Synood vun Dordrecht
Bi de Synood vun Dordrecht vun'n 13. November 1618 bit to'n 9. Mai 1619 hebbt sik in de Stadt Dordrecht Afordenten vun de nedderlannschen reformeerten Karken un 28 Theologen ut dat reformeerte Europa drapen. Dor güng dat üm de Lehr vun de Remonstranten un üm de Fraag, ob Gott allens vun Anfang an vörherbestimmt hett, wat denn laterhen passeren scholl. De Statthöller vun de Republik vun de Vereenigten Nedderlannen, dat weer dormols Moritz vun Oranien, harr sik so en Synood wünscht, vunwegen dat de Lehr vun de nedderlannschen Karken fastsett weern scholl. De Afordentenversammeln (Staten-General) vun de Nedderlannen hett de Dordtsche Synood denn tohopenropen.
De Karken vun de Nedderlannen, England, Schottland, de Swiez un Düütschland hebbt dor jem ehre Lüüd henstüert. (Frankriek hett dat Mitmaken verbaden, Brannenborg hett sik lever nich sehn laten bi de Synood). De schollen övereenkomen, wat denn nu eegentlich de Lehr vun de reformeerte Karken in de ganze Welt is. Düsse Lehr scholl denn för de Nedderlannen gellen. Amenn hebbt se beslaten, dat Gott ganz an'n Anfang, ehr dat jichens wat dor weer op de Welt, al fastsett hett, wecke Minschen in den Himmel kamen schullen un wecke nich. In Düütschland hefft ünner annern Bremen un Hessen-Kassel bi de Synood vun Dordrecht mitmaakt.
Afordenten ut dat Butenland
[ännern | Bornkood ännern]- England: George Carleton (1559-1628), Joseph Hall (1574-1657), Thomas Goad (1576-1638), John Davenant (1576-1641), Lancelot Andrewes (1555-1626).
- Schottland: Walter Balcanqual 1586-1645), Samuël Ward (storven 1643), Guiliemus Amesius (1576-1633)
- Heidelbarg: Abraham Scultetus (1566-1624), Paul Tossanus (1572-1634), Hendrik Alting (1583-1644)
- Hessen: Georg Cruciger (1575-1637), Paul Stein (1585-1643), Rudolphus Goclenius (1547-1628), Daniel Anglocrator (1569-1635).
- Swiez: Johann Jakob Breitinger (1575-1645), Wolfgang Mayer (1577-1653), Sebastian Beck (1583-1654), Mark Rütimeyer (1580-1647), Hans Conrad Koch (1564-1643).
- Genf: Jean Diodati (1576-1649), Theodore Trochin (1582-1657)
- Bremen: Ludwig Crocius (1586-1653), Matthias Martinius (1572-1630), Heinrich Isselburg (1577-1628).
- Nassau-Wetterau: Johann Heinrich Alsted (1588-1638), John Bisterfeld (storven 1619), Georg Fabricius
- Emden: Ritzius Lucas Grimersheim (1568-1631), Daniel Bernard Eilshemius (1555-1622).