Aceratherium
Aceratherium Status: Uitgestorven (Oligoceen - Plioceen) | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
Geslacht | |||||||||||
Aceratherium Kaup, 1832 | |||||||||||
Aceratherium incisivum | |||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||
|
Aceratherium[1] is een geslacht van uitgestorven neushoorns (Rhinocerotidae). Het geslacht leefde van het Oligoceen tot het Plioceen. De typesoort is Aceratherium incisivum Kaup, 1832, gevonden in Eppelsheim, Duitsland.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Aceratherium was een tweehonderddertig centimeter lange neushoorn, werd hooguit honderdtwintig centimeter hoog en woog bijna een ton.[2]
Fossielen
[bewerken | brontekst bewerken]Fossielen van Aceratherium zijn in Europa, Afrika en Azië gevonden. Voorbeelden zijn Thailand[2] en Kenia.[3]
Taxonomische geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]In 1822 gaf Georges Cuvier de naam Rhinoceros incisivus aan een losse snijtand uit een bovenkaak, die gevonden was bij Weisenau in Duitsland, in een laag die gedateerd is als midden Mioceen. De snijtand bleek later van een vertegenwoordiger van de geslachtengroep Teleoceratini te zijn, wel van de familie Rhinocerotidae maar niet de groep waartoe Aceratherium wordt gerekend. In 1832 beschreef Johann Jakob Kaup twee volledige schedels die in een laag van het Laat-Mioceen bij Eppelsheim waren gevonden. Hij plaatste ze in het nieuwe geslacht Aceratherium maar gebruikte Cuviers soortnaam, als Aceratherium incisivum. De naam is daarna als Aceratherium incisivum Kaup in gebruik geraakt. In 2004 deden Giaourtsakis en Heissig een voorstel om die naam te conserveren ten koste van de naam Aceratherium incisivum (Cuvier, 1822), met name om potentiële verwarring over het typemateriaal (Cuviers tand versus Kaups schedels) uit te sluiten.[2][4]
Nadat Kaup de geslachtsnaam had gepubliceerd, zijn tal van soorten in het geslacht geplaatst, in totaal zo'n tachtig, vooral soorten die moeilijk plaatsbaar leken in een ander geslacht. Veel van die soortnamen zijn in latere revisies gesynonimiseerd, en van de overgebleven soorten is een groot deel uiteindelijk in andere, vaak nieuw benoemde, geslachten geplaatst.
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]Volgens Deng et al. (2013) bestaat het geslacht uit de volgende soorten:[2]
- Aceratherium depereti Borissiak, 1927
- Aceratherium incisivum Kaup, 1832
- Aceratherium porpani Deng, Hanta & Jintasakul, 2013
Literatuur
- R. Owen. 1846. A History of British Fossil Mammals and Birds 1-560
- O. C. Marsh. 1887. Notice of new fossil mammals. American Journal of Science 34(202):323-331
- T. Kaya and K. Heissig. 2001. Late Miocene rhinocerotids (Mammalia) from Yulafli (Corlu-Thrace/Turkey). Geobios 34(4):457-467
- D. Geraads, T. Kaya, and S. Mayda. 2005. Late Miocene large mammals from Yulafli, Thrace region, Turkey, and their biogeographic implications. Acta Palaeontologica Polonica 50(3):523-544
- Tao Deng, Rattanaphorn Hanta and Pratueng Jintasakul (2013). "A new species of Aceratherium (Rhinocerotidae, Perissodactyla) from the late Miocene of Nakhon Ratchasima, northeastern Thailand". Journal of Vertebrate Paleontology 33 (4): 977–975. doi:10.1080/02724634.2013.748058.
Noten
- ↑ Fossilworks: Aceratherium. www.fossilworks.org. Gearchiveerd op 13-12-2021. Geraadpleegd op 17-05-2023.
- ↑ a b c d Deng, T., Hanta, R. & Jintasakul, P. (2013). A new species of Aceratherium (Rhinocerotidae, Perissodactyla) from the late Miocene of Nakhon Ratchasima, northeastern Thailand. Journal of Vertebrate Paleontology 33(4): 977-985.. Gearchiveerd op 1 augustus 2020.
- ↑ Hooijer, D.A. (1968). A note on the Mandible of Aceratherium Acutirostratum (Deraniyagala) from Moruaret hill, Turkana district, Kenya Zoologische Mededelingen 42(21): 231-235.. Gearchiveerd op 24 september 2015.
- ↑ Giaourtsakis, I.X. & Heissig, K. (2004). On the nomenclatural status of Aceratherium incisivum (Rhinocerotidae, Mammalia). in: A.A. Chatzipetros & S.B. Pavlides, Proceedings of the 5th International Symposium on Eastern Mediterranean Geology 1: 314-317.