Roazekrans

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'ne Roazekrans ies bie de Katholieke de naam van 'n gebed en van 'n biehuèrend baesjnoor. Diet (tèl)sjnoor besjteit oet 59 kralle, 53 kleine en 6 groate. Nao eder gruupke van 10 krelkes kump 'n groate kral. Aan 't oeting 'n gruupke van drie kleine tösje twiè groate en 'n kruuske. Bie de roazekrans bae, weurt 't tèlsjnoor drie kièr gevolg, same dus 150 (15 kièr tièn) weesgegroetjes ter ière van de heilige maag Maria en op de diekke kralle 't gebed van Oze vader. Ónder 't bae weurt herinnerd aan 'n gebeurtenis oet 't leve van Jezus of Maria, zoawie dat in de evangelies ies besjreve. Me maak daobie 'n keus tösje de Bliej, Dreuvige en Glorievol geheime (mysteries). In 2002, 't jaor van de roazekrans, haet paus Johannes Paulus II dao nog de geheime van 't Leech aan toegevoog.

'n Roazeheudsje ies 'ne roazekrans woabie 't krallesjnoor mer eine kièr gevolg weurt. De naam kump van 't heudsje of krenske roaze dat Maria of ander heilige maagde es 'n kruèntsje op de kop drage.

De Bliej geheime houte in: de annunciatie of de boodsjap van de aartsingel Gabriël aan Maria; de visitatie of 't bezeuk van Maria aan häör niesje Elisabeth; de geboorte van Jezus in Bethlehem; Jezus in de tempel.

De Dreuvige geheime goon euver 't leve van Jezus: de doadsangs in de hof van olieve; 't geisele; de kroaning mèt 'n kroan van deun; 't drage van 't kruus en de kruusdoad.

De Glorievol geheime besjtoon oet de Verriesenis (Paosje), de Hemelvaart, Pinkstere, de opnumming van Jezus in de hemel en de kroaning van Maria in de hemel.

De geheime van 't Leech zint: de duip van Jezus in de Jordaan door Johannes d'n Duiper, 't wienwónder op de broelof in Kana, de aankóndiging van 't Riek van God door Jezus, de transfiguratie van Jezus op de berg Tabor en de insjtèlling van de eucharistie.

In kapelle mèt aafbeeldinge were de bliej, dreuvige en glorievol geheime van Maria oetgebeeld. In Bitsinge op 't Belsj liek 'ne roazekransróndgank mèt 14 kapelkes in "Klein Lourdes", neve 'n lourdesgrot en 'ne kruusweeg, ouch besjtaonde oet 14 kapelle.

De roazekrans woort vreuger, in katholieke gezinne, in de mariamaonde mei en oktober ederen daag thoes of in de kèrk gebaed. Ouch allewiel weurt in de kèrke en kapelle, in baevaarte, processies en novene nog reigelmaotig de roazekrans gebaed. Kloastersj en veural de roazekransbroedergemeinsjappe höbbe 't gebruuk gesjtimuleerd en euver de waereld versjpreid. De bekèndste broedersjap ies die oet Kölle in Duutsjland, opgeriech in 1475.