Hōtō
Hōtō (宝塔)[1][noot 1] (te vertalen als: 'schatpagode' of 'juweel-stoepa') is in Japan een algemene naam voor een stenen pagode, die verband houdt met de Boeddhistische godheid Tahō nyorai (多宝如来, Sanskriet: Prabhutaratna). Hōtō is een afkorting van tahōtō (多宝塔).
Er worden nog enkele aan de hōtō verwante typen pagodes onderscheiden, zoals kunisakitō en yugitō.
Beschrijving hōtō
[bewerken | brontekst bewerken]Op het Aziatische continent komt dit type pagode niet voor, maar alleen in Japan. De hōtō ontstond tijdens de vroege Heianperiode (794 – 1185), toen de Tendai en Shingonsekten voor het eerst in Japan arriveerden. Vroeger bestonden er grote hōtō, maar bijna alleen de kleinere hebben overleefd. De pagode bij Ikegami Honmon-ji in Nishi-magome, Tokyo is 17,4 meter hoog en 5,7 meter breed.
Zelden is een hōtō van hout, maar gewoonlijk zijn ze van steen en/of metaal. Het is een pagode die van boven naar beneden bestaat uit vier delen: een samengestelde sōrin (kruisbloem) op een bol, vierhoekig dak (kasa), een rond tonvormig ('schildpadvormig') lichaam (tōshin) en een laag fundament of sokkel (kiso). In tegenstelling tot de vergelijkbare tahōtō heeft het geen gesloten manchet-dak (mokoshi) rondom zijn cilindrische kern.
Bij een hōtō Letterlijk: schat-pagode. (soms mokutō) worden vier delen onderscheiden:
Onderdelen van een hōtō van boven naar beneden 1 Sōrin (相輪) een eindknop (pinakel), zelf ook weer samengesteld 2. Kasa (笠) een vierzijdig schilddak of 'paraplu' 3. Tōshin (塔身) een tonvormig lichaam ('schildpadbuik'), dat een inscriptie of afbeelding van een boeddha kan dragen 4. Kiso (基礎) een lage, rechthoekige funderingssteen, platform of fundament
Net als bij de gorintō worden hun afzonderlijke delen vaak ook apart gebruikt, met name de as of het centrale deel of de dakachtige afdekking. De stam wordt kesagata genoemd, wat betekent de vorm van een priestergewaad.
Stenen hōtō |
---|
|
Kunisakitō
[bewerken | brontekst bewerken]Kunisakitō[2][noot 2] (kunisaki-pagode) is een ronde pagode van het type hōtō met één verdieping met een piramidevormig dak. De kunisakitō is wijdverspreid in bepaalde delen van Japan, met name in de prefectuur Oita
Terwijl de hōtō geen voetstuk heeft, heeft de Kunisakitō het meest onderscheidende kenmerk doordat het een voetstuk heeft dat bestaat uit een omgekeerde krans van lotusbladen, en in sommige gevallen ook tussen de fundering als het pagodelichaam
Kunisaki-tō |
---|
Yugitō
[bewerken | brontekst bewerken]Yugitō (揄祇塔)[3], letterlijk: juweel, ook wel gohō hatchū (五峯八柱), letterlijk vijf pieken, acht pijlers. Het is een ronde pagode met acht pilaren, met vijf sōrin op het piramidale dak (hōgyō-zukuri). Het lijkt erg op een gewone pagode (hōtō), maar het aantal sōrin verschilt: de yugitō heeft er een op elke hoek van het dak naast die op de top van het dak.
Yugitō, Yakuō-ji hōtō |
---|
- Bronnen
- ↑ JAANUS (2010) Houtou 宝塔, Japanese Architectural and Art Net Users System
- ↑ JAANUS (2010) Kunisakitou 国東塔, Japanese Architectural and Art Net Users System
- ↑ JAANUS (2010) Yugitou 揄祇塔, Japanese Architectural and Art Usernet System.
- Noten
- ↑ Hōtō - Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel 宝塔 op de Japanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Kunisakitō - Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel 国東塔 op de Japanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Literatuur
- JAANUS (2010) Japanese Architecture and Art Net Users System
- Scheid, B. (Hg.) (sinds 2001) Religion in Japan: Ein Web-Handbuch. Universität Wien, Österreichische Akademie der Wissenschaften, Institut für Kultur- und Geistesgeschichte Asiens (geraadpleegd: 29-2-2020)
- Schumacher, M. 1995 - 2013 Five Elements Pagodas, Stupas, Steles, Gravestones, Three-ElementGravestones
- Tachiya Kodomari (小泊 立矢) 国東塔 (くにさきとう) (WaybackMachine, dd. 2001-09-14)