Arus lautan
Arus lautan (Jawi: اروس لاوتن ) ialah pergerakan berterusan berarah air laut dijana oleh daya yang bertindak terhadap aliran min ini, seperti ombak pecah, angin, kesan Coriolis, cabbeling, perbezaan suhu dan kemasinan dan pasang surut disebabkan oleh tarikan gravtiasi Bulan dan Matahari. Kontur kedalaman, tatarajah garis pesisir dan saling tindak dengan arus lain mempengaruhi arah dan kekuatan arus. Arus dalam ialah mana-mana arus lautan pada kedalaman melebihi 100 m (330 ka).[1] Sebahagian oseanografi ialah sains yang mengkaji arus lautan.
Arus lautan boleh mengalir pada jarak besar, dan bersama-sama mencipta aliran besar sawat penyampai global yang memainkan peranan dominan dalam penentuan iklim mana-mana rantau di Bumi. Mungkin contoh paling menonjol ialah Arus Gulf, yang menjadikan Eropah barat laut lebih sederhana daripada mana-mana rantau lain di garis lintan sama. Satu lagi contoh ialah Lima, Peru, yang mempunyai iklim lebih sejuk (subtropika) daripada garis lintang tropika yang di situ kawasan itu terletak, kerana kesan arus Humboldt.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]- Air lautan dalam
- Peredaran termohalin
- Penghijrahan ikan
- Senarai model peredaran lautan
- Gir lautan
- Oseanografi fizikal
- Kuasa arus laut
- Garis lintang Arus Gulf dan indeks tembok utara Arus Gulf
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Essentials of Geology, 3rd ed., Stephen Marshak
- Hansen, B.; Østerhus, S; Quadfasel, D; Turrell, W (2004). "Already the day after tomorrow?". Science. 305 (5686): 953–954. doi:10.1126/science.1100085. PMID 1531082.
- Kerr, Richard A. (2004). "A slowing cog in the North Atlantic ocean's climate machine". Science. 304 (5669): 371–372. doi:10.1126/science.304.5669.371a. PMID 15087513.
- Munday, Phillip L. (2008). "Climate change and the future for coral reef fishes". Fish and Fisheries. 9 (3): 261–285. doi:10.1111/j.1467-2979.2008.00281.x. Unknown parameter
|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (bantuan) - Rahmstorf, S. (2003). "Thermohaline circulation: The current climate". Nature. 421 (6924): 699–699. doi:10.1038/421699a. PMID 12610602.
- Roemmich, D. (2007). "Physical oceanography: Super spin in the southern seas". Nature. 449 (7158): 34–35. doi:10.1038/449034a. PMID 17805284.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Arus lautan |
- NOAA Ocean Surface Current Analyses - Realtime (OSCAR) Diarkibkan 2015-11-26 di Wayback Machine Near-realtime Global Ocean Surface Currents derived from satellite altimeter and scatterometer data.
- RSMAS Ocean Surface Currents
- Coastal Ocean Current Monitoring Program
- Ocean Motion and Surface Currents
- Data Visualizer from OceanMotion.org
- Changes in Ocean Circulation - Cluster of Excellence "Future Ocean", Kiel