Bolognini-Madonna

Bolognini-Madonna
Kunstenaar	Antonio da Correggio
Jaar	circa 1514-19
Techniek	Olieverf op paneel overgebracht op doek
Afmetingen	60 × 51 cm
Museum	Pinacotheek van het Castello Sforzesco
Locatie	Milaan
Inventarisnummer	253
Portaal    Kunst & Cultuur

De Bolognini-Madonna is een schilderij van Correggio dat hij omstreeks 1514-19 maakte. Het maakt deel uit van de collectie van de Pinacotheek van het Castello Sforzesco in Milaan.

Een kamer met een pilaster versierd met kandelaars in bas-reliëf kijkt uit op een rivierlandschap in de verte. Maria is zittend afgebeeld met Jezus op haar schoot. Haar zoon speelt met het kindje Johannes de Doper, dat hem een kruis aanreikt, symbool van het toekomstige offer van Jezus. Het schilderij is een van de vele variaties op het thema van de ontmoeting tussen de baby's Johannes en Jezus, dat Leonardo da Vinci en zijn Milanese kring zeer dierbaar was. Het werk is een duidelijk voorbeeld van Leonardo's invloed op de jonge Correggio, zowel in de fysieke weergave van de Madonna als in het landschap en het gebruik van sfumato. Deze techniek komt sterk tot uitdrukking in de bijzondere schaduweffecten, bijvoorbeeld bij Maria's sluier die vanaf de zijkant over haar voorhoofd uitsteekt en een melancholische schaduw op haar gezicht werpt.

Hoewel op veel schilderijen met dit onderwerp ongerustheid de boventoon voert, is dit werk van Correggio in de eerste plaats een vriendelijke en lieve voorstelling waarop twee kinderen elkaar ontmoeten, ondanks enkele onheilspellende voortekenen, zoals het kruis en de dode boomstronk rechts van Maria. Alleen de linkerhand van Marie, die lijkt te zweven tussen het verlangen om Jezus te beschermen en de keuze om te berusten in zijn lot, verraadt haar vooruitziende blik.

Het heldere licht dat de bas-reliëfs verlicht, contrasteert met het mistige landschap. Correggio heeft de kleuren rood, geel en blauw vaardig in evenwicht gebracht, wat de figuren en het landschap verbindt, maar de hoofdrolspelers toch benadrukt. De belichting van de bladeren van de boom achter Marie zorgt er bijvoorbeeld voor dat haar figuur opvalt en haar gestalte groter wordt waargenomen. Omdat het werk van paneel op doek is overgebracht, waren de kleuren oorspronkelijk waarschijnlijk levendiger. De pilaster zou op de invloed van Mantegna kunnen duiden die in veel werken klassieke motieven verwerkte. Mogelijk diende ook het portaal van het Palazzo dei Principi in zijn geboortestad Correggio de schilder tot voorbeeld.

Het schilderij dat sinds de negentiende eeuw wordt toegeschreven aan Correggio, wordt in het algemeen gepositioneerd tussen de Madonna met kind en de heilige Franciscus in Dresden en de verloren gegane Madonna van Albinea.

Pio Innocenzo Attendolo Bolognini kocht het schilderij in 1848, toen het nog werd toegeschreven aan Cesare da Sesto. Zijn broer Gian Giacomo Attendolo Bolognini liet het in 1865 na aan de stad Milaan. Het is nu vernoemd naar de laatste eigenaars.

• 
  Schilderij met lijst
• 
  Detail
• 
  Madonna met kind en de heilige Franciscus (1514-15)

• Giuseppe Adani (2007). Correggio pittore universale. Correggio: Silvana Editoriale.
• (2005). La Pinacoteca del Castello Sforzesco a Milano. Milaan: Skira.

• (en) informatie over het schilderij op de website van de pinacotheek. Geraadpleegd op 26 januari 2024.
• (en) Google Arts & Culture. Geraadpleegd op 27 januari 2024.
• (en) Cavallini to Veronese, A guide to the works of the major Italian Renaissance Painters. Geraadpleegd op 2 februari 2024.

Zie de categorie Madonna Bolognini van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.