prene

prene (lengadocian) (provençau)

1. Sasir, metre dins sa man.
2. Levar, sasis quicòm cap a se autrament qu’amb la man.
   • Prene qualqu’un dins sos braces. - Prene quicòm amb sas dents
3. Emportar amb se, sus se, de causas per besonh o per precaucion.
4. Emportar a l'amagat o per fòrça, levar a qualqu’un çò qu'es sieu, li ne panar.
5. Arrestar qualqu'un per lo menar en preson.
6. (Figurat) S’apoderar de qualqu’un, ganhar qualqu’un en s’atacant a sa ment, son còr, sos sens.
7. Manjar, beure, avalir, absorbar, que sián d'aliments, de bevendas, de medicaments solids o liquids.
8. Aténher per suspresa.
   • L'auratge nos prenguèt pel camin
9. Contractar ; adoptar.
   • Pren l'abitud de manjar mens!
10. Acceptar, crompar
    • Lo preni per 10€.
11. Levar, traire una partida d’un tot.
    • Los impòstes me prenon 10% de meus revenguts.
12. S'encarger de quicòm, en far sa possession, gausir de quicòm segon de condiions.
    • En setembre prendrà un apartament en locacion.
13. Causir una dralha, un camin, s’encaminar per el.
    • Per anar a çò d'el, prenètz la tresena carrièra a drecha.
14. (Per extension) Utilizar un mòde de locomocion que se presente a la causida
    • Per me venir veire, lo mai simple, es de prene lo mètro
15. Sentir de passions, d'afeccions e de fasti
    • Prene de plaser a far quicòm.
16. Obténer, fixar.
    • Prendrai de vacanças a partir de 15 d'agost
    • Prene de nòtas
17. (Per ellipsi) Prene de temps ; durar.
    • Passèt 3 jorns a se repausar
18. (Intransitiu) S’enrasigar, butar, créisser
    • la vinha pren pas aquí
19. (Intransitiu) Aderir, se ligar, produire son efièch.
    • La tinta pren pas sus aqueste papèl
    • Lo fuòc a pres
20. (Intransitif) Se gelar, se calhar, s’espessir, se solidificar.
    • Lo riu es pres dins lo glaç
    • Lo lach pren amb de presure