Barbados
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Breuker. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
| Barbados | |||
| |||
|
| |||
| Basisgegaevens | |||
| Officieel taal | Ingelsj | ||
| Huidsjtad | Bridgetown | ||
| Sjtaotsvörm | Rippubliek | ||
| Sjtaotshoof (lies) | Sandra Mason | ||
| Minister-president | Mia Mottley | ||
| [[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
| [[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
| Religie | christendóm 49,4% (anglicaans 26,3%; pinkstergemaende 10,6%; methodisme 5,7%; rooms-katholiek 4,8%; angesj christelik 2%) | ||
| Opperflaakde – % water |
430 km² 0% | ||
| Inwoeners – Deechde: |
280.946 (2007) 653,4/km² | ||
| Biekómmende gegaeves | |||
| Munteinheid | Barbadiaanse dollar (BBD)
| ||
| Tiedzaone | UTC -4 | ||
| Nationale fiesdaag | 30 november | ||
| Vouksleed | In Plenty and In Time of Need | ||
| Web | Code | Tel. | .bb | BRB | +1-246 | ||
Barbados is 'ne ónaafhenkelike eilandsjtaat in de westelike Atlantische Oceaan, gelaeëge juus t'n oeëste van de Caribische Zieë. 't Eiland ligkt in 't zujelik Caribisch gebeed en behuurt tót de Klaen Antille. D'r aafsjtand tót 't vasteland va Zuud-Amerika is óngevaer 434 kilometer. Eileng in de buurt zint Saint Lucia en Saint Vincent en de Grenadines in 't weste, Grenada in 't zuudweste en Trinidad en Tobago in 't zuje.
Geografie
bewirkBarbados haat 'n totaal opperflaak van óngevaer 430 kilometer en kint wiënig groeëte huuëgdeversjille. 't Hoeëgste punt op Barbados is d'r Mount Hillaby, dae 'ne huuëgde haat van 336 meter. Vermodelik is 't eiland va neet-vulkanische oersjprunk. D'r hieësjt 'n tropisch klimaat mit cónstante passaatwind vanoet de Atlantische Oceaan dae de temperature mild haote. Sómmige ónóntwikkelde gebede in 't land besjtónt oet busjgebede en sjtroekgebede. In 't huëvelechtig binneland zint väöl groeëte soekerreetplantages te vinge.
De hoofsjtad va Barbados is Bridgetown, gelaeëge aan d'r Carlisle Bay. In dees sjtad woeëne óngevaer 90.000 luuj, wat óngevaer 'n driede van de totaal bevolking (± 280.000) van 't land is. D'r zint aoch nog e paar klaenere sjtaej mit minder es 25.000 inweunesj, woeë-ónger Holetown, Oistins en Speightstown, die aoch aan de kus ligke. 't Groeëtste dael van de bevolking woeënt langs de wes- en zuudkus, 't binneland en vuural de oeëskus zint väöl dunder bevolk.
Historie
bewirkDe ieësjte beweunesj va Barbados waoëre indiane of nomade. Drie golve migrante bereikde 't eiland: de ieësjte golf waoëre de Salaloide en de Barrancoide, die dao rónd 't jaor 350 mit kano's aa-kaome vanoet Zuud-Amerika. De Arowakke vórmde de twieëde golf rónd 800. In de 13e ieëw kaom de driede golf, die gevórmp woert doer de Caribe.
De Portugeze waoëre de ieësjte Europeane die 't eiland veruëverde en 't 'ne naam gove. In 'n officieel Portugees document oet 1511 waert 't eiland "Ilha dos Barbados" geneump; eiland van de bebaarde, vermodelik geneump nao de lang, hangende wórtele van de Ficus citrifolia of nao de gezichsbehaoring van de doemaolige eilandbeweunesj.
Portugese conquistadores pakde väöl Caribe op Barbados op óm es arbeidssjlave op plantages te wirke. Anger Caribe óntvlöchde 't eiland. I 1625 kaome de Britte aan op Barbados en vónge 't ónbewoeënd. 't is i Britse heng gebleve bis 1966.
De soekerindustrie sjpieëlt 'n wichtige rol in de ontwikkeling va Barbados, de Britte lègkde groeëte plantages aa. Sjlave woerte oet Wes-Afrika gehaold óm op dees plantages te wirke. D'r sjlavehandel hool op te besjtaoë in 1804 en in 1834 woert sjlavernie gaar opgehaeëve in 't Britse keizerriek. Nog ummer is soeker naeëve róm 't wichtigste exportproduk va Barbados.
Va 1958 bis 1962 waor Barbados aen van de tieën provinse van de Wes-Indische Federatie.