Héraut

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


D'n héraut (ouch: heraut, herald of herold)^[1] is e historische functie in Europa, vaan de vreuge Middeliewe bis de Vreugmodernen tied. D'n héraut waor 'nen aonkoondeger en 'nen opziechter vaan, oonder aandere, nuits wat vaanoet 't keuningshoes kaom of vaan middeliewse konkoers en toernooie. Oersprunkelek waore héraute oongewaopend, oonsjenbaar en vrij vaan belesting.

Heraldiek is verneump nao d'n herald.

Vaanaof 't begin vaan d'n daartienden iew woorte héraute ingesjakeld es verantweurdeleke veur 't organisere vaan konkoers en toernooie. Ze gónge daonao de dörper en/of stei in um 't nuits bekind te make.

In oorlogstied woorte héraute gebruuk um de oorlog te verklaore en um vrei te slete. Zie mooste ouch de eis tot euvergave euverbringe en, vica versa, de boodsjap vaan euvergave euverbringe. Ouch waore zie nao de veldslaag verantweurdelek veur 't opmake, identificere en begrave vaan gesneuvelde aon bei kante. Ouch reigelde de héraute de betaoling vaan 't saldo vaan 't loskoupe vaan de geoontveurde. 't Is dus klaor boerum d'n héraut in de meiste culture in Europa es oonsjenbaor woort gezien: heer woort geach partijloes te zien en waor, es d'n tössepersoen vaan vijandeleke partije, vaan groet belaank veur ederein.

Väöl historici besjrieve d'n héraut es d'n ierste vörm vaan media en kommenekatie. 't Is daan ouch neet veur niks tot d'n héraut zien praktische beteikenis verloor mèt de opkoms vaan massamedia in de laten 18e iew en de vreuge 19e iew.

Ierstes verloor heer zien functie es kommenekatiemiddel mèt de opkoms vaan professioneel breefverkier en, nog later, de technologische oontwikkelinge roontelum oetvindinge wie d'n tèllefoon en d'n trein.

Twiedes verloor heer zien monopolie op 't nao boete bringe vaan polletiek oontwikkelinge wie die functie ummertouw mie woort euvergenomme door oonaofhaankeleke massamedia (zoewie gezètte). Mèt de opkoms vaan journaliste die, in tegendeil tot d'n héraut, gans en al oonaofhaankelek waore vaan welk polletiek instituut daan ouch, begos ouch get op te komme wat me later de peblieke sfeer zou neume: journalistieke media die, es oonaofhaankeleken observant, vaan groet belang woort veur peblieke discussies en daomèt de opkoms vaan 'n kritische democratische cultuur. Neet veur niks woort d'n héraut in Fraankriek aofgesjaf tijes de Franse Rivvelutie, umtot heer te väöl woort gezien es e symbool vaan 't Ancien Régime.

D'n héraut is neet gans eweg. Heer duik nog dèks op in Europa bij hoegs symbolische gelegeheie. Veural in situaties roontelum de edel en keuningsfemilies heet d'n héraut nog altied 'n belaangriek functie es symbool veur 'n ieweawwe treditie. Heer maak allewijl nog ummertouw de arrivering vaan de Keuningsfemilie in 'n bepaolde plaots bekind in 't Vereineg Keuninkriek. In Nederland goof 't ouch versjèllende hérauts bij de kroening vaan Willem-Alexander vaan de Nederlen in 2013.

• 
  Héraute oet Pruusje
• 
  'nen Héraut oet Gelre

• Brónne: De Ingelstaolege en Néerlandstaolege Wikipedia-artikele genaomp Herold en Heraut

1. ↑ Spreek op 't Nederlands oet wie heer-óút en op 't Frans wie heer-óó.