व्यञ्जजन वर्ण
व्यञ्जजन (en:consonant) शब्दक प्रयोग एहन ध्वनिसभक लेल कएल जाइत अछि जेकर उच्चारणक लेल कोनो स्वरक जरुरत होइत अछि । एहन ध्वनिसभक उच्चारण करैत समय अपनसभक मुखके भीतर कोनो न कोनो अङ्ग विशेषद्वारा वायुक अवरोध होइत अछि ।
ई तालिकामे सभ भाषासभके व्यञ्जजन लेल गेल अछि, आइपिए वर्णाक्षरसभ के संग।[१]
| Plosives / स्पर्श | |||||
| अल्पप्राण अघोष |
महाप्राण अघोष |
अल्पप्राण घोष |
महाप्राण घोष |
नासिक्य | |
|---|---|---|---|---|---|
| कण्ठ्य | क / kə / k; English: skip |
ख / khə / kh; English: cat |
ग / gə / g; English: game |
घ / ghə / gh; Aspirated /g/ |
ङ / ŋə / n; English: ring |
| तालव्य | च / cə / or / tʃə / ch; English: chat |
छ / chə / or /tʃhə/ chh; Aspirated /c/ |
ज / ɟə / or / dʒə / j; English: jam |
झ / ɟhə / or / dʒɦə / jh; Aspirated /ɟ/ |
ञ / ɲə / n; English: finch |
| मूर्धन्य | ट / ʈə / t; American Eng: hurting |
ठ / ʈhə / th; Aspirated /ʈ/ |
ड / ɖə / d; American Eng: murder |
ढ / ɖhə / dh; Aspirated /ɖ/ |
ण / ɳə / n; American Eng: hunter |
| दन्त्य | त / t̪ə / t; Spanish: tomate |
थ / t̪hə / th; Aspirated /t̪/ |
द / d̪ə / d; Spanish: donde |
ध / d̪hə / dh; Aspirated /d̪/ |
न / nə / n; English: name |
| ओष्ठ्य | प / pə / p; English: spin |
फ / phə / ph; English: pit |
ब / bə / b; English: bone |
भ / bhə / bh; Aspirated /b/ |
म / mə / m; English: mine |
| Non-Plosives / स्पर्शरहित | ||||
| तालव्य | मूर्धन्य | दन्त्य/ वर्त्स्य |
कण्ठोष्ठ्य/ काकल्य | |
|---|---|---|---|---|
| अन्तस्थ | य / jə / y; English: you |
र / rə / r; Scottish Eng: trip |
ल / lə / l; English: love |
व / ʋə / v; English: vase |
| ऊष्म/ संघर्षी |
श / ʃə / sh; English: ship |
ष / ʂə / sh; Retroflex /ʃ/ |
स / sə / s; English: same |
ह / ɦə / or / hə / h; English behind |
सन्दर्भ सामग्रीसभ
[सम्पादन करी]- ↑ Zim, Herbert Spencer. Codes and secret writing (abridged edition). Scholastic Book Services, fourth printing, 1962. Copyright 1948 beethoven Originally published by William Morrow.