Шак

Селото се наоѓа на 25 км западно од градот Костур, во подножјето на планината Алевица по која оди границата со Албанија.^[2] На север Шак се граничи со Брачани, на југ со Ревани, на исток со Долно Папратско и Горно Папратско, а на запад со Пончара. До 1923 г. селото било сочинето од следниве маала: Ватан (Vatan/i), Горно Маало (Mëhalla e Lartme), Долно Маало (Mëhalla Poshtme) и Коч-маало (Mëhalla Koçillerë).^[3]

Ова место порано било македонско, што се гледа од повеќе топоними во селото, но во даден период мештаните се истиснати и/или претопени од Албанци. Се смета дека името потекнува од албанското Shën Jak (Шен Јак), т.е. Свети Јаков, кое постепено се слеало во Шак.^[4] Може да се претпостави дека „Св. Јаков“ била црква или друг вид на христијанско свето место пред албанизацијата на селото.

Во селото има зачувана куќа од 1880 г.^[5]

На крајот на XIX век Шак било албанско муслиманско село. Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 Шак имал 550 жители Арнаути муслимани.^[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Шак е претставен како чисто „турско“ село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 80 куќи.^[7] Истовремено Шак е означен како чисто албанско муслиманско село во Горичката каза на Горичкиот санџак со 20 куќи.^[8]

Во 1902 г. изедникот Зулфо од Шак е убиен од ВМОРО во Косинец.^[9]

За време на Илинденското востание селото испратило башибозук кој ги палел и пљачкосувал соседните македонски села.^[10]

Грчка статистика од 1905 г. го претставува селото како „турско“ со 600 жители.^[11] Во тоа време муслиманското население неретко се нарекувало „турско“ без оглед на етничката припадност.

На етничката карта на Костурското братство за 1912 г. Шакъ се води како албанско село.^[12]

Пред 1923 г. во селото живееле следниве семејства: Бекирановци (Beqiranj), Чековци (Cekaj), Доколовци (Dokollarë), Хоџовци (Hoxhanj), Јаевци (Jajai), Карамановци (Karamanë), Лупачевци (Llupaçe), Маледевци (Maledhi), Менгеровци (Mangerrë), Манлиневци (Manllinj), Муладилетовци (Mulladilet), Наковци (Nako/t), Ќуланевци (Qylanet), Шејлевци (Shejlerë), Топалевци (Topalli), Џаџолиновци (Xhaxhollinjtë), Џуровци (Xhurre) и Џуралиновци (Xhurrallinj).^[3]

За време на Балканските војни селото било окупирано од грчка војска и во 1913 г. влегло во состав на Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година населението броело 632 жители, кои во 1920 г. се зголемиле на 690.^[2]. Во 1924 г. жителите на Шак се иселени во Албанија, а на нивно место се доведени грчки доселеници од Турција, кои во 1928 г. броеле 244 лица^[13] или според други податоци 67 семејства сочинети од 266 лица.^[14]

Во 1926 г. селото е преименувано во Комнинадес.^[15]

Во 1932 г. на местото на џамијата е изградена црквата „Рождество на пресв. Богородица“.^[5]

За време на Граѓанската војна жителите на селото пребегале во посигурни села.^[2] 27 деца се изнесени од државата како деца-бегалци.^[16] По нормализирањето на состојбата бројот на жители опаднал бидејќи многу жители се преселиле во напуштените македонски села чија земја е поплодна.^[2]

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија