Nils Nilsson Skum
Nils Nilsson Skum | |
Statsborgarskap | Sverige |
Fødd | 13. april 1872 Kautokeino kommune, Gällivare |
Død |
27. desember 1951 (79 år) |
Yrke | kunstnar |
Nils Nilsson Skum på Commons |
Nils Nilsson Skum (13. april 1872–27. desember 1951) er ein av dei best kjende svenske samiske kunstnarane. Skum etterlet seg over 3000 teikningar, alle med motiv frå reindrift og tradisjonell samisk liv. Han arbeidde òg med tradisjonelt samisk sløyd, som til dømes knivar med fine mønster, og skulpturar.
Foreldra hans, Nils Thomasson Skum og Margareta Nilsdotter, dreiv med rein, og Nils Nilsson blei fødd under flytting frå Kautokeino til Gällivare. Han sjølv arbeidde òg for det meste med reindrift. Som kunstnar var han heilt sjølvlært. Frå 1893 var han gift med Helena Kuhmunen.
På 1930-talet hadde den store reinflokken til Skum krympa mykje etter nokre vanskelege år då mykje rein døydde av svolt. Han slo seg då ned i Sjisjkasvare for å verta kunstnar på heiltid. Der innreidde han eit atelier med elektrisk ljos frå sitt eige vindkraftverk. I 1937 vart bileta til Skum utstilte på verdsutstillinga i Paris. Etter dette vart bileta hans kjende av ein vidare krins. Året etterpå vart om lag hundre av teikningane hans utgjeve i boka Sáme siida (Samebyen). Bileta vart forklåra for dei som ikkje er kjent med reindrift og samisk kultur.
Skum døydde i Sjiska i Gällivare. Boka Valla renar, som kom ut fyrst etter at han var død, tek for seg tradisjonell reindrift i ord og bilete, slik Skum hadde opplevd det. Ernst Manker var redaktør for begge bøkene.
Mange av verka til Skum er i dag å finna på Nordiska Museet i Stockholm, hjå Gällivare kommune og hjå LKAB i Kiruna.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Nordiska Museet sin omtale av Skum Arkivert 2007-10-06 ved Wayback Machine.
- Sami art.
Kjelde
[endre | endre wikiteksten]- Omsett frå svensk Wilipedia.