Ushul Fikkih

Ushul Fikih (bhâsah Arab: أصول الفقه) iyâ arèya èlmo hokom è Islam sè ngajhâri qaidâ, teori, sombher sè rinci è dâlam rangka ngasèlaghi hokom Islam sè èkala’ dâri sombher kasebbhut.

Ber-Somber Hokom Islam Carah ngala’ hokom mongghu Islam kodhu adhâsar dâ’ ka bher-somber sè ampon èdâbuaghi Ulama’. Bher-sombher hokom Islam èbâgi 2: sombher primer sareng somber sekunder. Al-Qur'an sareng Sunnah iyâ arèya sombher primer. Kom-hokom sè èkala’ dâri Al-Qur’an sareng Sunnah ta’ atambâ bân èsebbhut Syariah.

Ber-Somber Hokom Islam Carah ngala’ hokom mongghu Islam kodhu adhâsar dâ’ ka bher-somber sè ampon èdâbuaghi Ulama’. Bher-sombher hokom Islam èbâgi 2: sombher primer sareng somber sekunder. Al-Qur'an sareng Sunnah iyâ arèya sombher primer. Kom-hokom sè èkala’ dâri Al-Qur’an sareng Sunnah ta’ atamba bân èsebbhut Syariah. Sombher Sekunder iyâ arèya ijmak, qiyas bân laènna. Kom-hokom sè èkala’ dâri sombher Sekunder èsebbhut Fikkih. Ijma’ sareng qiyas iyâ arèya sombher hokom sè èsepakati sareng empa’ madzhab Fikkih: Hanafi, Maliki, Syafi’i bân Hambali.

Awwâlna, Ulama’ lambâ’ nyoson èlmo Fikkih ngangghuy Al-Qur’an, Hadis, bân Ijtihadda Sahabat. Bâkto Islam akembâng, bân bânnya’ naghârâ sè masok Daulah Islamiyah, bânnya’ jughân kabhudhajâan sè masok bân adâddiaghi bânnya’ pertanyaan tentang budhâjâ anyar sè sobung è jaman Rasulullah. Dhâddhi Ulama’ Ushul Fikkih nyoson kaidah sè sesuai bi’ gramatika bhâsa Arab bân sesuai dâlil Ulama’ Fikkih.

Ulama’ Ushul Fikkih pertama iyâ arèya Imam Syafi’i bi’ kètab Arrisalah. Kètab Arrisalah èssèna Al-Qur’an, Hadis, Ijma’, Qiyas, kok-pokok atoran ngala’ hokom. Lastarèna Imam Syafii nyoson kètab Arrisalah, bânnya’ Ulama’ Ushul Fikkih laènnah sè lanjutaghi usahana Imam Syafi’i. Ulama’ Ushul Fikkih èbâgi duâ’: Ulama’ Mutakallimin sareng golongan Hanafiyah.

Golongan Mutakallimin ngangghuy èlmo Kalam, aghunaaghi pèkkeran bân alasân koat è dâlâm netap aghi peraturan poko’ (ushul). Dining kètab Mutakallimin iyâ arèya:

1. Al-Mu’tamad (Muhammad bin Ali)

1. Al-Burhan (Al-Juwaini)
2. Al-Mustashfa (Al-Ghazali)
3. Al-Mashul (Ar-Razy)

Golongan Hanafiyah nyesuai aghi peraturan-peraturan poko sareng peraturan cabang (furu’). Lastarena bâdâ golongan Hanafiyah sareng Mutakallimin, angghâl tab-kètab sè nyatuaghi kaduena, yakni:

1. Tanqihul Ushul (Sadrus Syari’ah)
2. Badi’unnidzam (As-Sa’ati)
3. Attahrir (Kamal bin Hammam)
4. Al-Muwafaqat (Asy-Syatibi)