Irmin

Irmin (of: Hirmin, Hermin, Ermen oldengelsk: Eormen) is een oldsassisken god. Den wördden up de irminsulen verbealed, wat houge pöäle of böyme waren. Dee hadden een groute waerde vöär de sassen. Mangs wörd Irmin gelyke edåne med de god(en) Sasnoot en/of med Tuw.

Der is barre bekend oaver de sassiske religy, düs is et altyd mar spöälen en råden med de informaty dee asset wy wal hebbet. Der is dan ouk geyn eyndüdige bewearing oaver Irmin, mar wal veer, en dee bint hyrunder up-enöömd:

De Irminsulen waren godsdeenstige sinnebealden en måtskappelike bundsteykens van de olde sassen. Et sinnebeald van de eywige macht, dee et heylal drögt (Universalis Columna nöömden de romeinen de irminsulen), so as de wearldboum Ygdrassil in de noordske mytology.

Irmin, Hirmin, Ermen, Eormen, Herman bint de verskillende namen, dee döär verskillende volkerstammen waren an-enöämen vöär etsülvde begrip: universum/ heylal. Et angelsassiske begrip Eormengrund, of et oldnoordske Jörmungrund, waren dichterlike benömings vöär de aerde of de 'wyde wearld'. Dee kümmet van et oldgermaanske Ermunaz, wat grout, houge, wyds en alümpakkend betekkend, en grunduz, wat grund, bodem betekkend.

Van den god Saxnoot wörd an-enömmen dat hee den stamgod van de sassen was, en wörd dårümme gelyke edåne met den god Irmin. Ümdat de Irminsûl et bundsteyken van de sassen was. Saxnoot wörd mangs wear gelyke edåne med Tuw, den god van et Thing, orde en de sünne.

Tuw (oldnoordsk: Týr) was ümme en nåby et begün van unske jårtelling den heamelgod en den uppergod in de germaanske mytology. Tacitus beskreaven in syn Germania de germaansken oorgod Twisto. Et is annemmelik dat dissend eyne en desülvden is as Tuw (ouk wal enöömd as Mars Thingcus). Tuw is den god van et Thing, rechtvaerdigheid, orde, eyre, mood, oorlog en de verpersoonliking van de sünne.

Tydens et Thing (germaanske rechtspråke) wördden Tuw an-eröäpen wanneyr as ear recht güngen sprekken en nye reagels ofpråten güngen. Under heilige böyme wördden de rechtspråke altyd eholden. Disse böyme waren de verbealdenissen van de as god-achtig vereyrde natuur.

Irmin (god van de ballans, orde, de grund en Metod) wörd hyr gelyke edån med Tuw.

Tacitus skreav in de eyrste höyvdstük van Germania et volgende:

Sy [de Germanen] pryset in olde leder den god Twisto den heamel in, een döär de aerde geboarenen god. An hüm segget sy as söäne Mannus to, stichter en oorsprüng van ear volk, en Mannus segget sy wear dree söäns to wårvan de name de et körtsten by de oceaan verblyvende Ingaevonen, de up et binnenland verblyvende Herminonen en de Istaevonen enöömd sollen wörden.

Hyr hevt Tacitus et oaver Tuw (Twisto) as oorgod en groutvader van et germaanske volk. Eyne van syn kleinsöäns is Hermin, wår as de Elbe-Germanen (Herminonen) van ofstammen sollen, en hüm düt ouk wear denken an Irmin.

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.