Onder ruimtevaart verstaan we alle activiteit die door mensen ondernomen of veroorzaakt wordt in de ruimte. Volgens de definitie van de Amerikaanseluchtmacht begint de ruimte vanaf een hoogte van 80,5 kilometer (50 mijl), volgens de Fédération Aéronautique Internationale (FAI) vanaf een hoogte van 100 kilometer.
Verhalen en fantasieën over hoe de mens de aarde verlaat zijn al heel oud. Omstreeks het jaar 160 publiceerde de Griek Lucianus van SamosateἈληθεὶς Ἱστορίαι (Aletheis Historiai, Waarachtige verhalen) en de dialoog Ἰκαρομένιππος (Ikaromenippos, De Luchtreis) waarin hij beschrijft hoe een schip in een zware storm door de wind de lucht in wordt geblazen en op de maan terecht komt.
De wijze waarop een ruimtevaartuig zich verplaatst en bestuurd wordt is anders dan men op aarde gewend is.
De eerste substantiële ruimtevaartbijdrage van Nederland werd in de zeventiger jaren van de twintigste eeuw gerealiseerd met het ontwerp, de bouw en de lancering van de Astronomische Nederlandse Satelliet, de ANS. Astronomen van de universiteiten van Groningen en Utrecht wilden maar al te graag gebruikmaken van de mogelijkheid om sterren te observeren in delen van het spectrum die op aarde, door het verduisterende effect van de atmosfeer, niet zichtbaar waren. Er werden voorstellen gedaan voor een satelliet met telescopen voor het ultraviolet en röntgengebied.