रविवार

रविवार हा आठवड्यातील एक वार आहे. सोमवारपासून मोजला तर हा आठवड्यातील शेवटचा, म्हणजे सातवा दिवस येतो. भारतात हा वार ’रवी'चा म्हणजेच सूर्याचा दिवस समजला जातो. त्यामुळे याला 'आदित्यवार' (आदित्य=सूर्य) किंवा बोली भाषेत 'आइतवार' म्हंटले जाते, आणि इंग्रजीत 'संडे'.

ज्या ज्या देशावर कधी काळी ब्रिटिश सत्ता होती त्या त्या देशात रविवार हा सुट्टीचा दिवस असतो. शिक्षणसंस्था, कार्यालये आणि बँका या दिवशी बंद असतात.

एके काळी भारतात कामगारांना रविवारची सुट्टी नसे. नारायण मेघाजी लोखंडे यांनी मुंबईत इ.स.१८८४ मध्ये ’बॉंबे मिल हॅंड्स’ ही भारतातली पहिली कामगार संघटना स्थापन केली. त्यांनी त्या काळच्या फॅक्टरी कमिशनकडे अनेक मागण्या केल्या. त्यातली रोजच्या कामातली अर्ध्या तासाची जेवणाची सुटी आणि रविवारची साप्ताहिक सुट्टी या दोन महत्त्वाच्या मागण्या होत्या. त्यासाठी २४ एप्रिल १८९० रोजी हजारो कामगारांचा मोर्चा निघाला होता. अखेर १० जून १८९० पासून दर रविवारची सुट्टी देण्याचे गिरणी मालकांनी मान्य केले. २०१५ साली १० जूनला या रविवारच्या सुट्टीचा १२५वा वर्धापन दिन साजरा झाला. पुण्यात रविवार हा मिसळवार म्हणून ओळखला जातो.

ब च सं हिंदू काल गणना
छोटे	तृसरेणु • त्रुटि • वेध • लावा • निमिष • क्षण • काष्ठा • लघु • दण्ड • मुहूर्त • याम • प्रहर • दिवस • अहोरात्र •	वेधशाळा, दिल्ली
मध्यम	सप्ताह • पक्ष • मास • ऋतु • अयन • वर्ष
मोठे	दिव्य वर्ष • युग • महायुग • चतुर्युगी • मन्वन्तर • कल्प • ब्रह्म आयु
युग	सत्य • कृत • त्रेता • द्वापार • कलि •
आठवड्याचे दिवस	सोम • मंगळ • बुध • गुरु • शुक्र • शनि • रवि •
तिथींची नावे	प्रतिपदा • द्वितीया • तृतीया • चतुर्थी • पंचमी • षष्ठी • सप्तमी • अष्टमी • नवमी • दशमी • एकादशी • द्वादशी • त्रयोदशी • चतुर्दशी • पौर्णिमा • अमावस्या •
महिन्यांची नावे	चैत्र • वैशाख • ज्येष्ठ • आषाढ • श्रावण • भाद्रपद • आश्विन • कार्तिक • मार्गशीर्ष • पौष • माघ • फाल्गुन •
ऋतूंची नावे	वसंत • ग्रीष्म • वर्षा • शरद • हेमंत • शिशिर उन्हाळा • पावसाळा • हिवाळा
हिंदू संवत	कलियुग संवत ३१०२ इसपूर्व • सप्तर्षि संवत ३०७६ इसपूर्व • विक्रमी संवत ५७ इसपूर्व • • शक संवत ७८ इसपूर्व •
शक	युधिष्ठिर शक • शालिवाहन शक