzout bleek de weefselverzachtende eigenschappen van de formulering aanzienlijk te verhogen zonder afname van de detergenseigenschappen van de formulering.

20 De formulering wordt gedurende een ongeveer 1 uur gemalen teneinde de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten te verminderen tot minder dan 40 micron. De geformuleerde detergenssamenstelling bleek stabiel te zijn en niet gelerend in opslag en een sterke waswerking te bezitten.

25 Vuil wasgoed werd gewassen onder toepassing van de detergenssamen stelling in een wasautomaat en gedroogd. Het gewassen wasgoed werd beproefd en bleek bijzonder zacht aan te voelen.

Voorbeeld II

Twee geconcentreerde niet-waterige vloeibare niet-ionogene opper-vlakte-aktieve stof bevattende detergenssamenstellingen werden geformu- .

30 leerd uit de navolgende ingrediënten in de aangegeven hoeveelheden.

8700426 1 * -42-

A B

Mengsel van C^-C^vetalkohol gecondenseerd met 7 mol propyleenoxide en 4 mol ethyleenoxide en C^-C^g vetalkohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxide en 10 mol ethyleenoxide 13,5 S' surfactant T7 10,0 15,0 surfactant T9 10,0 15,0

Dubanol 91-5 zuurgetermineerd 5,0 2,5 quaternair ammoniumzout ^ - 7,5 natriumtripolyfosfaat (TPP NW) 29,7 29,5 10 copolymeer van polyacrylaat en polymalelnezuur- anhydride alkalimetaalzout anti-encrustatiemiddel (Sokalan CP-5) 4,0 4,0 diethyleenglycolmonobutylether 10,0 10,0 (2) anti-redepositiemiddel (Relatin DM 4096(CMC/MC) 1,0 1,0 15 alkanolfosforzuurester (Empiphos 5632) 0,3 natriumperboraat(monohydraat) 9,0 9,0 TAED 4,5 4,5 sequesteermiddel (Dequest 2066) 1,0 1,0 (3) optisch witmakend middel 0,5 0,5 20 Esperase 1,0 1,0

Blue Foulon Sandolan (kleurstof) 0,0075 0,0075 parfum 0,4925 0,4925 (1) Ethoquat 2T14, di-talldiethoxy(x+y=4)quaternairammoniumchloride.

(2) Eèn2:l mengsel van natriumcarboxymethylcellulose en hydroxymethyl- 25 - cellulose.

(3) optisch witmakend middel

De twee formuleringen werden gedurende ongeveer 60 minuten gemalen teneinde de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten te verminderen tot minder dan 40 micron. De twee formuleringen werden be-30 proefd in een miniwas bij 45 eC en een omgevingstemperatuur van 10°C voor het wassen van vuil wasgoed.

Een vergelijking van de testresultaten verkregen met de samenstelling volgens de uitvinding B met het zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof/quaternair-ammoniumzoutverzachtermacrozoutcom- 8700425 -43- plex, met compositie Af met alleen de zuurgetermineerde oppervlakte-aktieve stof gaf de navolgende resultaten.

Werking Δ RD

A, B

5 Wijn 32 30

Chocomel 21 21

Krefeld 22 22

Zachtheid! de quatemaire ammoniumzoutneerslag wordt aangetoond met behulp van broomfenol blauw in formulering B. Een lichte maar signi-10 ficante (meer dan 95%) superieuriteit wordt aangetoond voor B door 10 panelleden.

De gegevens die verkregen zijn toonden aan dat toevoeging aan de formulering zo weinig als 7,5% quaternairammoniumzoutverzachter in de vorm van een macrozoutcomplex met de zuurgetermineerde niet-ionogene 15 oppervlakte-aktieve stof van de onderhavige uitvinding de verzachtende eigenschappen aanzienlijk verbeterden, zonder significant nadelig effect op de detergenseigenschappen van de formulering.

De formuleringen van de voorbeelden I en II kunnen bereid worden zonder malen van de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes tot 20 een kleine deeltjesgrootte, maar de beste resultaten worden verkregen door malen van de formulering teneinde de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde vaste deeltjes te verminderen.

De builderzouten kunnen toegepast worden zoals verschaft of de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes kunnen gemalen worden 25 of gedeeltelijk gemalen worden voorafgaand aan het mengen daarvan met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof. Het malen kan uitgevoerd worden gedeeltelijk voorafgaand aan het mengen en het malen kan voltooid worden na het mengen of de totale maalbewerking kan uitgevoerd worden na het mengen met de vloeibare oppervlakte-aktieve stof. De formuleringen met de 30 gesuspendeerde builder en vaste deeltjes met minder dan 40 micron in grootte hebben de voorkeur.

Het zal duidelijk zijn dat de voorafgaande gedetailleerde beschrijving in hoofdzaak gegeven is bij wijze van illustratie en dat variaties daarin aangebracht kunnen worden zonder af te wijken van de geest van de 35 uitvinding.

8700426

Claims

1. Detergenssamenstelling voor het reinigen van en het verlenen van zachtheid aan weefsels, omvattende een macrozoutcomplex van een zuurge-termineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een kationogene quaternaire ammoniumzoutverzachter, welk macrocomplex na toevoeging aan 5 een waterig wasbad langzaam zal hydrolyseren en de quaternaire ammonium-verzachter zal vrijgeven voor depositie op en verzachten van de weefsels die gereinigd worden.

2. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat dit een niet-waterige vloeistof is en een vloeibaar niet-ionogeen opper- 10 vlakte-aktief detergens bevat.

3. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1, waarin de zuurgeter-mineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof omvat het reactieprodukt van een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof dat een poly C2tot C3 gealkoxyleerd vetalkohol is met een terminale OH groep met een polycar- 15 bonzuur of een polycarbonzuuranhydride.

4. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1, waarin het macrozoutcomplex omvat ongeveer gelijke molaire hoeveelheden van de zuurgetermi-neerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en het kationogene quaternaire ammoniumverzachterzout.

5. Samenstelling volgens conclusie 1 waarin het kationogene quater naire ammoniumzout weergegeven is door de formule 1 van het formuleblad, waarin R1 een lange keten alifatisch radicaal is met van 10 tot 22 kool-2 stofatomen en de R 's onafhankelijk van elkaar lager alkyl of hydroxy-alkylradicalen zijn en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

6. Samenstelling volgens conclusie 1, waarin het kationogene quater naire ammoniumzout weergegeven wordt door de formule 2 van het formuleblad', waarin de Rlrs onafhankelijk van elkaar lange keten alifatische 2 radicalen zijn met van 10 tot 22 koolstofatomen en de R 1s onafhankelijk van elkaar lageralkyl of hydroxyalkylradicalen zijn en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is. 8700426 * « -45-

7. Samenstelling volgens conclusie 1, waarin het kationogene quater- naire ammoniumzout weergegeven is door de formule 3 van het formuleblad, waarin R1 een lange keten alifatisch radicaal met van 10 tot 22 koolstof-2 atomen en R een lager alkyl of hydroxylalkylradicaal is, x+y elk 5 positieve getallen zijn met een waarde van ten minste 1 waarbij de som van x+y 2 tot 15 is, en X een wateroplosbaar zoutvórmend anion is.

8. Samenstelling volgens conclusie 1, waarin het kationogene quater- naire ammoniumzout weergegeven is door de formule 4 van het formuleblad, waarin de R 's onafhankelijk van elkaar lange keten alifatische radicalen 10 zijn met van 10 tot 22 koolstofatomen, x+y elk positieve getallen zijn met een waarde van ten minste 1 waarbij de som van x+y 2 tot 15 bedraagt, en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

9. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1, waarin de samenstelling omvat een vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktief detergens.

10. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1 omvattende 30 tot 50% van een vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktief detergens.

11. Detergenssamenstelling volgens conclusie 1 omvattende êên of meer detergenstoevoegingen gekozen uit de groep bestaande uit een anorganisch detergensbuilderzout, anti-incrustatiemiddel, alkalimetaalsilicaat, 20 bleekmiddel, bleekaktivator, sequesteermiddel, anti-redepositiemiddel, optisch witmakend stof, enzymen, parfum en kleurstof.

12. Samenstelling volgens conclusie 1,waarin het anorganischbuilderzout omvat een alkalimetaalpolyfosfaat.

13. Samenstelling volgens conclusie 1, waarin de zuurgetermineerde 26 niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in het complex omvat 1 tot 15 gew.% op basis van het gewicht van de samenstelling.

14. Samenstelling volgens conclusie 1,waarbij in het complex van ongeveer 1,5 tot 20 gew.%, op basis van de totale compositie van een quater-nair ammoniumzoutverzachter aanwezig is, welke gekozen is uit de groep 30 bestaande uit mono-hoger alkyltri-lageralkyl-quaternaire aminezout, di-hoger alkyl-di-lager-alkylquaternaire aminizout, mono-hoger-mono-lager alkyldiethoxyquatemaire-ammoniumzout' en di-hoger-alkyl-diethoxyquater-nair-ammoniumzout.

15. Niet-waterig 'heavy duty' builder bevattende wasdetergenssamen-35 stelling welke gietbaar is bij hoge en lage temperaturen en niet geleert 870042S -46- Ti »' '4- bij mengen met koud water, genoemde samenstelling omvattende ten minste een vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 10 tot 70 gew.%; ten minste een anorganisch detergensbuilderzout gesuspendeerd 5 in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 0 tot ongeveer 60 gew.%? ongeveer 1 tot 15 gew.% van een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een macrozoutcomplex met ongeveer 1,5 tot 20,0 gew.% van een quatemair ammoniumzoutverzachtend middel, gekozen 10 uit de groep bestaande mono-hoger alkyltri-lageralkylquaternairammonium-zout, di-hoger alkyl-di-lageralkylquaternair ammoniumzout, mono-hoger alkyl-mono-lageralkyldiethoxy-quaternair ammoniumzout en di-hoger alkyl di-ethoxyquaternair ammoniumzout.

16. Detergenssamenstelling volgens conclusie 15 omvattende ongeveer 15. tot 30 gew.% van een alkyleenglycolalkylmonoëther-viscositeitsregelend en gelinhibiterend additief.

17. Detergenssamenstelling volgens conclusie 15, welke eventueel één of meer detergenstoevoegingen bevat gekozen uit de groep bestaande uit enzymen, corrosieinhibitoren, anti-schuimmiddelen, soponderdrukkers, 20 vuilsuspendeer of anti-redepositiemiddelen, middelen om geel worden tegen te gaan, kleurstoffen, parfums, optische heldermakende middelen, blauw-makende middelen, pH-modificatoren, pH-buffers,bleekmiddelen, bleekstabi-lisatoren, bleekaktivatoren,egzymiöhibitoren en sequesteermiddelen.

18. Niet-waterige vloeibare 'heavy duty' wasdetergenssamenstelling 25 volgens conclusie 15 omvattende gew.% niet-ionogeen oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 30-50 zuurgetermineerde oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 2,0-5,0 30 quaternair' ammoniumverzachterzout in een hoeveelheid van ongeveer 5-10 natriumtripolyfosfaat (TPP) in een hoeveelheid van ongeveer 15-35 diethyleenglycolmonobutylether in een hoeveel-35 heid van ongeveer 5-15 8700426 -> _ - -47- gew. % natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 5-15 Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator in een hoeveelheid van ongeveer 3-6

19. Werkwijze voor het reinigen en zachtmaken van weefsels omvatten de het wassen van de weefsels in een wasautomaat welke een wascyclus en een spoelcyclus heeft met een detergenssamenstelling omvattende een macrozoutcomplex van een zuurgetermineerde niet-ionogene oppervlak-te-aktieve stof en een kationogene quaternaire ammoniumzoutwasverzach-1Q ter, waarbij het macrozoutcomplex gedurende de wascyclus langzaam gehy-drolyseerd wordt in de wasvloeistof teneinde het quaternaire ammonium-verzachterzout langzaam af te geven voor depositie op de weefsels.

20. Werkwijze volgens conlusie 1 voor het reinigen en verzachten van weefsels, omvattende het wassen van de weefsels met de detetgens- 15 samenstelling volgens conclusie 4.

21. Werkwijze volgens conclusie 19 omvattende het wassen van de weefsels met de detergenssamenstelling volgens conclusie 15.

22. Werkwijze volgens conclusie 19 omvattende het wassen van de weefsels met de detergenssamenstelling volgens conclusie 18. 8700426