Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Прејди на содржината

Главна страница

Од Википедија — слободната енциклопедија
Добре дојдовте на Википедија
слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 145.528 статии на македонски јазик
Избрана статија за оваа седмица
Приказ на Кориолисовата сила
Приказ на Кориолисовата сила

Кориолисова сила — закривиување на предметите во движење кога тие се разгледуваат во вртежен појдовен систем. Во појдовен систем со вртење во насока на стрелките, закривеноста е на лево од движењето на предметот, додека пак вртењето во насоката спротивна на насока на часовникот, закривеноста ќе биде кон десно. Иако препознаена од останатите, математичкиот израз за Кориолисовата сила се појаваува прв пат во научна статија во 1835 година напишана од францускиот научник Гаспар-Гистав Кориолис, како дел од теоријата за воденичарски тркала. Во почетоците на XX век, поимот Кориолисова сила почна да се употребува во поврзаност со метеорологијата.

Њутновите закони за движењето го опишуваат движењето на предметите во (незабрзувачки) инерцијални системи. Кога Њутновите закони се пренесени во истовремен вртежен појдовен систем, се појавуваат Кориолисовата и центрифугалната сила. Двете сили се пропорционални во однос на масата на предметот. Кориолисовата сила пропорционална на стапката на вртење и центрифугалната сила е пропорционална на квадратот на тоа движење. Кориолисовата сила дејствува во насока нормална на оската на вртење и брзината на телото во вртежен систем и è пропорционална на брзината на предметот во вртежен систем. Центрифугалната сила дејствува нанадвор во радијална насока и е пропорционален на растојанието на телото од оската на вртежниот систем. Овие дополнителни сили се наречени инерцијални сили, замислени сили или „псевдосили“. Тие ја дозволуваат Њутновите закони за вртежни системи. Тие се чинителите на исправка кои не постојат при незабрзувачки или инерцијални појдовни системи. (Дознајте повеќе...)


Слика на денот

Споменик на депортираните Синти и Роми во Трир, Германија.
Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

Врвот Тумба
Врвот Тумба
На денешен ден…

Денес е 30 јули 2024 г.

Настани:

1619  Во Џемстаун, во Вирџинија, САД, се одржа првото колонијално претставничко Собрание. Овој град е прво населено место во Новиот Свет каде првите англиски доселеници пристигнаа во 1607 година.
1971  Астронаутите на „Аполо 15“, Дејвид Скот и Џејмс Ирвин се спуштија на Месечината.
1974  Турција, Грција и Велика Британија потпишаа спогодба за прекин на огнот на Кипар.
1975  Во Хелсинки почна Конференцијата за европска безбедност и соработка (КЕБС), на која присуствуваа државници од 35 земји. Целта на Конференцијата беше да се осигура мирот во Европа.
1980  Вануату прогласува независност.

Родени:

1511  Џорџо Вазарииталијански сликар и архитект.
1818  Емили Бронтеанглиска писателка.
1863  Хенри Форд — производител и конструктор на автомобили.
1898  Хенри Мурбритански вајар.
1939  Питер Богданович — американски филмски режисер.
1941  Пол Анка — канадски пејач и глумец.
1947  Арнолд Шварценегерамерикански глумец и политичар.
1948  Миливоје Каракашевиќ — српски и југословенски пингпонгар.
1950  Габриеле Салваторес — италијански режисер и сценограф.
1958  Кејт Буш — англиска поп-музичарка.
1959  Петра Фелке — германска атлетичарка.
1964  Јирген Клинсман — германски фудбалер.
1970  Кристофер Нолан — британско-американски филмски режисер.
1982  Ивон Страховски — австалиска глумица.
1983  Тимур Дибиров — руски ракометар.
1991  Патрик Тишлер — унгарски фудбалер.
1993  Андре Гомеш — португалски фудбалер.
1993  Филип Пајовиќ — српски голман.
1995  Ирвинг Лозано — мексикански фудбалер.

Починале:

579  Бенедикт Iримски папа.
1674  Карел Шкрета — чешки барокен сликар.
1771  Томас Грејанглиски поет.
1898  Ото фон Бизмарк — пруски државник и обединител на Германија.
1912  Муцухитоцар на Јапонија.
1965  Џуничиро Танизаки — јапонски писател.
1974  Лав Книпер — руски композитор.
1996  Клодет Колбер — ѕвезда на Холивудските комедии.
2007  Ингмар Бергманшведски филмски и театарски режисер и сценарист.
2005  Лаки Томпсон — американски џез-музичар.
2007  Микеланџело Антонионииталијански режисер.
2015  Лин Андерсон — американска кантри-пејачка.
Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Други области
  • Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
  • Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
  • На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.
Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

Ризница
Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
Викивести
Вести со права за слободна употреба
Викиречник
Речник и лексикон
Викицитат
Збирка на цитати
Викикниги
Учебници и прирачници со права за слободна употреба
Викиизвор
Библиотека на дела со права за слободна употреба
Викивидови
Именик на видови
Викиуниверзитет
Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
Мета-вики
Усогласување на проектот „Викимедија“
Википодатоци
База на слободни знаења
Википатување
Отворен туристички водич