rat

vervoeging van
	ratten

Nederlands

1. Een bruine **rat**, *Rattus norvegicus* .

Uitspraak

Geluid: rat (hulp, bestand)
IPA: / rɑt / (1 lettergreep)
- (Noord-Nederland): /rɑt/, /ʀɑt/
- (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /rɑt/

Woordafbreking

rat

Woordherkomst en -opbouw

van Middelnederlands ratte, in de betekenis van ‘knaagdier’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240 ^[1] ^[2]

Zelfstandig naamwoord

de rat v / m

(knaagdieren) muisachtig knaagdier uit het geslacht Rattus dat vaak gezien wordt als ongedierte
- Er liep een rat in de winkel rond.
▸ Ik zag de ratten niet die in het donker rondrenden, noch hoorde ik het geknars van termieten die zich te goed deden aan dakspanten en schoren. Ik voelde de klimop niet die aan de stenen trok en de torens in zand veranderde.^[3]
(figuurlijk) door ervaring listig persoon
- Wat een rat is die Johan toch!
(figuurlijk), (scheldwoord) verraderlijk, onbetrouwbaar persoon
- Hij heeft maandenlang van alles beloofd, maar nu het erop aankomt laat die rat hem gewoon in de steek.

Gelijkklinkende woorden

rad

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Anagrammen

Art, art., tra

Uitdrukkingen en gezegden

[1]
Van de ratten besnuffeld/gebeten zijn

Gek zijn, niet goed wijs zijn

Vertalingen

1. een muisachtig knaagdier uit het geslacht Rattus

Afrikaans: rot ^(af)
Aino:
- Katakana: エルㇺ
- Romaji: erum
Albanees: miu i gjirizeve ^(sq)
Atjehs: tikôih
Baskisch: arratoi ^(eu)
Bosnisch: pacov ^(bs) m, štakor ^(bs) m
Bretons: razh ^(br)
Bulgaars: плъх ^(bg) (pl"h)
Catalaans: rata ^(ca) v
Cebuano: ilaga
Centraal-Nahuatl: altepetozan ^(nhn)
Cornisch: rath ^(kw) v
Deens: rotte ^(da)
Duits: Ratte ^(de) v
Engels: rat ^(en)
Esperanto: rato ^(eo)
Estisch: rott ^(et)
Faeröers: rotta ^(fo)
Fijiaans: kalavo
Fins: rotta ^(fi)
Frans: rat ^(fr) m
Fries: rôt ^(fy)
Friulisch: pantiane
Galicisch: rata ^(gl) v
Grieks: αρουραίος ^(el)
Hongaars: patkány ^(hu)
Iers: francach dubh ^(ga), luch francach ^(ga), luchóg mhor ^(ga)
IJslands: rotta ^(is)
Interlingua: ratto ^(ia) m
Italiaans: topo ^(it) m, ratto ^(it) m
Japans: ラット ^(ja)
Koreaans: 쥐 ^(ko)
Kroatisch: štakor ^(hr)
Ladinisch: roza
Latijn: mus ^(la) m, rattus ^(la) m

Lets: žurka ^(lv)
Litouws: žiurkė ^(lt)
Macedonisch: стаорец ^(mk)
Maltees: far ^(mt)
Maori: kiore ^(mi)
Nedersorbisch: ratwa ^(dsb)
Noors: rotte ^(no) g
Nynorsk: rotte ⁽ⁿⁿ⁾ v
Occitaans: rat ^(oc), garri ^(oc)
Oppersorbisch: wulka myš ^(hsb), šćura ^(hsb)
Oekraïens: пацюк ^(uk) (pacjuk), щур ^(uk)
Oezbeeks:

Cyrillisch: каламуш ^(uz)
Latijns: kalamush ^(uz)

Werkwoord

rat

enkelvoud tegenwoordige tijd van ratten
gebiedende wijs van ratten

Gangbaarheid

Het woord rat staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rat" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ "rat" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑
Danielle Teller (vert. Marja Borg)
“Er was eens iets anders” (2018), Ambo/Anthos uitgevers , ISBN 9789026346477
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Bosnisch

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

rat

(politiek) (militair) oorlog

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

IPA: /ræt/

Zelfstandig naamwoord

rat

(knaagdieren) rat

Anagrammen

art, -art, tar

Frans

Zelfstandig naamwoord

rat m

(knaagdieren) rat

Anagrammen

art, art.

Kroatisch

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

rat

(politiek) (militair) oorlog

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Uitspraak

IPA: /rɑt/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

rat v

(knaagdieren) rat

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	rat	-	retje	-	ret	-	retjes	-
genitief	rat	-	retjes	-	ret	-	retjes	-
locatief	rattes	-	ratteske	-	rattese	-	ratteskes	-
datief	rat	-	retje	-	ret	-	retjes	-
accusatief	rat	-	retje	-	ret	-	retjes	-

Occitaans

Zelfstandig naamwoord

rat v

(knaagdieren) rat

Servo-Kroatisch

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

rat

(politiek) (militair) oorlog

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tok Pisin

Zelfstandig naamwoord

rat v

(knaagdieren) rat

[1] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[p{{{1}}}-2] "rat" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[Er_was_eens_iets_anders-3] 
Danielle Teller (vert. Marja Borg)
“Er was eens iets anders” (2018), Ambo/Anthos uitgevers , ISBN 9789026346477

[4] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]